Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Jednakże praca świadczy nie tylko o degradacji i ubożeniu rodziny. Eliza Orzeszkowa w swej powieści Nad Niemnem stara się pokazać, że najbardziej wartościowi są wcale nie najbogatsi bohaterowie, którzy nie muszą zajmować się pracą, ale właśnie pracowici: Benedykt i Witold Korczyńscy, Marta Korczyńska, Justyna Orzelska czy schłopiała szlachta z zaścianku Bohatyrowicze (np. Jan i Anzelm), szanująca tradycję, zajmująca się pracą na roli... Utrwalona w Nad Niemnem legenda o Janie i Cecylii,...
rzecz. n ogół ludzi zamieszkujących Ziemię i pozostających we wzajemnych związkach społecznych. grupa osób zajmujących jakieś terytorium, powiązanych zależnościami cywilizacyjnymi zawodowymi itp. (w zn. 1.) Ludzkość przeszła daleką drogę rozwoju od społeczeństwa (D. lp) pierwotnego, przez prymitywne organizacje społeczne, aż do obecnej cywilizacji z wysoko wyspecjalizowanymi funkcjami społecznymi, właściwymi dla każdego członka społeczeństwa (D. lp). (w zn. 2.)...
Społeczeństwo obywatelskie to termin, z którym spotykamy się bardzo często, mówiąc o aktywności ludzkich zbiorowości. Termin ten jest jednak zbyt często źle rozumiany i upraszczany, a istota jego znaczenia przepada gdzieś i trudno się jej dopatrzyć w publicystyce czy wypowiedziach polityków. Termin społeczeństwo obywatelskie ma długą historię – już w czasach antycznych można dopatrywać się podobnych modeli. W nieco zmienionej wersji model ten pojawia się w XVII i XVIII wieku i zostaje...
Młodzież bardzo często odrzuca wartości świata dorosłych po to, by podkreślić własną odrębność. Ale samo odrzucenie norm czy wzorów zachowań nie wystarcza. Młodzi ludzie organizują się w grupy, których członkowie wyróżniają się wyglądem, zachowaniem, ideałami. Początkowo takie grupy traktowano jako patologiczne, jednak z czasem przyjęto istnienie subkultur, czyli grup wyróżniających się jakąś cechą, posiadających własne wartości i reguły. Zazwyczaj przyłączenie się do takiej grupy...
W konflikcie rozumianym jako proces można wyróżnić trzy etapy: W dążeniu do rozwiązania sprzeczności możliwe są trzy sytuacje:
Literatura rejestruje też postaci odrażających szalonych kobiet, żyjących na marginesie społeczeństwa. Taką kobietą jest bohaterka powieści Teresy Lubkiewicz-Urbanowicz Boża podszewka – „durna Zośka”, czy Florentynka oraz Kłoska z powieści Prawiek i inne czasy Olgi Tokarczuk. Zośka jest upośledzoną umysłowo kobietą, błąkającą się po wsi. Zawsze nosi ze sobą dużo węzełków, ma siwe, skołtunione włosy, brudną chustkę. Wciąż powtarza (czy raczej bełkocze) „ja powiem... ja powiem”. Bardzo...
Chciałem powiedzieć parę słów – zaczął Cezary (...) Jeśli tutejsza klasa robotnicza jest w stanie zwyrodnienia, czy na drodze do zwyrodnienia, jeżeli ta klasa jest pozbawiona kultury, to jakimże sposobem i prawem ta klasa może rwać się do roli odrodzicielki tutejszego społeczeństwa. Takich argumentów nie należy używać. Należy raczej schować te fakty na dno, na sam spód dowodzeń, gdyż jest to właściwie argument przeciwko racjonalności roszczeń komunizmu. Klasa przeżarta nędzą i chorobami...
Aby ludzie mogli normalnie żyć i rozwijać się, niezbędni są inni ludzie – zauważył to już Arystoteles, grecki filozof. Powiadał on, że „człowiek jest z natury istotą społeczną”, a społeczeństwo to coś, co ma pierwszeństwo przed jednostką. Arystoteles nie był z pewnością pierwszym, który zauważył, jak wyglądają podstawowe zasady funkcjonowania społecznego oraz zależność między jednostką a społeczeństwem. Dlaczego mówi się, że człowiek jest istotą społeczną? Prawdopodobnie dlatego,że...
Ojciec Ofelii, przebiegły Poloniusz – bohater dramatu Williama Szekspira nie wyrażał zgody na związek córki z królewskim synem. Uświadamiał jej, że nie jest wystarczająco dobrą partią dla księcia i że jest jedynie przez Hamleta zwodzona i oszukiwana, a brak doświadczenia może ją przywieść do zguby. Miłość Ofelii i Hamleta zakończyła się tragedią, książę odepchnął bowiem dziewczynę, nie ze względu na dzielącą ich różnicę społeczną, ale dlatego, że był bez reszty pochłonięty szukaniem zabójcy...
Każdy człowiek należy do jakiejś grupy. Bardzo często należymy jednocześnie do wielu. Niektórzy badacze podają, że liczba tych grup jest powiązana z wiekiem – oznacza to, że do pewnego momentu naszego życia liczba grup, do których przynależymy, wzrasta. W pewnym wieku liczba tych grup zaczyna maleć. Istnieje wiele możliwości typologii grup społecznych. Poniżej przestawiony został podział ze względu na wyodrębnione kryteria. Kryterium klasyfikacji Rodzaj grupy...
Struktura społeczna opisuje podziały wewnątrz społeczeństwa. Określa się ją jako zbiór elementów składających się na społeczeństwo wraz z relacjami między nimi. W każdym społeczeństwie dokonują się pewne podziały wewnętrzne,które można opisać, charakteryzując jego strukturę. Socjologowie wyróżniają cztery podstawowe sposoby budowania struktury społeczeństwa. Sposoby budowania strukturyspołeczeństwa demograficzny Społeczeństwo określone zostaje w oparciu o dane...
W życiu człowieka wielokrotnie przewija się pytanie o to, co jest dla niego ważne, jak powinien się zachowywać, co powinien robić. Pojawiają się również osoby, rzeczy i zjawiska, uznawane za ważne. To są właśnie wartości. Można wśród nich wyróżnić: wartości biologiczne – dotyczą zdrowia i kondycji człowieka, wartości moralne i religijne – dotyczą prawdy, cnót i religijności, wartości ekonomiczne – dotyczą materialnego statusu człowieka. Ludzie dokonują swoistej...
Ludzie różnie sobie radzą w sytuacjach konfliktu. Jedni będą się starali za wszelką cenę postawić na swoim. Nie będą się przejmowali dążeniami czy potrzebami innych. Ich cel będzie najważniejszy. Stojąc na stanowisku, że cel uświęca środki, nie poddadzą się i nie będą w stanie lub nie zechcą zrezygnować z własnych potrzeb. W takim wypadku osiągnięcie celu jest priorytetem. Ludzie ci nie ustąpią, będą walczyć do momentu, aż wygrają, a jeśli nie wygrają, to po pewnym czasie spróbują znowu...
Warto zaznaczyć, że człowiek odciska swoje piętno na społeczeństwie. Społeczeństwo również wpływa na człowieka, który reaguje na sytuacje w nim występujące. Dochodzi do interakcji, czyli wzajemnego oddziaływania ludzi na siebie. Na czym polega interakcja? Zachowanie jednego człowieka w kontakcie bezpośrednim jest bodźcem dla zachowania drugiego. Kiedy wpływ jednej osoby lub grupy ludzi na człowieka jest największy? Zapewne w okresie dzieciństwa. Dziecko przyjmuje określone „nauki” od...
W każdym społeczeństwie istnieje wiele różnych grup, a każda z nich posiada normy i wzory zachowań oraz cel. Aby go zrealizować, ich członkowie dysponują określonymi środkami. Nie oznacza to oczywiście, że wszystkie istniejące grupy mają różne cele albo że posługują się różnymi metodami, by je osiągnąć, jednak dla członków danej grupy to ich cel, a nie cele innych grup, jest ważny i istotny. W społeczeństwach istnieją także grupy interesu, które, reprezentując swoich członków (na...
W państwach demokratycznych każdy obywatel ma prawo do oddania swojego głosu na wybraną partię polityczną, ale także każdy ma prawo uczestniczyć w życiu społeczno-politycznym kraju. Niedobrze jest, gdy aktywność obywateli sprowadza się jedynie do uczestniczenia w wyborach parlamentarnych,prezydenckich czy samorządowych. Skoncentrowani na życiu codziennym ludzie nie są prawdopodobnie zainteresowani jakimikolwiek zmianami politycznymi. Ale w tym właśnie tkwi problem, bowiem z jednej strony...
Konflikt między ludźmi to, najogólniej ujmując, występowanie jednocześnie sprzecznych czy wykluczających się celów. Konflikty są zjawiskami bardzo częstymi. Mogą się pojawić na każ dej płaszczyźnie życia: w pracy, w szkole,w domu, a nawet na ulicy. Wciąż słyszymy np. o konfliktach zbrojnych czy o konfliktach interesów. Konflikt jest zazwyczaj utożsamiany z niezgodnością interesów czy poglądów, mówi się też o sprzecznościach i kolizjach. Konflikty są nieodłączną cechą wszystkich...
W państwach demokratycznych każdy obywatel ma prawo do oddania swojego głosu na wybraną partię polityczną i do uczestniczenia w życiu społeczno-politycznym kraju. We współczesnych systemach demokratycznych wykształcił się przedstawicielski model demokracji. Dążąc do najszerszego wpływu na sprawowanie władzy, obywatele mogą organizować się w partie polityczne . Partie stanowią grupę osób o podobnych poglądach na sprawy publiczne. Sformalizowany system partii skupia swoich członków wokół...
Człowiek – jako jednostka oraz jako część grupy – stanowi przedmiot zainteresowania wielu dyscyplin naukowych. Rozważania dotyczące natury człowieka były i są prowadzone m.in. przez filozofów, psychologów, socjologów. Każda z tych dyscyplin przyjmuje inną perspektywę. Człowiek jako organizm – to podstawa rozważań biologów, człowiek jako jednostka – psychologów, a człowiek jako istota społeczna – socjologów. Te obszary poznawania wyrosły ze starożytnych nauko człowieku. Nikt obecnie nie...
Źródła konfliktów grupowych mogą być bardzo zróżnicowane. Ludzkie nastawienia i wierzenia z jednej strony oraz istniejące cele, materialne czy niematerialne z drugiej, przekonania i nawyki – w każdym aspekcie życia człowieka czy istniejącej grupy można znaleźć czynniki, które staną się zarzewiem przyszłego konfliktu. Najczęstszymi przyczynami powstawania konfliktów społecznych są: walka o kontrolę nad zasobami – zasobami mogą być dobra materialne i niematerialne.Konflikty mogą...
Powieść Reymonta Chłopi ukazuje nie tylko przekrój społeczny wsi (bogaci i ubodzy gospodarze, komornicy, dziedzic), lecz także prawa rządzące gromadą. W powieści dominuje konwencja naturalistyczna. Ludźmi rządzi biologia (postać Jagny i jej namiętności), gromadzie przewodzi najsilniejszy (najbogatszy Maciej), słabsi muszą zginąć. Odczytuje się także Chłopów jako utwór mitologizujący życie wsi. Za tym, by utwór interpretować jako mit, przemawia specyficzna koncepcja czasu w dziele...
Obywatele kraju, korzystając z przyznanych im praw, powinni wykazywać się pewnymi cechami, które kiedyś nazywano cnotami. Jakie cnoty powinien posiadać obywatel? Przede wszystkim powinien być świadomy tego, że jest obywatelem danego kraju. Świadomość ta łączy się bezpośrednio z wiedzą na te mat praw, wolności i obowiązków obywatela, jakie mu przysługują. Posiadając wiedzę o podstawowych formach funkcjonowania w państwie,obywatel może i powinien z nich korzystać. Brak tej wiedzy i...
Wyrachowane, już otwarcie, z racji roli, jaką pełnią w życiu swych mężczyzn, są utrzymanki. Tytułowa bohaterka sztuki Gabrieli Zapolskiej Panna Maliczewska tylko dla pieniędzy i ewentualnej kariery kontaktuje się z Daumem i jego przyjacielem. Zapolska pokazuje też w Pannie Maliczewskiej małżeństwo jako szczególny, usankcjonowany przez społeczeństwo i prawo sposób bycia utrzymanką. Tak tytułowa bohaterka ocenia układ, w którym tkwi Daumowa – mąż zapewnia jej utrzymanie domu na wysokim...
Równie obrzydliwe wydaje się w społecznym odbiorze szaleństwo starej kobiety. Jednakże wybitna polska poetka Anna Świrszczyńska widzi w starych kobietach swe starsze siostry, godne sympatii, ciepłych słów, uwagi i zainteresowania: Mam przyjaciółki na plantach, Stare żebraczki, wariatki. W ich oczach są pierścionki, Z których wypłynęły drogie kamienie. Opowiadamy sobie swoje życia Od dołu, od człowieczego dna. (Anna Świrszczyńska, Siostry z dna ) W wierszu Największa miłość...
Ważnym tematem tekstów kultury jest też samotność ludzi starych, często obłąkanych, żyjących we własnym, zamkniętym świecie, bez miłości i zainteresowania innych. Warto tu wspomnieć film Wożąc panią Daisy czy poezję Anny Świrszczyńskiej, w której akcentowana jest samotność starych kobiet, pogardzanych przez społeczeństwo, niekochanych, brzydkich, traktowanych z odrazą: Udręczona ż ądzą i szaleństwem chodzi po plantach stara Ofelia. Rozpuściła swe włosy, Kto zechce pokochać starą...
W miarę rozwoju demograficznego i przechodzenia przez kolejne fazy przejścia demograficznego zmianom ulega struktura wieku ludności i zaczyna się ujawniać proces starzenia się ludności. Generalnie przyjmuje się podział ludności na trzy zasadnicze grupy wiekowe: • ludność młoda (w wieku przedprodukcyjnym) 0-14 lat, • ludność dojrzała (w wieku produkcyjnym) 15-64 lat, • ludność stara (w wieku poprodukcyjnym) 65 i więcej lat Podział społeczeństwa według wieku i płci najlepiej obrazuje...
Przez całe życie mamy kontakty z innymi ludźmi, nawiązujemy nowe znajomości. Obecność innych wpływa na nasze zachowanie, modyfikując je. Uczestniczymy w sytuacjach społecznych, czyli takich, w których występują także inni ludzie. Można dokonać możliwie najprostszej klasyfikacji sytuacji społecznych na te,w których inni ludzie uczestniczą bezpośrednio , i te, w których ich udział moglibyśmy uznać za pośredni . Sytuacje bezpośredniego kontaktu Sytuacje pośredniego...
Terminami społeczność i społeczeństwo posługujemy się bardzo często. Zanim powiemy o zróżnicowaniach i strukturze polskiego społeczeństwa, musimy wyjaśnić te pojęcia. Człowiek jako jednostka staje się częścią zbiorowości wtedy, gdy żyje na obszarze wraz z innymi ludźmi i łączą go z nimi określone stosunki i więź społeczna. Więź społeczna łączy ludzi w różnego rodzaju zbiorowości. Jeśli stosunki łączące ich są trwałe i uporządkowane, mówimy o istnieniu społeczności . Mówiąc o więzi...
Społeczeństwo wprowadza pewien rodzaj nadzoru nad każdym członkiem społeczności – nadzór ten nazywany jest kontrolą społeczną. Jeżeli ktoś jawnie ignoruje zasady obowiązujące w społeczności, oznacza to, że stara się wyjść poza uznany układ władzy i poza funkcjonujące prawo. Zespół czynników kształtujących zachowanie jednostki to kontrola społeczna.Siła kontroli społecznej odnosi się do używania rozmaitych środków, które mają zachęcić lub wręcz zmusić człowieka do poddania się regułom....
Grupa składa się z co najmniej dwóch osób, między którymi zachodzą bezpośrednie interakcje. Osoby te mają wspólny cel oraz świadomość odrębności własnej grupy od innych. Grupa ma poza tym swoją strukturę i normy. Grupa społeczna to zbiorowość, która realizuje własne cele. Ludzie łączą sięw grupy, aby realizować swoje potrzeby, najczęściej poprzez osiąganie określonych celów. Cele, jakie stawia sobie grupa, mogą być bardzo różne: od wykonania określonych prostych zadań po wieloletnie,...
Innym zjawiskiem związanym ze strukturami społeczeństwa jest ruchliwość społeczna, określana jako zjawisko przemieszczania się jednostek w przestrzeni społecznej. Może to być zmiana pozycji społecznej, na przykład awans lub zmiana zawodu, ale może też dotyczyć zmiany miejsca zamieszkania czy pobytu (migracja społeczna). Ważną rzeczą w procesie ruchliwości społecznej jest miejsce i rola jednostki w strukturze społecznej. Ze względu na pozycję jednostki w strukturze społecznej możemy...
Życie społeczne ludzi jest regulowane przez prawo panujące w danym kraju. Ale czy tylko przez nie? Poza prawami, ustawami i przepisami funkcjonuje zbiór norm i wartości moralnych. W każdym społeczeństwie istnieją pewne problemy moralne, które dotyczą każdego – bez względu na poglądy polityczne, wyznanie, płeć. Choć problemy te często rozstrzyga obowiązujące prawo, nie zawsze jest ono zgodne z wyznawanymi przez ludzi poglądami. Konflikt pomiędzy wyznawanymi wartościami a obowiązującym...
Trudno wyobrazić sobie istnienie grup, w których nie obowiązywałyby żadne normy lub byłyby one permanentnie łamane przez ich członków. Istnieje oczywiście wiele grup, w których normy istnieją, pomimo tego, że nie są nigdzie zapisane. Jednak nawet w takich przypadkach konieczna jest możliwość odczytania norm, ustalenia, czy określone zachowanie przekroczyło granice akceptowalności. Społeczeństwo, jak każda inna grupa, nie może istnieć bez norm – reguł postępowania. Normy grupowe i...
Jedną z podstawowych grup, z jakimi mamy do czynienia, jest rodzina. Spełnia ona dwie niezwykle istotne funkcje: zapewnia ciągłość biologiczną oraz przekazuje dziedzictwo kulturowe. Rodzina zaspokaja ponadto potrzeby emocjonalne swoich członków, daje im poczucie bezpieczeństwa. Wychowując dzieci, rodzice przekazują im szereg norm i zasad. To rodzice są pierwszymi nauczycielami zachowań społecznych. Poza wymienionymi funkcjami rodzina pełni wiele innych. Najważniejsze z funkcji społecznych...
„Słuchaj, dzieweczko!” – krzyknie śród zgiełku Starzec i na lud zawoła: „Ufajcie memu oku i szkiełku. Nic tu nie widzę dokoła. Duchy karczemnej tworem gawiedzi, W głupstwa wywarzone kuźni. Dziewczyna duby smalone bredzi, A gmin rozumowi bluźni”. „Dziewczyna czuje – odpowiadam skromnie – A gawiedź wierzy głęboko; Czucie i wiara silniej mówi do mnie Niż mędrca szkiełko i oko. (Adam Mickiewicz, Romantyczność ) Postaci uczonych pojawiają się w literaturze już od antyku. Przyjrzyjmy...
Polska, ojczyzna, mój kraj, mój naród, moje strony, moi rodacy. Niby wiemy, co znaczą te słowa, lecz...Czy młodzi ludzie czują, co naprawdę znaczy patriotyzm!? Czy w czasach, gdy liczy się pieniądz, kariera, prestiż etc, czy w tych czasach ludzie...
SPIS TREŚCI: I) WSTĘP II) ROZWINIĘCIE 1) Kobieta i społeczeństwo 2) Młodzież 3) Sport 4) Kościoły i wspólnoty religijne 5) Mass media i opinia publiczna 6) Prasa 7) Radio i telewizja III) LITERATURA I) WSTĘP....
Pieniądze wynaleziono by ułatwiły życie społeczne, regulowały je, upraszczały. Nie są one złe same w sobie, to człowiek czyni z nich narzędzie dobra lub zła. Coraz częściej staje się on wartością nadrzędną i celem w życiu. Patrzymy przez jego...
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Pomocna może się tu okazać postać Stanisława Wokulskiego, który został postawiony przed dokładnie takim samym wyborem. Czy gromadzić pieniądze i z ich pomocą zdobyć kobietę swoich marzeń, czy te...
Kultura, w wielu bardzo ostatnio popularnych badaniach porównawczych nad organizacjami ( tzw. "cros - national research" lub "comparative management"), byla często traktowana jako zmienna niezależna, czyli jako zewnętrzny...