kaszkiet (język polski)

kaszkiet (1.1)
wymowa:
IPA: [ˈkaʃʲcɛt], AS: [kašʹḱet], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) pot. sztywna czapka męska z daszkiem[1][2]
(1.2) hist. w XIX w.: żołnierskie nakrycie głowy, chroniące przed cięciem pałasza, wykonane ze skóry lub filcu[1]; zob. też kaszkiet w Wikipedii
odmiana:
(1.1-2)[2]
przykłady:
(1.1) (Jan Tetera) chłop wysoki, chudy, wytrzymały, ślepy na jedno oko, z okazałą czupryną (…) Kaszkiet wyszarzany, przyklepany jak talerz na wierzchu głowy, kapota prawie z samych łat złożona, takież spodnie i podarte butyoto ubiór jego w dni powszednie i święta[3].
(1.2) Po długiej dopiero chwili uspokajać się zaczął z wolna jęcząc i śmiejąc się na przemian, a zdjąwszy kaszkiet żołnierski ocierał pot z krótko postrzyżonych, czarnych włosów i zapadłych skroni[4].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1-2) daw. kaskiet
(1.1) gw. kaśkiet
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
(1.1) pot. środ. cyklistówka, oprychówka, reg. lujówka; hist. leninówka, maciejówka
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz.
zdrobn. kaszkiecik m, kaszkiecina ż
przym. kaszkietowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-2) franc. casquette[2]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1 2 publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło „kaszkiet” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. 1 2 3 Hasło „kaszkiet” w: Wielki słownik wyrazów obcych, praca zbiorowa, pod red. Mirosława Bańki, PWN, Warszawa 2008, ISBN 978-83-01-14455-5, s. 612.
  3. Adolf Dygasiński: Zając
  4. Maria Konopnicka: Krysta
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.