Granica polsko-białoruska w pobliżu Krynek (czerwiec 2010)

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Krynki – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej. Strażnica Straży Granicznej w Krynkach – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Białoruską.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 28 komendy odcinka w Michałowie jako 130 strażnica WOP (Krynki)^[1]  o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[2].

W latach 24 kwietnia 1948–31 grudnia 1950, 130 strażnica OP Krynki była w strukturach 17 batalionu Ochrony Pogranicza w Michałowie.

1 stycznia 1951 130 strażnica WOP Krynki była w strukturach 224 batalionu WOP w Michałowie, a 1 czerwca 1952 strażnicę nr 130 włączono w podległość 223 batalionu WOP w Sokółce^[3]. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^{[uwaga 1]}. Strażnica IV kategorii otrzymała numer 124^[3][5]. 15 listopada 1955 zlikwidowano sztab 223 batalionu^{[uwaga 2]}. Strażnica podporządkowana została bezpośrednio pod sztab 22 Brygady WOP. W sztabie brygady wprowadzono stanowiska nieetatowych oficerów kierunkowych odpowiedzialnych za służbę graniczną strażnic ^[6].

W lipcu 1956 rozwiązano strażnicę WOP Krynki^[6]. Budynki strażnicy zaadaptowano na rzeźnię i garbarnię^[7].

Straż Graniczna:
Strażnica Straży Granicznej w Krynkach (Strażnica SG w Krynkach) została utworzona 1 lutego 1995 w miejscowości Krynki^[8], zarządzeniem Komendanta Głównego Straży Granicznej, w strukturach Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej^[9] .

W 1995 na stan etatowy 20 funkcjonariuszy SG, stan ewidencyjny wynosił 13 osób^[10].

W 2002, strażnica miała status strażnicy SG I kategorii.

Jako Strażnica Straży Granicznej w Krynkach funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005 Ustawą z 22 kwietnia 2005 O zmianie ustawy o Straży Granicznej...^{[uwaga 3]} została przekształcona na Placówkę Straży Granicznej w Krynkach (PSG w Krynkach).

Ochrona granicy

Faktyczną ochronę granicy strażnica WOP Krynki rozpoczęła w czerwcu 1946^[11].

Straż Graniczna:
W 2002 po stronie białoruskiej na długości 157 km ochraniał granicę Grodzieński Oddział Wojsk Pogranicznych^[12].

Do 2 października 2003 Strażnica SG w Krynkach ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 33,9 km, a od 3 października 2003, po włączeniu do systemu zabezpieczenia granicy państwowej strażnicy SG w Szudziałowie, odcinek uległ skróceniu do ok. 18,6 km^[13].

Dowódcy/komendanci strażnicy

• ppor. Kondracki^[3]
• ppor. Czesław Andrzejewski (był w 1953)

Komendanci strażnicy SG:

• ppor./por. SG Sylwester Czarnecki (01.02.1995^[8]–był w 2000)^[20]
• por. SG Tadeusz Złotorzyński (był w 2004)^[21].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Jan Nikołajuk: Podlaski Oddział Straży Granicznej im. gen. dyw Henryka Minkiewicza w Białymstoku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne – Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Kajetan Szczepański: Kronika Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej 15 maja 1990–2000. Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa, 2000, s. 1–106.
• Wydział Prezydialny Wydział Prezydialny Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej: Straż Graniczna od 1991 – Podlaski Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2020-01-27]. (pol.).
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
• ASGr.Historia Białostockiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza. Białystok 1960
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k.119 -123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.