achtel (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈaxtɛl], AS: [aχtel], ​
podział przy przenoszeniu wyrazu: ach•tel[1][2]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) przest. jedna ósma miary większej objętości, rzadziej długości i powierzchni[3][4]; ósma część beczki[5][6][7]; zob. też achtel w Wikipedii
(1.2) przest. niewielka beczka[7]
odmiana:
(1.1) [8][9][2]
przykłady:
(1.1) Kufy z siebie i piwne robicie achtele / Cały dzień z nocą lejąc w bezdenne gardziele[10].
składnia:
kolokacje:
(1.1) achtel piwa
synonimy:
(1.1) jachtel[9], aftel[9], antałek, ośmina, ósmak
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. dwuachtel mrz
zdrobn. achtelek mrz, aktelik mrz, achtylik mrz
przym. achtelowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
w polskim od XV w.[6], Zygmunt Gloger podaje datę 1425[8], z niem. Achtel[6][7][11] → ósma część[7]
uwagi:
występowanie: Linde[5], Brückner[6]; zob. też achtel w Encyklopedii staropolskiej
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „achtel” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. 1 2 Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. Jerzy Podracki, Horyzont, Warszawa 2001, ISBN 83-7311-161-1, s. 4.
  3. ↑ Jednostki miar. Leksykon, Donald Fenna, 2004
  4. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, red. Aleksander Zdanowicz i in., t. 1, M. Orgelbrand, Wilno 1861, s. 5.
  5. 1 2 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „achtel” w: Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, t. 1, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807-1814, s. 4.
  6. 1 2 3 4 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „achtel” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927, s. 2.
  7. 1 2 3 4 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „achtel” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  8. 1 2 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „achtel” w: Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska, 1900–1903.
  9. 1 2 3 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I: A-G, Warszawa 1900–1927, s. 6.
  10. ↑ Wacław Potocki, Nowy zaciąg…
  11. ↑ Hasło „achtel” w: Słownik zapożyczeń niemieckich w polszczyźnie, red. Marek Łaziński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ISBN 978-83-01-15588-9, s. 23.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.