Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Typ |
samolot rozpoznawczo-łącznikowy |
Konstrukcja |
mieszana |
Załoga |
2-3 |
Historia | |
Data oblotu |
24.04.1936 |
Lata produkcji |
1937–1948 |
Wycofanie ze służby |
lata 60. XX w. |
Liczba egz. |
2867 |
Dane techniczne | |
Napęd |
1 x 8-cylindrowy silnik tłokowy w układzie odwróconego V: Argus As 10C |
Moc |
startowa – 237 KM (177 KW) |
Wymiary | |
Rozpiętość |
14,25 m |
Długość |
9,90 m |
Wysokość |
3,05 m |
Powierzchnia nośna |
26 m² |
Masa | |
Własna |
940 kg |
Startowa |
1325 kg |
Osiągi | |
Prędkość maks. |
176 km/h |
Prędkość minimalna |
50 km/h |
Prędkość wznoszenia |
na wysokość 1000 m – 5,4 min |
Pułap praktyczny |
5200 |
Zasięg |
1015 km |
Długotrwałość lotu |
5 godz. 20 min |
Rozbieg |
25 m |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
wersje uzbrojone – km MG 15 kal. 7,92 x 57 mm umieszczony z tyłu kabiny, granaty ręczne. | |
Liczba miejsc | |
3 | |
Użytkownicy | |
III Rzesza, Francja, Polska, ZSRR, Algieria, Wietnam, Laos, Finlandia, Bułgaria, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone | |
Rzuty | |
Fieseler Fi 156 „Storch” („Bocian”) – zaprojektowany w 1935 w zakładach Fieseler samolot rozpoznawczo-łącznikowy typu STOL[1].
Projektowanie i konstrukcja
W 1935 Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy (Reichsluftfahrtministerium, RLM) zaprosiło kilka firm lotniczych do składania propozycji projektowych, które miałyby konkurować o kontrakt na produkcję nowego projektu samolotu Luftwaffe, nadającego się do łączności, rozpoznania i ewakuacji medycznej. Spowodowało to, że Messerschmitt Bf 163 i Siebel Si 201 konkurowały z produktem firmy Fieseler. Zaprojektowany przez głównego projektanta Reinholda Mewesa i dyrektora technicznego Ericha Bachema, projekt Fieselera miał znacznie lepsze osiągi podczas krótkiego startu i lądowania („STOL”).
Na przedniej krawędzi skrzydła zamontowano na stałe otwarte sloty, które w współdziałaniu z dużymi klapami skracały drogę startu i lądowania oraz zmniejszały ryzyko przeciągnięcia. Specjalna konstrukcyjna, rzadka dla samolotów lądowych, umożliwiła złożenie skrzydeł Storcha wzdłuż kadłuba w sposób podobny do skrzydeł samolotu torpedowe-bombowego Fairey Swordfish. Pozwoliło to na przewożenie samolotu na przyczepie lub nawet powolne holowanie za pojazdem. Główny zawias składanego skrzydła znajdował się w nasadzie skrzydła, gdzie tylny dźwigar skrzydła stykał się z kabiną. Długie golenie podwozia głównego zawierały amortyzatory olejowo-sprężynowe o skoku 40 cm, umożliwiające samolotowi lądowanie na stosunkowo nierównych powierzchniach. W locie golenie podwozia głównego zwisały, nadając samolotowi wygląd długonogiego, wielkoskrzydłego ptaka, stąd jego przydomek Storch. Przy bardzo niskiej prędkości lądowania Storch często wydawał się lądować pionowo, a nawet do tyłu przy silnym wietrze bezpośrednio z przodu.
Począwszy od wariantu C-2, Fi 156 był wyposażony w pełni przeszklone stanowisko dla ruchomego, strzelającego z tyłu karabinu maszynowego MG 15 7,92 mm do obrony sektora tylnego[2].
Fi 156 do startu potrzebował dogodnego terenu o długości 50 m, a do lądowania 20 m, w związku z czym mógł swobodnie lądować na szosach, łąkach czy polanach. Ze względu na jego wszechstronność używany przez Rzeszę na wszystkich frontach II wojny światowej[1][2].
Zastosowanie
Storch służył na wszystkich frontach, na których walczyła armia niemiecka, od Arktyki i Norwegii, przez front rosyjski aż po Pustynię Zachodnią, a także w Europie, zarówno w 1940, jak i w latach 1944-45. Był to bardzo wytrzymały samolot - lecąc z prędkością 50-60 km na godzinę współczesnym myśliwcom bardzo trudno było go strącić, a każdy Storch miał podobno żywotność bojową dziesięć razy dłuższą niż przeciętny Messerschmitt Bf 109[2]!
Storch był używany w bardzo szerokim zakresie i pełnił wiele funkcji, między innymi używany był do korygowania ostrzału artyleryjskiego, rozpoznania, łączności sztabowej, jako powietrzna karetka pogotowia ratunkowego, do ratowania zestrzelonych lotników zza linii wroga (szczególnie cenny w Afryce Północnej, oraz w Rosji), jako samolot do układania kabli oraz w wielu misjach specjalnych. Szczególnie chętnie korzystali z niego dowódcy frontowi i ich sztaby, w tym Albert Kesselring i Erwin Rommel, a po stronie aliantów Bernard Law Montgomery[2].
Do najsłynniejszych zadań wykonanych przy użyciu tego samolotu należy przeprowadzona 12 września 1943 przez Ottona Skorzenego akcja uwolnienia Benito Mussoliniego[3], przewiezienie do Berlina gen. Roberta von Greima przez pilotkę Hannę Reitsch[2].
Fi 156 były eksportowane m.in. do Finlandii i Szwajcarii. Po podpisaniu paktu Ribbentrop-Mołotow jeden egzemplarz przekazano Stalinowi. Antonow próbował podjąć produkcję kopii Storcha jako OKA-38 „Aist” z silnikiem MV-6 (zbudowanym na podstawie Renault 6Q), zanim jednak dostarczono jednostki na front, zakłady zajęli Niemcy. We Francji produkowano Fi-156 w zakładach Morane-Saulnier pod nazwą Criquet jeszcze po wojnie. Ich produkcję podjęto także w Czechosłowacji w zakładach Leichtbau Budweis w Budweis, którą w 1944 przeniesiono do Flugzeugfabrik Mráz w Choceň[1].
Fieselerów Fi 156 używało polskie lotnictwo wojskowe i cywilne. Egzemplarz wykorzystywany jako samolot sanitarny miał oznaczenia SP-BAS i znajdował się w Poznaniu. Polskie lotnictwo używało 12 sztuk tego samolotu – w tym na pięciu Fi 156 widniały szachownice.
Replika w skali 3/4, Slepcev Storch, produkowana w Serbii przez zakłady Storch Aircraft w kilku wersjach, w tym ultralekkiej (tzw. ultralight)[4].
- Storch podczas wznoszenia
- Storch podczas lotu (Kirchheim 2010)
- Storch i zabieranie rannego
- Storch i silnik Argus As 10C
- Fieseler Fi 156 w barwach Królestwa Szwecji
- Egzemplarz z National Museum of the U.S. Air Force
- Wersja francuska: Morane MS.505 z gwiazdowym silnikiem Jacobs
- Silnik Argus As-10 eksponowany w MLP w Krakowie
Zobacz
Przypisy
- 1 2 3 Fieseler Fi 156 Storch. www.flugzeuginfo.net. [dostęp 2022-12-31].
- 1 2 3 4 5 Fieseler Fi 156 Storch. www.historyofwar.org. [dostęp 2022-12-31].
- ↑ Annussek 2007 ↓, s. 151-153.
- ↑ Strona główna, Storch Aviation Serbia [dostęp 2021-11-12] [zarchiwizowane 2020-12-02] .
Bibliografia
- Greg Annussek: Jak Hitler uratował Mussoliniego. Warszawa: AMBER, 2007. ISBN 978-83-241-2843-3.
- Chris Chant Samoloty II wojny światowej. 300 najsłynniejszych samolotów II wojny światowej. Warszawa, 2010. Wydawnictwo Bellona. ISBN 978-83-11-11489-0