lemiesz (język polski)

lemiesze (1.1)

wymowa:

IPA: [ˈlɛ̃mʲjɛʃ], AS: [lẽmʹi ̯eš], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• i → j  ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) roln. dolna część pługa odcinająca skibę; zob. też lemiesz w Wikipedii

(1.2) anat. płaska kość stanowiąca tylną część przegrody nosowej; zob. też lemiesz (anatomia) w Wikipedii

(1.3) techn. element roboczy spycharki lub równiarki; zob. też lemiesz (budownictwo) w Wikipedii

(1.4) wojsk. płyta przy lawecie działa zapobiegająca odrzutowi przy wystrzale

odmiana:

(1.1-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	lemiesz	lemiesze
dopełniacz	lemiesza	lemieszy
celownik	lemieszowi	lemieszom
biernik	lemiesz	lemiesze
narzędnik	lemieszem	lemieszami
miejscownik	lemieszu	lemieszach
wołacz	lemieszu	lemiesze

przykłady:

(1.1) Celtom zawdzięczamy żarna, pług z żelaznym lemieszem umożliwiający głęboką orkę, żelazne podkowy (hutnictwo żelaza i kowalstwo stało na wysokim poziomie)^[1].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. lemieszka ż, Lemieszów m

przym. lemieszowy

związki frazeologiczne:

przekuć / przekuwać miecze na lemiesze

etymologia:

prasł. *leměšь → ostrze radła

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) plowshare; (1.2) plowshare bone, vomer; (1.3) blade; (1.4) spade
• bułgarski: (1.1) лемеж m
• francuski: (1.1) soc m; (1.2) vomer m; (1.3) lame ż; (1.4) bêche ż
• hiszpański: (1.1) reja ż; (1.2) vómer m; (1.3) pala ż; (1.4) arado m de cureña, pala ż
• kazachski: (1.1) түрен
• litewski: (1.1) noragas m
• łaciński: (1.1) vomer m
• nowogrecki: (1.1) υνί n; (1.2) ύνιδα ż; (1.3) λεπίδα ż, άκρο n σάρωσης; (1.4) αγκύρωση ż πυροβόλου
• rosyjski: (1.1) лемех m
• włoski: (1.1) vomere m; (1.2) vomere m; (1.4) vomere m

źródła: