całka (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˈʦ̑awka], AS: [cau̯ka],
- podział przy przenoszeniu wyrazu: cał•ka[1]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) mat. wspólna nazwa wielu powiązanych pojęć rachunku całkowego; zob. też całka w Wikipedii
- (1.2) techn. jedna ze ścian złożonych z blatów surowiznowych, lanych w ognisku fryszerskim, którymi piec płomienny jest obstawiony zewnątrz i które tworzą skrzynię[2]
- (1.3) daw. rub. niewinna dziewczyna, dziewica[3][4]
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik całka całki dopełniacz całki całek celownik całce całkom biernik całkę całki narzędnik całką całkami miejscownik całce całkach wołacz całko całki - przykłady:
- (1.1) Mój kolega miał problem z wyznaczeniem trudnej całki.
- (1.1) Aby rozwiązać to zadanie, konieczne jest wyznaczenie całki na przedziale [0, 1].
- (1.1) Całka jest pojęciem odwrotnym do pochodnej funkcji.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) liczyć / policzyć / wyliczać / wyliczyć / wyznaczać / wyznaczyć całkę • całka wielokrotna • całka podwójna • całka potrójna • całka oznaczona • całka nieoznaczona • całka Daniella-Stone’a • całka Darboux • całka Lebesgue’a • całka Riemanna • całka Riemanna-Stieltjesa • całka krzywoliniowa • całka niewłaściwa • całka powierzchniowa • całka stochastyczna • całka równania różniczkowego
- synonimy:
- (1.2) ostawa
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. całkowanie n, scałkowanie n, całość ż
- zdrobn. całeczka ż
- czas. całkować ndk., scałkować dk.
- przym. całkowy, całkowalny, cały, całkowity
- przysł. całkowo, całkowicie, cało
- związki frazeologiczne:
- całka ruchu
- etymologia:
- Termin całka, podobnie jak pochodna, jest kalką wyrazową[5]. Ma brzmienie rodzime (por. pol. całość, scalać itp.), ale znaczenie ukształtowane pod wpływem wzorów obcych[5] – średniofranc. integral (por. ang. integral, bask. integral, białor. інтэграл, czes. integrál, duń. integral, franc. intégrale, niem. Integral, norw. integral, ros. интеграл, słc. integrál, słń. integral, szw. integral, węg. integrál, wł. integrale itp.). Termin całka – jako kalkę ze wspomnianego francuskiego terminu – wprowadził do języka polskiego Jan Śniadecki.
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) integral
- baskijski: (1.1) integral
- białoruski: (1.1) інтэграл m
- bułgarski: (1.1) интеграл m
- czeski: (1.1) integrál m
- duński: (1.1) integral n
- esperanto: (1.1) integralo
- francuski: (1.1) intégrale ż
- hiszpański: (1.1) integral ż
- islandzki: (1.1) heildi n
- japoński: (1.1) 積分 (sekibun)
- koreański: (1.1) 적분 (jeogbun)
- niemiecki: (1.1) Integral n
- nowogrecki: (1.1) ολοκλήρωμα n
- rosyjski: (1.1) интеграл m
- słowacki: (1.1) integrál m
- słoweński: (1.1) integral m
- szwedzki: (1.1) integral w
- węgierski: (1.1) integrál
- włoski: (1.1) integrale m
- źródła:
- ↑ Hasło „całka” w: Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. Jerzy Podracki, Horyzont, Warszawa 2001, ISBN 83-7311-161-1, s. 111.
- ↑ Hasło „całka” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Slavia occidentalis, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 1992, tomy 48-49, str. 147
- ↑ Józef Bubak: Słownik nazw osobowych i elementów identyfikacyjnych Sądecczyzny, XV–XVII w.: imiona, nazwiska, przezwiska, wyd. Universitas, 1992, str. 94
- 1 2 Porada „pochodna i całka” w: Poradnia językowa PWN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.