dzielić (język polski)

kucharz dzieli (1.1) ciasto

ścieżka dzieli (1.1) pole

ktoś dzieli się (2.2) jedzeniem

wymowa:

IPA: [ˈʥ̑ɛlʲiʨ̑], AS: [ʒ́elʹić], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. podzielić)

(1.1) dokonywać podziału, wyróżniać części jednej całości

(1.2) mat. wyznaczać iloraz, stosunek dwóch wielkości, funkcji itp.; zob. też dzielenie w Wikipedii

(1.3) mieć z czymś / kimś coś wspólnego

(1.4) tworzyć różnicę między dwoma osobami, poglądami itp.

czasownik zwrotny niedokonany dzielić się (dk. podzielić się)

(2.1) być rozkładalnym na określone części

(2.2) oddawać komuś część czegoś

odmiana:

(1.1-4) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		dzielić
czas teraźniejszy		dzielę	dzielisz	dzieli	dzielimy	dzielicie	dzielą
czas przeszły	m	dzieliłem	dzieliłeś	dzielił	dzieliliśmy	dzieliliście	dzielili
	ż	dzieliłam	dzieliłaś	dzieliła	dzieliłyśmy	dzieliłyście	dzieliły
	n	dzieliłom	dzieliłoś	dzieliło
tryb rozkazujący		niech dzielę	dziel	niech dzieli	dzielmy	dzielcie	niech dzielą
pozostałe formy czas przyszły m będę dzielił, będę dzielić będziesz dzielił, będziesz dzielić będzie dzielił, będzie dzielić będziemy dzielili, będziemy dzielić będziecie dzielili, będziecie dzielić będą dzielili, będą dzielić ż będę dzieliła, będę dzielić będziesz dzieliła, będziesz dzielić będzie dzieliła, będzie dzielić będziemy dzieliły, będziemy dzielić będziecie dzieliły, będziecie dzielić będą dzieliły, będą dzielić n będę dzieliło, będę dzielić będziesz dzieliło, będziesz dzielić będzie dzieliło, będzie dzielić czas zaprzeszły m dzieliłem był dzieliłeś był dzielił był dzieliliśmy byli dzieliliście byli dzielili byli ż dzieliłam była dzieliłaś była dzieliła była dzieliłyśmy były dzieliłyście były dzieliły były n dzieliłom było dzieliłoś było dzieliło było forma bezosobowa czasu przeszłego dzielono tryb przypuszczający m dzieliłbym, byłbym dzielił dzieliłbyś, byłbyś dzielił dzieliłby, byłby dzielił dzielilibyśmy, bylibyśmy dzielili dzielilibyście, bylibyście dzielili dzieliliby, byliby dzielili ż dzieliłabym, byłabym dzieliła dzieliłabyś, byłabyś dzieliła dzieliłaby, byłaby dzieliła dzieliłybyśmy, byłybyśmy dzieliły dzieliłybyście, byłybyście dzieliły dzieliłyby, byłyby dzieliły n dzieliłobym, byłobym dzieliło dzieliłobyś, byłobyś dzieliło dzieliłoby, byłoby dzieliło imiesłów przymiotnikowy czynny m dzielący, niedzielący ż dzieląca, niedzieląca dzielące, niedzielące n dzielące, niedzielące imiesłów przymiotnikowy bierny m dzielony, niedzielony dzieleni, niedzieleni ż dzielona, niedzielona dzielone, niedzielone n dzielone, niedzielone imiesłów przysłówkowy współczesny dzieląc, nie dzieląc rzeczownik odczasownikowy dzielenie, niedzielenie

(2.1-2) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		dzielić się
czas teraźniejszy		dzielę się	dzielisz się	dzieli się	dzielimy się	dzielicie się	dzielą się
czas przeszły	m	dzieliłem się	dzieliłeś się	dzielił się	dzieliliśmy się	dzieliliście się	dzielili się
	ż	dzieliłam się	dzieliłaś się	dzieliła się	dzieliłyśmy się	dzieliłyście się	dzieliły się
	n	dzieliłom się	dzieliłoś się	dzieliło się
tryb rozkazujący		niech się dzielę	dziel się	niech się dzieli	dzielmy się	dzielcie się	niech się dzielą
pozostałe formy czas przyszły m będę się dzielił, będę się dzielić będziesz się dzielił, będziesz się dzielić będzie się dzielił, będzie się dzielić będziemy się dzielili, będziemy się dzielić będziecie się dzielili, będziecie się dzielić będą się dzielili, będą się dzielić ż będę się dzieliła, będę się dzielić będziesz się dzieliła, będziesz się dzielić będzie się dzieliła, będzie się dzielić będziemy się dzieliły, będziemy się dzielić będziecie się dzieliły, będziecie się dzielić będą się dzieliły, będą się dzielić n będę się dzieliło, będę się dzielić będziesz się dzieliło, będziesz się dzielić będzie się dzieliło, będzie się dzielić czas zaprzeszły m dzieliłem się był dzieliłeś się był dzielił się był dzieliliśmy się byli dzieliliście się byli dzielili się byli ż dzieliłam się była dzieliłaś się była dzieliła się była dzieliłyśmy się były dzieliłyście się były dzieliły się były n dzieliłom się było dzieliłoś się było dzieliło się było forma bezosobowa czasu przeszłego dzielono się tryb przypuszczający m dzieliłbym się, byłbym się dzielił dzieliłbyś się, byłbyś się dzielił dzieliłby się, byłby się dzielił dzielilibyśmy się, bylibyśmy się dzielili dzielilibyście się, bylibyście się dzielili dzieliliby się, byliby się dzielili ż dzieliłabym się, byłabym się dzieliła dzieliłabyś się, byłabyś się dzieliła dzieliłaby się, byłaby się dzieliła dzieliłybyśmy się, byłybyśmy się dzieliły dzieliłybyście się, byłybyście się dzieliły dzieliłyby się, byłyby się dzieliły n dzieliłobym się, byłobym się dzieliło dzieliłobyś się, byłobyś się dzieliło dzieliłoby się, byłoby się dzieliło imiesłów przymiotnikowy czynny m dzielący się, niedzielący się ż dzieląca się, niedzieląca się dzielące się, niedzielące się n dzielące się, niedzielące się imiesłów przysłówkowy współczesny dzieląc się, nie dzieląc się rzeczownik odczasownikowy dzielenie się, niedzielenie się

przykłady:

(1.3) W akademiku dzieliłam z nią pokój.

(1.4) Dwóch polityków dzieliły poglądy na sprawę nielegalnych emigrantów.

składnia:

(1.1) dzielić + B. (nie dzielić + D.)

(1.2) dzielić + B. (nie dzielić + D.) przez + B. / na + B.

(1.3) dzielić + B. (nie dzielić + D.) z + N.

(1.4) dzielić + B. (nie dzielić + D.)

kolokacje:

(1.1) dzielić pieniądze / tort / zapasy / … na trzy części / na dwie połowy / … między kolegów / …

(1.2) dzielić osiem na/przez dwa

synonimy:

(1.1) wyodrębniać, rozdzielać, separować, kroić, łamać

(1.4) różnić

antonimy:

(1.1) łączyć, scalać

(1.2) mnożyć

(1.4) łączyć

hiperonimy:

(1.2) liczyć

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1) rzecz. dzielenie/podzielenie

(1.2) rzecz. dzielenie/podzielenie; czas. dzielić się; rzecz. dzielna, dzielnik

(1) czas. podzielać/podzielić, przedzielać/przedzielić, rozdzielać/rozdzielić, udzielać/udzielić, udzielać się/udzielić się, wydzielać/wydzielić

związki frazeologiczne:

dzielić skórę na niedźwiedziu • dzielić stół i łoże • dzielić włos na czworo

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) divide, separate, split, distribute; (1.2) divide; (1.3) share, participate
• arabski: (1.1) نصف (na pół); (1.3) شاطر; (2.2) شارك
• azerski: (1.1) ayırmaq
• białoruski: (1.1) дзяліць; (1.2) дзяліць
• chiński standardowy: (1.1) 分 (fēn); (2.1) 分 (fēn)
• dolnołużycki: (1.1) źěliś; (1.3) źěliś
• duński: (1.1) dele; (1.2) dele, dividere; (1.3) dele
• esperanto: (1.1) dividi
• fiński: (1.1) jakaa; (1.2) jakaa; (2.1) jakautua
• francuski: (1.1) partager
• górnołużycki: (1.1) dźělić; (1.3) dźělić
• hawajski: (1.1) mahele
• hiszpański: (1.1) dividir
• interlingua: (1.1) departir
• jidysz: (1.1) טיילן (tejln); (1.2) טיילן (tejln); (1.3) טיילן (tejln); (1.4) טיילן (tejln); (2.1) טיילן זיך (tejln zich); (2.2) טיילן זיך (tejln zich)
• kataloński: (1.3) compartir; (2.2) compartir
• łaciński: (1.1) divido
• niemiecki: (1.1) trennen, teilen; (1.2) dividieren
• norweski (bokmål): (1.1) dele; (1.2) dele
• nowogrecki: (1.1) διαιρώ; (1.2) διαιρώ; (2.1) διαιρούμαι
• rosyjski: (1.1) дели́ть; (1.2) дели́ть; (1.3) дели́ть, разделя́ть; (1.4) разделя́ть; (2.1) дели́ться; (2.2) дели́ться
• slovio: (1.1) delit (делит)
• suahili: (1.1) gawanya
• szwedzki: (1.1) dela, fördela
• tuvalu: (2.2) kaitasi
• ukraiński: (1.1) ділити
• włoski: (1.1) dividere, distribuire, scorporare, separare; (1.3) condividere; (2.1) dividersi

źródła: