żel (język polski)

żel (1.2) do włosów
żele (1.3)
wymowa:
IPA: [ʒɛl], AS: [žel]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) chem. galaretowata substancja, koloid mający postać sztywnej sieci, efekt zgęstnienia płynu; zob. też żel w Wikipedii
(1.2) med. kosmet. środek leczniczy lub kosmetyczny w formie żelu (1.1)[1]
(1.3) muz. czynel, talerz
(1.4) muz. noszony zwykle na czele orkiestr janczarskich instrument muzyczny składający się z dzwonków i blaszek osadzonych na długim drągu, zdobiony końskimi ogonami[2]
odmiana:
(1.1-2)
(1.3-4)
przykłady:
(1.2) Dzisiaj zamiast szlacheckich kapeluszy macie na głowach bejsbolówki, żel lub kolorowe pasemka[4].
(1.2) Jak mój mały ząbkował, dawałam mu na dziąsła żel z benzokainą i przestawał płakać.
(1.3) W naszej orkiestrze gram na werblu i żelach.
składnia:
(1.2) żel do + D.[5]
kolokacje:
(1.1) żel balistyczny • żelopis • koażel
(1.2) żel do demakijażu • żel antybakteryjny / silikonowyżel pod prysznic
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
(1.1-2)
rzecz. żelowanie n
czas. żelować ndk.
przym. żelowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-2) franc. geléegalareta[6][1]
(1.3-4) osm. zil[2]
uwagi:
tłumaczenia:
(1.3) zobacz listę tłumaczeń w haśle: czynel
źródła:
  1. 1 2 3 Hasło „żel I” w: Słownik wyrazów obcych PWN, oprac. Lidia Wiśniakowska, PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-14196-7, s. 1015.
  2. 1 2 3 4 Hasło „żel II” w: Słownik wyrazów obcych PWN, oprac. Lidia Wiśniakowska, PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-14196-7, s. 1015.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Jak jest forma dopełniacza liczby mnogiej rzeczownika „żel”: „żeli” czy „żelów”? w: Poradnia językowa Uniwersytetu Gdańskiego.
  4. P. Libera Św. Stanisław Kostka - wzór budowania na skale.
  5. Andrzej Markowski, Jak dobrze mówić i pisać po polsku, Warszawa 2000.
  6. Hasło „żel” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.