Styl życia sarmaty

STYL ŻYCIA SARMATY

Sarmaci to nazwa irańskich ludów koczowniczo-pasterskich. Tworzyli oni związek plemion, którzy mieszkali na ziemiach polskich na wschód od Wisły. Informacje o wcześniejszym istnieniu Sarmatów wywodzą się z 600 r p.n.e. W następnych latach lud ten rozprzestrzenił się na całą Europę. Jednak w swojej prezentacji skupie się na szlachcie polskiej która od XVI w. nazywana była Sarmacją.

Sarmatyzm kojarzony jest z wolnością, bogactwem, charakterystycznym sposobem bycia. Dla każdego Sarmaty bardzo ważna była rodzina. Cenili sobie także rozrywkę. Bardzo często urządzano wystawne uczty na które chętnie zapraszano dużo gości, krewnych, przyjaciół. Na przyjęciach tańczono poloneza, mazura, oberka. Sarmaci lubili rozmowę przy której częstowali się alkoholem. Mężczyźni bardzo często podróżowali np. Na sejmy, sejmiki, czy odpusty.

Szlachcic sarmacki nie posiadał zbyt dużego zamiłowania do wiedzy. Wykształcenie zdobywano zazwyczaj u jezuitów. Jednak ich wąsko torowy tok myślenia sprowadzał się do tego że byli zagorzałymi konserwatystami. Cechowała ich niechęć do jakichkolwiek reform w kraju. Polski Sarmata cechował się: powagą, męskością patriotyzmem, odwagą, honorem oraz walecznością. Wady które rzucały cień na szlachtę to m.in.: lubowanie się w zabawach, biesiadach i uroczystościach z różnych okazji, zamiłowanie do przepychu, wystawności i rozrzutność, częste pojedynki, przesadne dbanie o własny honor, awantury, burdy obozowe.

Jednak godna zauważenia jest ich religijność. Ściśle trzymano się katolicyzmu. Wielokrotnie podkreślano dobro Boga- Jego miłosierdzie i opatrzność. Chętnie brano udział w życiu religijnym: Mszach, nabożeństwach, odpustach, pielgrzymkach.

W literaturze za przedstawicieli sarmatyzmu w Polsce uznaje się Wacława Potockiego i Jana Chryzostoma Paska.

Strój polskiego Sarmaty przypominał teatralny kostium, bardzo wyróżniał się w Europie. Był długi, dostojny, bogaty i barwny, zdobiony złotymi nićmi, licznymi guzikami z drogich kamieni oraz cennym futrem. Jego najbardziej znaną częścią był kontusz, który przepasywano ozdobnym pasem. Pod kontuszem noszono żupan. Na głowę wkładano kołpak z czaplimi piórami. Taki strój wzbudzał sensacje w innych krajach. Ponad to bogato dekorowana broń, która nie nadawała się do walki, ale była tylko dodatkową ozdobą.

„Złota Wolność” tak jednoznacznie można określić obraz życia i mentalność typowego Sarmaty. Natomiast charakterystyczny dla sarmatyzmu tradycjonalizm oraz konserwatyzm polityczny w rezultacie miał negatywne skutki dla rozwoju Rzeczpospolitej czego konsekwencją w następnych latach było wprowadzenie zasady „liberum veto” która w późniejszym czasie doprowadziła do upadku państwa Polskiego.