3 Oddział WOP
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1946

Rozformowanie

1 maja 1948

Nazwa wyróżniająca

Szczeciński

Tradycje
Rodowód

3 Oddział OP

Kontynuacja

8 Brygada OP

Organizacja
Numer

JW 1823[1]

Dyslokacja

Szczecin

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

Okręg Wojskowy Pomorze
i Departament WOP

W tym budynku mieścił się sztab oddziału

Szczeciński Oddział WOP nr 3 – zlikwidowany oddział w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-niemieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

3 Szczeciński Oddział WOP JW 1823 (Zarządzenie SzSG Nr 053/Org. 30 marca 1946)[2] został sformowany w 1946 na bazie 3 Oddziału Ochrony Pogranicza[3], na podstawie rozkazu NDWP nr 0153/org. z 21 września 1946. Oddział posiadał cztery komendy, 20 strażnic, stan etatowy wynosił 1597 żołnierzy i 14 pracowników cywilnych[4]. Sztab oddziału stacjonował w Szczecinie.

We wrześniu 1946 przekazano Bałtyckiemu Oddziałowi WOP 15 komendę odcinka Międzyzdroje[3].

W 1947 przejęto z powrotem 15 komendę odcinka Międzyzdroje. Rozformowano grupę manewrową i sformowano szkołę podoficerską[uwaga 1].

Na mocy rozkazu MON z 20 marca 1948 z dniem 1 maja 1948 Szczeciński Oddział WOP nr 3 przeformowano na 8 Brygadę Ochrony Pogranicza.

Ochrona granicy

W latach 1945–1947 w czasie pełnienia służby granicznej poległo 18 żołnierzy oddziału. Byli to między innymi: kpt. Jerzy Zdrojewski, szer. Zenon Kubalka, szer. Marian Gabrysiak, szer. Wacław Dulkiewicz i st. szer. Antoni Gacki. 10 marca 1947 w rejonie Lipnik Górnych zginęło dwóch żołnierzy ze strażnicy Kamieniec 13 komendy odcinka. Odznaczono ich pośmiertnie Krzyżami Walecznych i pochowano na Cmentarzu Komunalnym w Szczecinie[3].

Struktura organizacyjna

W tych koszarach stacjonowała grupa manewrowa i 13 komenda odcinka

W 1946[3]:

We wrześniu 1946 stan etatowy oddziału przewidywał: 4 komendy, 20 strażnic, 1597 wojskowych i 14 pracowników cywilnych[5]. Po reorganizacji w 1947 było to: 5 komend odcinków, 24 strażnice, 1563 wojskowych i 13 pracowników cywilnych[6].

Sztandar oddziału

Uroczystość wręczenia sztandaru odbyła się 29 czerwca 1947 na Wałach Chrobrego w Szczecinie. Sztandar z rąk wojewody szczecińskiego Borkowicza, w obecności prezydenta RP Bolesława Bieruta, premiera rządu Józefa Cyrankiewicza, ministra obrony narodowej, marszałka Polski Michała Roli-Żymierskiego i szefa Sztabu Głównego gen. Władysława Korczyca, przyjął płk Aleksander Bochan[7].

[Sztandar miał 44 gwoździe pamiątkowe. Z niewiadomych przyczyn i nie wiadomo na czyje polecenie oraz kiedy usunięto z drzewca 5 gwoździ[7].

Dowódcy oddziału

  • ppłk Sergiusz Czesnakow (do 15.04.1947)
  • ppłk Aleksander Bochan.

Przekształcenia

3 Oddział Ochrony Pogranicza → 3 Szczeciński Oddział WOP → 8 Brygada Ochrony Pogranicza → 12 Brygada WOP → 12 Pomorska Brygada WOP → Pomorska Brygada WOP → Pomorski Oddział Straży Granicznej

Uwagi

  1. ↑ Rozkaz MON nr 077/Org. z 3.03.1947[3].

Przypisy

  1. ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
  2. ↑ Zestawienie numerów historycznych jednostek wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
  3. 1 2 3 4 5 Jackiewicz 1998 ↓, s. 58.
  4. ↑ Dominiczak 1971 ↓, s. 127.
  5. ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 61.
  6. ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 64.
  7. 1 2 Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. s. 6.

Bibliografia

  • Henryk Dominiczak: Wojska Ochrony Pogranicza w latach 1845-1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971.
  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Jan Ławski: Ochrona granic Polski Ludowej 1945–1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowe, 1974.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
  • Tadeusz Niedziela [red.]: Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945-1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. Czerwiec 1995.
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
  • Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/6, Historia Pomorskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Szczecin 1961.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.