Sarmacja
O baroku.
I. Nazwa epoki Barok - nazwa epoki wyrażająca zepsucie , bezguście i brak dobrego smaku - tak bowiem oceniano tę epokę zarzucając jej odejście od stylu klasycystycznego a tworzenie innych, nowych form. Jednak oznacza ona również coś niezwykle...
Barok - charakterystyka epoki.
Harmonia sprzeczności Ogromny wpływ na kulturę XVI i XVII wieku wywarła kontrreformacja- działania Kościoła zmierzającego do odzyskania dawnego wpływu we wszystkich dziedzinach życia. W 1563 roku zakończył obrady trwający aż 18 lat sobór...
Barok.
30. Los człowieka w twórczości Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego i Daniela Naborowskiego Mikołaj Sęp-Szarzyński żył w tym samym czasie co Jan Kochanowski, gdy zmarł w 1581 roku Kochanowski jeszcze żył (do 1584 roku). Wielu historyków literatury...
Literatura Oświecenia – relikt przeszłości, czy istotny składnik współczesnej edukacji?
„Wszystko przemija, odchodzi w zapomnienie Możliwe, że te rymy stracą też sens i znaczenie(…)” Slums Attack Tak jak przeminęły rymy zespołu Slums Attack, tak przeminęła już dawno wartość edukacyjna literatury oświecenia. Jestem o tym...
Barok.
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia...
Siedemnastowieczni Sarmaci w ujęciu Sienkiewicza. Omów temat analizując wybrane powieści pisarza
Nazwa sarmatyzm pochodzi od starożytnego plemienia Sarmatów. Szlachta polska uznała ich za swoich przodków. Ideologia ta powstała w wyniku mody panującej już od średniowiecza wśród państw starego kontynentu. Polegała na unaocznieniu wyższości...
Blaski i cienie polskiej szlachty w XVII w.
Polska szlachta w XVIII w. nie miała równych sobie stanów w całej Europie. Było to związane z kilkoma czynnikami. Jednym z nich był czynnik polityczny – Polska była jedynym krajem o tzw. demokracji szlacheckiej, czyli o ustroju, który odznaczał...
Opracowanie epoki barokowej.
Barok. Podłoże rozwoju literatury barok. 1. Barok (od portugalskiego barocco- perła nieoszlifowana)- nowy prąd w literaturze i sztuce, który w zestawieniu z renesansową harmonią kojarzono początkowo z cywilizacyjnym cofnięciem się, a nawet...
Zjawisko sarmatyzmu. Scharakteryzuj i oceń tę XVII-wieczną postawę życiową polskiej szlachty.
Ruch społeczno-obyczajowy, wywodzi szlachtę polską od rycerskiego, koczowniczego ludu zamieszkującego ziemie Polskie; początkowo nacechowane jest dodatnio: zespół dodatnich cech odziedziczonych po przodkach: rycerskość, odwaga, szlachetność, które...
Dzięki jakim wartościom wyróżnia się pisarstwo W. Potockiego na tle literatury drugiej połowy XVII wieku?
Polska literatura barokowa rozwijała się w dwóch nurtach: dworskim i dworkowym (sarmackim). Reprezentantami nurtu dworskiego są: Jan Andrzej Morsztyn oraz Daniel Naborowski, zaś literaturę sarmacką reprezentują: Jan Chryzostom Pasek i Wacław...
"Pan Tadeusz" jako utwór romantyczny. Udowodnij, odwołując się do treści i formy.
Cech, które stanowią o romantycznym charakterze utworu literackiego, może być wiele. Wśród zagadnień treściowych należałoby szukać ich przede wszystkim w kreacjach postaci, opisach przyrody, oraz tle historycznym. Z kolei, gdy zwrócimy uwagę na...
Porównanie Rolanda i Rycerza Sarmackiego
Porównanie osoby Rycerza Rolanda i ogółu Rycerza Sarmackiego na pozór wydaje się rzeczą dość trudną do zrealizowania. Przytaczając tutaj wiele cytatów oraz opisów obu rycerzy pokaże, iż w rzeczywistości jest to możliwe i jak najbardziej realne....
Barok
1. RAMY CZASOWE EUROPA XVII w. we FRANCJI nie było 2. CHARAKTERYSTYKA CZASÓW BAROKU 2.1 SYTUACJA POLITYCZNA I KULTURALNA NA ZACHODZIE EUROPY - czas kontrreformacji - tolerancja religijna zanikała - we Francji rozwijała się kultura -...
Średniowiecze, Barok, Renesans - przegląd i charakterystyka wybranych epok
Średniowiecze Średniowiecze to pierwsza polska epoka literacka (X - XV w.). Na zachodzie Europy trwa już od IV/V wieku. W 476 roku upadło cesarstwo zachodniorzymskie, Rzym natomiast został podbity przez plemiona germańskie. Stopniowo...
Postawa Wacława Potockiego i Jana Chryzostoma Paska - różne oblicza sarmatyzmu.
Pasek był typowym przedstawicielem średniej szlachty. Jak każdy ówczesny Sarmata był rycerzem (żołnierzem) i rolnikiem (gospodarzem). Brał udział w wyprawach do Danii i Moskwy. Osiadł na wsi i zajął się gospodarką. "Pamiętniki"...
Dawny i współczesny sarmata w oparciu o twórzcość Wacława Potockiego i Jana Chryzostoma Paska.
Sarmata to członek plemion koczowniczo – pasterskich pochodzenia irańskiego, które opuściwszy w pierwszych wiekach naszej ery tereny pomiędzy Donem a dolną Wołgą podbiły ziemie od Dniepru po Wisłę, obracając tamtejszą ludność w niewolników. Dawni...
Geneza i treść mitu sarmackiego
Sarmatyzm to pojęcie złożone. Obejmuje ono obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczpospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI aż po czasy rozbiorów. Pojęciem tym określa się również swoisty sposób bycia - rubaszność., bujność obyczaju,...
Obraz Polaka XVII i XXI wieku
W XVII wieku Polak przedstawiony jest jako sarmata. Sarmatyzm jednak było to zjawisko pozytywne, do lat siedemdziesiątych XVI wieku, związane z głęboką religijnością, kultem dawności, rodzimości, gloryfikacją dawnych praw, obyczajów, czy też...
Dwa obrazy polskiej szlachty – u Jana Chryzostoma Paska i Henryka Sienkiewicza - podobne czy różne?
Szlachta była bardzo ważną warstwą społeczną. Zaczęła się wyodrębniać z rycerzy u schyłku średniowiecza. W Polsce siłą dominującą stała się w wieku XVI, bo wtedy ukształtował się w Rzeczpospolitej ustrój demokracji szlacheckiej. W ten sposób miała...
Sarmata o sobie, inni o sarmacie. Omów na podstawie przykładów literackich XVII i VIII wieku. Blaski i cienie sarmatyzmu.
Sarmatyzm jest pojęciem złożonym. Określa ono obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż po czasy rozbioru. Z pojęciem tym kojarzy się również swoisty sposób bycia: rubaszność, bujność...
"Pamiętniki" J. Ch. Paska świadectwem obyczaju i dokumentem językowym epoki.
Jan Chryzostom Pasek reprezentuje nurt dworkowy, czyli sarmacki w polskiej literaturze barokowej. Sama nazwa tego nurtu wywodzi się od legendarnych Sarmatów - ludu zamieszkującego w I w. p. n. e. ziemie nad dolną Wołgą. Historycy XVI wieku...
Sarmata
W mojej wypowiedzi chciałbym zaprezentować portret Sarmaty. Postaram się odpowiedzieć na pytania: kim byli Sarmaci, skąd się wywodzą, jakie były ich zwyczaje, myśl polityczna, oraz dlaczego ideały sarmackie przyczyniły się do upadku I...
Sarmatyzm jako forma kulturowa
Tematem polskiej kultury barokowej jest sarmatyzm. Szlachta wierzyła, że wywodzi się od tajemniczych Sarmatów- bitnego ludu zamieszkującego według antycznych historiografów Europę wschodnią. Mityczni Sarmaci słynęli z odwagi, umiłowania, wolności...
Powtórka z Baroku.
LITERACKIE I IDEOWE WYZNACZNIKI EPOKI. 1. N a z w a: Nazwa „barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności (zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu...
Barok - opracowanie epoki
Barok - Epoka uduchowiona, mistyczna, u podłoża filozofii leży poczucie przemijalności życia i kruchości istoty ludzkiej. Zwrot ku Bogu i religii, myśli o życiu pozaziemskim. Niepokój i ozdobność w sztuce (również słowa), celem - wyrażenie uczuć...
Barok.
Alegoria - obraz w lit. I sztuce mający poza znaczeniem dosłowny określony sens przenośny, metaforyczny. Znaczenie alegorii jest ściśle skodyfikowane i potwierdzane tradycją, w przeciwieństwie do symbolu, który można interpretować wielorako...
W kręgu kultury sarmackiej
Sarmatyzm jest ideologią i kulturą szlachty polskiej trwająca od XVII wieku do upadku Polski czyli roku 1795. Podstawowym założeniem było fałszywe przekonanie, że szlachta polska wywodziła się z wojowniczego rodu Sarmatów. W ten sposób rosło...
Obraz sarmaty w literaturze baroku i oświecenia
Sarmatyzm jest to ruch społeczno- obyczajowy, a także postawa wywodząca polską szlachtę od rycerza bądź też od koczowniczego ludu zamieszkującego ziemie Polskie. Określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od...
Przedstawienie obyczajów szlacheckich w XVII wieku.
Wiek XVII decydująco wpłynął na mentalność narodową i kulturę szlachty polskiej. Brać szlachecka utworzyła swoją obyczajowość, a także własną kulturę materialną, sięgając zarówno do wspomnień z czasów odrodzenia, jak i wykorzystując...
Szlachta polska w "Panu Tadeuszu".
„Pan Tadeusz” był pisany od 1832 roku z pewnymi przerwami przez 15 miesięcy, natomiast utwór drukiem ukazał się w 1834 roku w Paryżu. Według pierwotnego zamiaru Adama Mickiewicza miała to być krótka idylla, ale w toku pracy utwór rozrósł się w...
Monolog moralizatorski na temat utworu "Nierząd Polski" W. Potockiego.
Wacław Potocki jest twórcą czasów baroku, czasów dla Polski i Polaków bardzo trudnych. Jego utwory stanowią tak jakby ówczesny rachunek obywatelskiego sumienia narodu. W wierszach tego wielkiego miłośnika tradycji szlacheckiej dostrzec można...
Co oznaczały słowa: „Muzom sarmackim strojnie pozaplatał włosy”?
Co oznaczały słowa Franciszka Ksawerego Dmochowskiego „Muzom sarmackim strojnie pozaplatał włosy”, Odnoszące się do twórczości J. Kochanowskiego?. Aby podjąć rozważania na temat zdania F.K. Dmochowskiego „Muzom sarmackim strojnie pozaplatał...
Tradycje sarmackie w kulturze polskiej: wartość czy hańba?
Aby odpowiedzieć na pytanie zawarte w temacie, należy najpierw wyjaśnić czym jest sarmatyzm jako ideologia i styl życia oraz zbadać jak powstał i jak ewoluował mit sarmacki. Początki mitu sarmackiego Z pojęciem sarmatyzmu kojarzy się nam...
Sarmata o sobie i my o Sarmacie
W wieku XVII całą szlachtę polską jednoczyło poczucie narodowej potęgi, przekonanie o świetności polskiego ustroju, monarchii ograniczonej prawami stanu szlacheckiego, nadto świadomość tradycji rodowej i starodawności sarmackiej, co wiązało się z...
Różnice między barokiem szlacheckim Potockiego; barokiem sarmackim Paska i barokiem dworskim Morsztyna.
1. Wacław Potocki (1621-1696) pochodził ze średniozamożnej szlachty, wykształcenie zdobył przy zborze ariańskim w Raciborzu. Pod groźbą edyktu z 1658 r., skazującego arian na wygnanie, przeszedł na katolicyzm, lecz mimo to pozostał wierny swej...
Omów wybrane fragmenty "Pamiętników" Jana Chryzostoma Paska - jako dokument epoki i dzieło literackie.
Wiek XVII w literaturze polskiej pozostawiał spuściznę literacką wprawdzie nie utrwaloną drukiem, ale barwną i zróżnicowaną. Szlachta pisała wtedy chętnie wiersze (Wacław Potocki, Zbigniew Morsztyn, Szymon Zimorowic), listy (te najsłynniejsze,...
Barok - synteza.
Koniec XVI w połowa XVIII w Barocco (z jęz. portugalskiego) rzadka i cenna perła, o nieregularnym kształcie; przedmiot artystyczny odbiegający od powszechnie przyjmowanego kształtu....
Wskaż i określ cechy sarmackiego światopoglądu, odwołując się do literatury pamiętnikarskiej epoki baroku.
Tematem niniejszej prezentacji jest wskazanie i określenie cech sarmackiego światopoglądu w odniesieniu do literatury pamiętnikarskiej epoki baroku. Celem mojego wystąpienia jest ogólna charakterystyka sarmatyzmu ze szczególnym uwzględnieniem...
Styl życia sarmaty
STYL ŻYCIA SARMATY Sarmaci to nazwa irańskich ludów koczowniczo-pasterskich. Tworzyli oni związek plemion, którzy mieszkali na ziemiach polskich na wschód od Wisły. Informacje o wcześniejszym istnieniu Sarmatów wywodzą się z 600 r p.n.e. W...
Sarmatyzm, sarmaci - charakterystyka
Sarmatyzm określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż po czasy rozbioru. Sarmatyzmowi przypisuje się również swoisty sposób bycia bujność obyczaju czy mentalność polskiej szlachty....
Jak rozumiesz pojęcie sarmatyzmu?
W XVII wieku, w okresie baroku Polaków jednoczyło poczucie wspólnoty narodowej, potęgi własnego kraju, jego ustroju i gospodarki. Świadomość tradycji rodowej i wrodzonego sarmatyzmu, dawało im wrażenie pochodzenia od starożytnych Sarmatów. Wraz z...
On i ja - Sarmata i człowiek XX wieku
W zasadzie porównywanie "Sarmaty", widzianego jako typowego obywatela XVI, XVII-wiecznej Polski, z tzw. "człowiekiem XX wieku" byłoby równoznaczne wykazywaniu oczywistych różnic, kontrastów widocznych pomiędzy ideologiami, poglądami dwóch...
Podsumowanie obyczajowość baroku - sarmatyzm
Sarmatyzm – zrodził się w wyniku połączenia ideologii szlacheckiej z zasadami baroku. Szlachta podkreślała swoją wyjątkowość i stanowiła zwartą elitę (tu szczególnie mocno zarysowywała się ksenofobia wobec innych grup społecznych, a także wobec...
Charakterystyka zjawiska sarmatyzmu na podstawie dwóch wybranych utworów Paska i Potockiego.
Sarmatyzm jest pojęciem złożonym. Obejmuje ono obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczpospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI aż po czasy rozbiorów. Pojęciem tym określa się również swoisty sposób bycia ? rubaszność, bujność...
Pamiętnikarstwo barokowe. Zalety artystyczne "Pamiętników" Jana Chryzostoma Paska
Pamiętnikarstwo to typ domorosłej literatury, bardzo popularny w siedemnastowiecznej Polsce. Pamiętniki J.Ch. Paska są tego najlepszym dowodem, a i najwybitniejszym zabytkiem tego rodzaju piśmiennictwa. Nie tylko Pasek pisał pamiętniki - stały się...
Wzór ascety - Sarmata
Za wzorzec pisarzy starożytnych kronikarze cudzoziemscy, a w ślad za nimi polscy (wśród nich Jan Chryzostom Pasek) na określenie obszarów obejmujących również ziemie dawnej Rzeczypospolitej używali często nazwy - Sarmacja, wywodzącej się od...
Wizerunek Sarmaty na podstawie "Pamiętników" Paska.
Na podstawie „Pamiętników” Jana Chryzostoma Paska oraz twórczości Wacława Potockiego scharakteryzuj wizerunek Sarmaty. Czy współcześni Polacy są spadkobiercami barokowych Sarmatów? Sarmatyzm powstał na przełomie XVI i XVII wieku. Był kulturą...
Wady narodu polskiego przedstawione w utworach literackich.
Wadą narodową nazywamy wszystkie złe przyzwyczajenia, nawyki społeczeństwa, powtarzające się błędy w historii narodu ,z których nikt nie wyciąga wniosków. Już pierwsi polscy pisarze dostrzegali te wady narodu polskiego i nawoływali w swych...
Co sądzisz o żonie modnej z satyry Ignacego Krasickiego?
Satyry Ignacego Krasickiego zajęły trwałe miejsce w historii literatury. Ich wartość polega bowiem nie tylko na polemiczności, bezpośredniej aktualności, zaangażowaniu w życie społeczne. Przykładem może być właśnie - Żona modna – z ciekawie...
Sarmaci - stroje sarmatów (załącznik)
Sarmaci (lub Sauromaci) to nazwa irańskich ludów koczowniczo-pasterskich. Sarmaci byli spokrewnieni ze Scytami, Medami, Partami i Persami. Pierwsze wzmianki o Sarmatach znajdują się u Herodota (IV,21), Hipokratesa i Strabona. W starych dziełach...