śledź (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [ɕlɛʨ̑], AS: [śleć], zjawiska fonetyczne: wygł.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (1.1) icht. jadalna ryba morska; zob. też śledź w Wikipedii
- (1.2) kulin. danie ze śledzia (1.1)
- (1.3) daw. środ. więz. stójkowy, policjant[1]
- (1.4) pejor. mieszkaniec Gdyni
- (1.5) daw. środ. polit. sędzia śledczy[2]
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (2.1) metalowy klin zakończony haczykiem wbijany w ziemię w celu naciągnięcia linek utrzymujących konstrukcję namiotu
- (2.2) gw. lwow. krawat
- (2.3) pot. przyjęcie w ostatni wieczór karnawału
- (2.4) żegl. jeden z typów trasy regat; zob. też śledź (regaty) w Wikipedii
czasownik, forma fleksyjna
- (3.1) 2. os. lp rozk. od śledzić
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik śledź śledzie dopełniacz śledzia śledzi celownik śledziowi śledziom biernik śledzia śledzie narzędnik śledziem śledziami miejscownik śledziu śledziach wołacz śledziu śledzie - (2.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik śledź śledzie dopełniacz śledzia śledzi celownik śledziowi śledziom biernik śledź śledzie narzędnik śledziem śledziami miejscownik śledziu śledziach wołacz śledziu śledzie - (3.1) zob. śledzić
- przykłady:
- (1.1) Piliśmy piwo i jedliśmy śledzie z koperkiem.
- (1.2) Czy lubisz śledzie?
- (2.1) Powbijaj porządnie śledzie, żeby nam w nocy namiotu nie porwało.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) jeść / kroić / moczyć śledzie
- (2.1) wbijać śledzie
- synonimy:
- (1.3) bury[1], salceson[1]
- (2.3) śledzik, śledziówka
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- (1.1) pikling
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. śledziówka ż, śledziowce nmos
- zdrobn. śledzik m
- przym. śledziowy
- związki frazeologiczne:
- ucho od śledzia • połknąć śledzia • ślepy śledź • jak śledzie w beczce • zjeść śledzia
- etymologia:
- germ. seld[3]
- (2.3) od ości śledzia (1.1) wywieszanych czasami na drzwiach wejściowych[4]
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ryby • Indeks:Polski - Jedzenie
- tłumaczenia:
- (2.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: krawat
- (2.3) zobacz listę tłumaczeń w haśle: śledziówka
- angielski: (1.1) herring; (1.2) herring; (2.1) tent peg
- arabski: (1.1) رنكة ż (ranka), سمك مملح
- baskijski: (1.1) sardinzar
- białoruski: (1.1) селядзец m
- bułgarski: (1.1) херинга ż, селда ż; (2.1) колче (за палатка) n
- chiński standardowy: (1.1) 鲱鱼 (fēiyú); (2.1) 帐篷桩 (zhàngpeng zhuāng)
- chorwacki: (1.1) haringa ż; (2.1) klin (za šator) m
- czeski: (1.1) sleď m; (2.1) stanový kolík m
- duński: (1.1) sild w; (1.2) sild w; (2.1) pløk w, teltpløk w
- esperanto: (1.1) haringo
- estoński: (1.1) heeringas; (2.1) telgivai
- fiński: (1.1) silli; (2.1) telttakiila
- francuski: (1.1) hareng m; (2.1) piquet m
- hiszpański: (1.1) arenque m; (2.1) estaquilla ż, estaca (de la tienda) ż
- ido: (1.1) haringo
- indonezyjski: (1.1) ikan haring; (2.1) patok kemah
- islandzki: (1.1) síld ż
- japoński: (1.1) 鰊 (ニシン, nishin); (2.1) ペグ (pegu)
- jidysz: (1.1) הערינג m (hering)
- kaszubski: (1.1) slédz m
- kataloński: (1.1) areng m; (2.1) estaca (de la tenda) ż
- koreański: (1.1) 청어
- litewski: (1.1) silkė ż; (2.1) palapinės kuoliukas m
- luksemburski: (1.1) Héierenk m; (2.1) Piquet m
- łaciński: (1.1) clupea harengus
- łotewski: (1.1) siļķe ż; (2.1) telts mietiņš m
- macedoński: (1.1) харинга ż (haringa)
- niderlandzki: (1.1) haring m; (2.1) tentharing m
- niemiecki: (1.1) Hering m; (2.1) Hering m, Zeltpflock m
- norweski (bokmål): (1.1) sild; (2.1) teltplugg m
- nowogrecki: (1.1) ρέγκα ż (régka), ρέγγα ż (rénga); (2.1) πάσσαλος m, παλούκι n
- portugalski: (1.1) arenque m; (2.1) estaca (da tenda) ż
- rosyjski: (1.1) сельдь ż, селёдка ż; (2.1) колышек m
- rumuński: (1.1) hering m, scrumbie ż; (2.1) cui de cort n
- serbski: (1.1) харинга / haringa ż
- słowacki: (1.1) sleď m; (2.1) stanový kolík m
- słoweński: (1.1) sled m; (2.1) klin za šotor m
- szwedzki: (1.1) sill w; (2.1) tältpinne w
- turecki: (1.1) ringa; (2.1) çadır kazığı
- ukraiński: (1.1) оселедець m; (2.1) кілочок для намету m
- węgierski: (1.1) hering; (2.1) sátorcövek
- wietnamski: (1.1) cá trích; (2.1) cọc lều
- wilamowski: (1.1) hjeriḱ m, hjēriḱ m, hierig m, hjerik m; (2.1) hjeriḱ m, hjēriḱ m, hierig m, hjerik m
- włoski: (1.1) aringa ż; (2.1) picchetto da tenda m
- źródła:
- 1 2 3 Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski” nr 10/1913, s. 297.
- ↑ Mieczysław Karaś, Kilka uwag o polskiej gwarze partyjnej przed pierwszą wojną światową, „Język Polski” nr 1/1951, s. 22.
- ↑ Hasło „śledź” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ Hasło „śledź” w: Ostatki w: Anna Piotrowicz, Słownictwo i frazeologia życia towarzyskiego w polskiej leksykografii XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, ISBN 83-232-1378-X, s. 273.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.