acz (język polski)

wymowa:
, IPA: [aʧ̑], AS: [ač]
znaczenia:

spójnik

(1.1) przest. książk. spójnik wyrażający łączność treści przeciwstawnych lub znacznie różniących się
(1.1.1) … może łączyć dwa zdania podrzędnie złożone, także gdy zdanie podrzędne jest wtrącone
(1.1.2) … może wprowadzać wyrażenie uzupełniające lub wtrącone
(1.1.3) … może łączyć części zdania, przede wszystkim okoliczniki lub przydawki
odmiana:
(1.1) nieodm.
przykłady:
(1.1.1) W kościele w miasteczku Turku jest dzwonek, który acz nie ma najmniejszej skazy ani znaku uszkodzenia, przecież żadnego nie wydaje głosu[1].
(1.1.2) I na ten warunek, acz z wielkim bólem, zgodziłbym się[2].
(1.1.2) Tymczasem popiół, acz w małej ilości, zaczynał już padać na nasze głowy[3].
(1.1.3) Było gorąco, więc kucharka zarzuciła przezroczysty fartuch na barchanowe gacie i przybrudzony, acz koronkowy stanik[2].
(1.1.3) Tak sterczą nad piastowskimi grodami, • Jak nad ogromną, acz próżną mogiłą, • Okrągłe wieże, zębate z czubami, (…)[4]
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) aczkolwiek, ale, choć, jednak
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
mądrość przychodzi z laty, acz nie każdy mądry, kto brodaty (sic!)
etymologia:
prasł. *ače < prasł. *a + *če, por. pol. a oraz bułg. че (cze), łac. que, gr. τε (te) < praindoeur. *ke[5][6]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1845, Lucjan Siemieński, Podania i legendy polskie, ruskie i litewskie
  2. 1 2 korpus.pl
  3. 1886, Stanisław Bełza, Za Apeninami
  4. 1893, Konstanty Damrot, Wieże piastowskie na Śląsku
  5. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „acz” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
  6. Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.