gotować (język polski)

on gotuje (1.1)

oni gotują (1.2)

ktoś coś gotuje (1.3)

woda się gotuje (2.1)

jajka się gotują (2.5)

wymowa:

IPA: [ɡɔˈtɔvaʨ̑], AS: [gotovać] ​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) doprowadzać do wrzenia

(1.2) przyrządzać ciepłą potrawę

(1.3) kulin. przygotowywać potrawę przez obróbkę cieplną we wrzącej wodzie

czasownik zwrotny niedokonany gotować się (dk. brak)

(2.1) (o wodzie, potrawie) osiągać temperaturę wrzenia

(2.2) przen. czuć ogromną złość, ale nie pokazywać tego wyraźnie

(2.3) pot. odczuwać dyskomfort i pocić się obficie z powodu gorąca

(2.4) przest. przygotowywać się do czegoś

(2.5) kulin. być przygotowanym do jedzenia poprzez gotowanie

odmiana:

(1.1-3) koniugacja IV

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		gotować
czas teraźniejszy		gotuję	gotujesz	gotuje	gotujemy	gotujecie	gotują
czas przeszły	m	gotowałem	gotowałeś	gotował	gotowaliśmy	gotowaliście	gotowali
	ż	gotowałam	gotowałaś	gotowała	gotowałyśmy	gotowałyście	gotowały
	n	gotowałom	gotowałoś	gotowało
tryb rozkazujący		niech gotuję	gotuj	niech gotuje	gotujmy	gotujcie	niech gotują
pozostałe formy czas przyszły m będę gotował, będę gotować będziesz gotował, będziesz gotować będzie gotował, będzie gotować będziemy gotowali, będziemy gotować będziecie gotowali, będziecie gotować będą gotowali, będą gotować ż będę gotowała, będę gotować będziesz gotowała, będziesz gotować będzie gotowała, będzie gotować będziemy gotowały, będziemy gotować będziecie gotowały, będziecie gotować będą gotowały, będą gotować n będę gotowało, będę gotować będziesz gotowało, będziesz gotować będzie gotowało, będzie gotować czas zaprzeszły m gotowałem był gotowałeś był gotował był gotowaliśmy byli gotowaliście byli gotowali byli ż gotowałam była gotowałaś była gotowała była gotowałyśmy były gotowałyście były gotowały były n gotowałom było gotowałoś było gotowało było forma bezosobowa czasu przeszłego gotowano tryb przypuszczający m gotowałbym, byłbym gotował gotowałbyś, byłbyś gotował gotowałby, byłby gotował gotowalibyśmy, bylibyśmy gotowali gotowalibyście, bylibyście gotowali gotowaliby, byliby gotowali ż gotowałabym, byłabym gotowała gotowałabyś, byłabyś gotowała gotowałaby, byłaby gotowała gotowałybyśmy, byłybyśmy gotowały gotowałybyście, byłybyście gotowały gotowałyby, byłyby gotowały n gotowałobym, byłobym gotowało gotowałobyś, byłobyś gotowało gotowałoby, byłoby gotowało imiesłów przymiotnikowy czynny m gotujący, niegotujący ż gotująca, niegotująca gotujące, niegotujące n gotujące, niegotujące imiesłów przymiotnikowy bierny m gotowany, niegotowany gotowani, niegotowani ż gotowana, niegotowana gotowane, niegotowane n gotowane, niegotowane imiesłów przysłówkowy współczesny gotując, nie gotując rzeczownik odczasownikowy gotowanie, niegotowanie

(2.1-5) koniugacja IV

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		gotować się
czas teraźniejszy		gotuję się	gotujesz się	gotuje się	gotujemy się	gotujecie się	gotują się
czas przeszły	m	gotowałem się	gotowałeś się	gotował się	gotowaliśmy się	gotowaliście się	gotowali się
	ż	gotowałam się	gotowałaś się	gotowała się	gotowałyśmy się	gotowałyście się	gotowały się
	n	gotowałom się	gotowałoś się	gotowało się
tryb rozkazujący		niech się gotuję	gotuj się	niech się gotuje	gotujmy się	gotujcie się	niech się gotują
pozostałe formy czas przyszły m będę się gotował, będę się gotować będziesz się gotował, będziesz się gotować będzie się gotował, będzie się gotować będziemy się gotowali, będziemy się gotować będziecie się gotowali, będziecie się gotować będą się gotowali, będą się gotować ż będę się gotowała, będę się gotować będziesz się gotowała, będziesz się gotować będzie się gotowała, będzie się gotować będziemy się gotowały, będziemy się gotować będziecie się gotowały, będziecie się gotować będą się gotowały, będą się gotować n będę się gotowało, będę się gotować będziesz się gotowało, będziesz się gotować będzie się gotowało, będzie się gotować czas zaprzeszły m gotowałem się był gotowałeś się był gotował się był gotowaliśmy się byli gotowaliście się byli gotowali się byli ż gotowałam się była gotowałaś się była gotowała się była gotowałyśmy się były gotowałyście się były gotowały się były n gotowałom się było gotowałoś się było gotowało się było forma bezosobowa czasu przeszłego gotowano się tryb przypuszczający m gotowałbym się, byłbym się gotował gotowałbyś się, byłbyś się gotował gotowałby się, byłby się gotował gotowalibyśmy się, bylibyśmy się gotowali gotowalibyście się, bylibyście się gotowali gotowaliby się, byliby się gotowali ż gotowałabym się, byłabym się gotowała gotowałabyś się, byłabyś się gotowała gotowałaby się, byłaby się gotowała gotowałybyśmy się, byłybyśmy się gotowały gotowałybyście się, byłybyście się gotowały gotowałyby się, byłyby się gotowały n gotowałobym się, byłobym się gotowało gotowałobyś się, byłobyś się gotowało gotowałoby się, byłoby się gotowało imiesłów przymiotnikowy czynny m gotujący się, niegotujący się ż gotująca się, niegotująca się gotujące się, niegotujące się n gotujące się, niegotujące się imiesłów przysłówkowy współczesny gotując się, nie gotując się rzeczownik odczasownikowy gotowanie się, niegotowanie się

przykłady:

(1.1) Mama gotuje wodę na herbatę.

(1.2) W niedzielę babcia zawsze gotuje ryż na obiad.

(1.3) Makaron al dente można gotować maksymalnie siedem minut.

składnia:

(1) gotować + B. • nie gotować + D.

(1.2) gotować na + B.

kolokacje:

(1.1) gotować wodę / zupę / …

(1.2) gotować kaszę / ziemniaki / … na obiad / kolację / przyjęcie / … • gotować obiad • dobrze / źle gotować

(2.4) gotować się do drogi / podróży / …

synonimy:

(1.2) przyrządzać, kucharzyć, kuchcić, żart. pitrasić, pot. pichcić, przest. warzyć; gw. (Śląsk Cieszyński) warzyć

antonimy:

(1.1) zamrażać, zmrażać

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. gotowanie n, ugotowanie n, gotówka ż

czas. pogotować, przegotować dk., ugotować dk., zagotować dk.

przym. gotowany

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

(2.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: przygotowywać się

• albański: (1.3) ziej
• angielski: (1.1) boil; (1.2) cook; (2.1) boil
• arabski: (1.2) طبخ‎ (2.1) غلى
• azerski: (1.1) bişirmək; (1.2) bişirmək
• baskijski: (1.1) irakin; (1.2) janaria prestatu, kozinatu; (1.3) egosi; (2.1) irakin; (2.5) egosi
• chorwacki: (1.1) kuhati; (1.2) kuhati
• czeski: (1.1) vařit; (1.2) vařit; (1.3) vařit
• dolnołużycki: (1.2) wariś
• duński: (1.1) koge; (2.1) koge; (2.2) koge
• esperanto: (1.1) boligi; (1.2) kuiri; (2.1) boli
• francuski: (1.2) cuire; (2.3) se cuire
• górnołużycki: (1.2) warić
• hebrajski: (1.1) לבשל (lewaszel); (2.1) להתבשל (lehitbaszel)
• hiszpański: (1.1) hervir; (1.2) cocinar, guisar; (1.3) cocer; (2.1) hervir; (2.2) hervir; (2.3) asarse, tostarse, freírse, cocerse
• interlingua: (1.1) cocer, cocinar, bullir; (2.1) bullir
• islandzki: (1.1) sjóða; (1.2) elda, matbúa, búa til mat
• jidysz: (1.1) (mleko) וועלן (weln)
• kaszubski: (1.1) warzëc; (1.2) warzëc; (1.3) warzëc; (2.1) warzëc sã; (2.5) warzëc sã
• kataloński: (1.1) bullir; (1.2) cuinar
• łotewski: (1.1) vārīt; (1.2) vārīt; (1.3) vārīt
• macedoński: (1.1) готви
• niderlandzki: (1.2) koken; (2.1) koken; (2.4) zich voorbereiden
• niemiecki: (1.2) kochen
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.2)
• portugalski: (1.1) ferver; (1.2) cozinhar, cozer
• rosyjski: (1.1) кипятить; (1.2) готовить; (1.3) варить; (2.1) кипеть; (2.2) кипеть
• suahili: (1.1) kupika
• szwedzki: (1.1) koka; (1.2) laga; (2.1) koka
• tumbuka: (1.1) kupika
• ukraiński: (1.1) готувати; (1.2) готувати; (1.3) готувати
• węgierski: (1.2) főz
• wilamowski: (1.1) zīda, zida; (1.2) koha, zīda, zida; (2.1) zīda, zida
• włoski: (1.2) cucinare

źródła: