oboje (język polski)

wymowa:

IPA: [ɔˈbɔjɛ], AS: [oboi ̯e], ​

znaczenia:

liczebnik zbiorowy

(1.1) dwie konkretne istoty (dwoje ludzi lub człowiek i zwierzę), różniące się płcią; on i ona

(1.2) dwie konkretne istoty (ludzie lub zwierzęta), jedna lub obie określone za pomocą rzeczownika rodzaju nijakiego; jedno i drugie; on/ona i ono

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(2.1) muz. lm M., B., W. od: obój

odmiana:

(1.1-2) ^[1]

 

przypadek	liczba mnoga
mianownik	oboje
dopełniacz	obojga
celownik	obojgu
biernik	oboje
narzędnik	obojgiem
miejscownik	obojgu
wołacz	oboje

przykłady:

(1.1) Ukrywają oboje urazę, jaką wzajem do siebie czują, ale ja ją widzę^[2].

(1.1) Kobieta i kot. Oboje są groźni.

(1.2) Oboje – i matka, i dziecko – mieli identyczny uśmiech.

(1.2) Oboje dzieci (dwóch chłopców) chodziło do tej samej klasy.

(2.1) Koncert na dwa oboje i dwa klarnety Vivaldiego.

składnia:

(1.1-2) oboje + rzeczownik w lm w dopełniaczu (całość przyjmuje liczbę pojedynczą, rodzaj nijaki)

(1.1-2) oboje bez rzeczownika (całość ma liczbę mnogą, rodzaj męskoosobowy)

kolokacje:

synonimy:

(1.1-2) obydwoje

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1-2) licz. oba

związki frazeologiczne:

lepsze jedno oko swoje niżeli cudze oboje

etymologia:

uwagi:

(1.1-2) Słowo „oboje” silniej niż „dwoje” podkreśla, iż zdanie dotyczy i jednej, i drugiej osoby.

(1.1-2) Słowo „oboje” w odróżnieniu od „dwoje” musi dotyczyć konkretnych osób (istot). Fraza „oboje jakichś dzieci” jest niepoprawna gramatycznie, podczas gdy „dwoje jakichś dzieci” jest poprawne.

(1.1-2) Niekiedy, stosuje się tę formę w stosunku do pary zwierząt domowych, w pewien sposób je antropomorfizując („oboje kociąt”). Forma ta występuje w Słowniku poprawnej polszczyzny, jednak jest krytykowana przez niektórych językoznawców^[3].

tłumaczenia:

(1.1) dla języków niewyróżniających tu formy żeńskiej zobacz listę tłumaczeń w haśle: obaj

• cerkiewnosłowiański: (1.1) ѻбои; (1.2) ѻбои

źródła: