dyktator (język polski)
- wymowa:
- IPA: [dɨkˈtatɔr], AS: [dyktator]
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (1.1) hist. urzędnik nadzwyczajny w republice rzymskiej, któremu przyznawano czasową władzę absolutną dla zapobieżenia kryzysowi; zob. też dyktator (starożytny Rzym) w Wikipedii
- (1.2) polit. przywódca kraju, który sprawuje wyłączną, nieograniczoną i nadzwyczajną władzę
- (1.3) przen. tyran
- (1.4) hist. tytuł przyznawany niektórym wojskowym dowódcom powstania
- (1.5) książk. osoba narzucająca innym swoją wolę
- odmiana:
- (1.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik dyktator dyktatorzy dopełniacz dyktatora dyktatorów celownik dyktatorowi dyktatorom biernik dyktatora dyktatorów narzędnik dyktatorem dyktatorami miejscownik dyktatorze dyktatorach wołacz dyktatorze dyktatorzy - przykłady:
- (1.3) Przez kilka miesięcy od inwazji na Irak dyktator skutecznie się ukrywał [1]
- (1.4) Romuald Traugutt był ostatnim dyktatorem powstania styczniowego.
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- (1.3) autokrata, autokrator, despota, satrapa, tyran
- (1.4) wódz naczelny, przywódca
- (1.5) autokrata, despota, satrapa, tyran; książk. sobiepanek; pot. dzierżymorda, zamordysta
- antonimy:
- (1.2) demokrata
- hiperonimy:
- (1.1) urzędnik
- (1.2) przywódca
- (1.4) wódz
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. dyktatura ż, dyktat m, dyktatorstwo n, dyktowanie n, podyktowanie n
- forma żeńska dyktatorka ż
- czas. dyktować ndk., podyktować dk.
- przym. dyktatorski
- przysł. dyktatorsko
- związki frazeologiczne:
- kieszonkowy dyktator • dyktator mody
- etymologia:
- (1.1) łac. dictator < łac. dictare → zalecać, dyktować[2]
- (1.2-3) od (1.1)
- uwagi:
- zob. też dyktator w Wikipedii
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) dictator; (1.2) dictator
- arabski: (1.2) دكتاتور m
- baskijski: (1.2) diktadore
- białoruski: (1.1) дыктатар m; (1.2) дыктатар m; (1.4) дыктатар m
- bułgarski: (1.1) диктатор m; (1.2) диктатор m
- chiński standardowy: (1.2) 獨裁者, 独裁者
- czeski: (1.2) diktátor m
- duński: (1.1) diktator w; (1.2) diktator w; (1.4) diktator w
- esperanto: (1.1) diktatoro
- estoński: (1.2) diktaator
- fiński: (1.2) diktaattori
- francuski: (1.1) dictateur m; (1.2) dictateur m
- hebrajski: (1.2) דיקטאטור m
- hiszpański: (1.2) dictador m
- ido: (1.2) diktatoro
- interlingua: (1.2) dictator
- islandzki: (1.2) einræðiherra m
- japoński: (1.2) 独裁者
- jèrriais: (1.2) dictateur m
- kataloński: (1.2) dictador m
- koreański: (1.2) 독재자
- kurmandżi: (1.2) diktator
- łaciński: (1.1) dictator m; (1.2) dictator m
- macedoński: (1.1) диктатор m
- niderlandzki: (1.2) dictator m
- niemiecki: (1.2) Diktator m
- norweski (bokmål): (1.2) diktator m; (1.4) diktator m
- norweski (nynorsk): (1.2) diktator m; (1.4) diktator m
- nowogrecki: (1.1) δικτάτορας m
- perski: (1.1) دیکتاتور
- portugalski: (1.2) ditador m
- rosyjski: (1.1) диктатор m; (1.2) диктатор m; (1.4) диктатор m
- rumuński: (1.2) dictator m
- serbsko-chorwacki: (1.2) diktator m
- słowacki: (1.2) diktátor m
- suahili: (1.2) dikteta
- szwedzki: (1.2) diktator w
- tagalski: (1.2) diktador
- turecki: (1.2) diktatör
- ukraiński: (1.1) диктатор m; (1.2) диктатор m; (1.4) диктатор m
- węgierski: (1.2) diktátor
- wietnamski: (1.2) kẻ độc tài
- włoski: (1.2) dittatore m
- źródła:
- ↑ Jarosław Giziński. Dyktatorzy. Kroniki tyranii i szaleństwa. Warszawa 2012
- ↑ Hasło „dyktat, dyktatura, dyktator” w: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, De Agostini Polska.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.