Pańszczyzna
pańszczyzna
Powstanie kościuszkowskie
Motyw insurekcji kościuszkowskiej także często pojawia się w tekstach kultury, np. w Panu Tadeuszu w postaci wyraźnej aluzji. Na ścianie w Soplicowie wisi portret Kościuszki, któremu przygląda się Tadeusz po powrocie do domu. Również imię otrzymał tytułowy bohater epopei na cześć wodza. W powstaniu kościuszkowskim brał też udział kaleki żołnierz utrwalony w Kordianie Juliusza Słowackiego jako osoba niepokornie śpiewająca podczas koronacji cara na króla Polski: „Boże, pochowaj nam króla”....
Podobieństwa i różnice między polityką merkantylistyczną a polityką ekonomiczną polskiej szlachty - notatka
1.) MERKANTYLIZM- patrz def. przy poprzednim temacie 2.) RÓŻNICE: - w Polsce to szlachta a nie państwo(czy też władca) była podmiotem gospodarczym - skarb państwa tracił, ponieważ szlachta była zwolniona z ceł zarówno wywozowych jak i wwozowych...
Kilka pojęć historycznych
Diadem-ozdobna opaska z tkaniny lub szlachetnego materiału; symbol władzy królewskiej. Prawo zwyczajowe-prawo oparte na zwyczajach panujących w danej społeczności. Prawo pisane-prawo ustanowione przez państwo mające formę pisanego dokumentu....
Słowniczek pojęc historycznych
A ABDYKACJA - zrzeczenie się korony ALIENCJA - inaczej wyobcowanie ALIANCI- w czasie I wojny światowej określenie głównych przeciwników państw centralnych, a w czasie II wojny światowej państwa koalicjii antyniemieckiej ANARCHIA -...
KSZTAŁTOWANIE SIĘ DEMOKRACJI SZLACHECKIEJ.
W każdym ustroju istnieją dwa elementy: uprawnienia osoby i sposób sprawowania władzy. W prawie rzymskim na bazie którego ukształtowały się systemy ustrojowe Europy zach. i środkowej rozróżnia się dwa elementy: własność prywatną i władzę...
Rabacja
Przygotowując powstanie zbrojne, szlacheccy spiskowcy chcieli je utrzymać w tajemnicy, obawiając się przedwczesnej dekonspiracji. Uważali, że w chwili wybuchu walk ogłosi się uwłaszczenie chłopów, którzy masowo staną do szeregów powstańczych. Stąd...
Kształtowanie się struktur feudalizmu
Spis treści · FEUDALIZM WE FRANCJI · WARUNKI SPOŁECZNO-POLITYCZNE W EUROPIE ZACHODNIEJ I PAŃSTWIE FRANKOŃSKIM W OKRESIE KSZTAŁTOWANIA SIĘ SYSTEMU FEUDALNEGO · UTRWALENIE SIĘ FEUDALNEJ WŁASNOŚCI ZIEMI UTRWALENIE SIĘ FEUDALNEJ WŁASNOŚCI ZIEMI U...
Demokracja szlachecka w Polsce i jej ocena.
Pod koniec XV, a na początku XVI wieku wykształcił się w Polsce ustrój demokracji szlacheckiej. Szlachta zaczęła odgrywać dominującą rolę w państwie, kosztem króla i magnaterii. Polska szlachta była wyjątkowo zaangażowana w politykę, sprawy kraju...
Jagiellonowie
Krzyżacy w XIII w. podbili Prusy, stworzyli silne państwo ze stolicą w Malborku, podzielone na konturie. Zakon chciał podbić Żmudź i połączyć się z zakonem kawalerów mieczowych. Unia w Krewie (1385)-unia obronna, warunki: chrzest Litwy,...
Pierwsza Rzeczpospolita XVI - XVIII wiek - daty:
Reformacja w Polsce: 1562 – 1565 – Trójca Święta Zbór większy (kalwini), Zbór mniejszy (arianie) 1570 – Sandomierz – ugoda religijna 1573 – Konfederacja Warszawska 1658 – arianie z PL 1596 – Brześć Litewski Kościół unicki Szlachecki...
Charakterystyka gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej w Polsce
Od końca XV w. w życiu gospodarczym Polski ugruntowuje się instytucja, która przez następne trzy wieki miała zostawić ślad na jej strukturze. Był nią folwark pańszczyźniany. Folwark był administracyjną jednostką większych dóbr ziemskich; większe...
Gospodarka Polski od średniowiecza
GOSPODARKA POLSKI OD ŚREDNIOWIECZA DO OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO XIII w. – XV w Od XIII w. lokowano wsie na prawie niemieckim. Chłopi byli obciążeni czynszem wobec swojego pana. Pomyślność wsi wynikała z zapotrzebowania na żywność w polskich...
Życie codzienne w średniowiecznej Europie
Średniowiecze - terminem tym określa się epokę historii i kultury europejskiej między czasami starożytnymi a nowożytnymi. Początek średniowiecza wiąże się z 476 r. n. e., tj. upadkiem cesarstwa zachodnio-rzymskiego, schyłek zaś z wydarzeniami...
Średniowiecze - pojęcia.
Beneficjum - nadanie ziemi przez władcę w dożywotnie użytkowanie jako wynagrodzenie za sprawowany urząd; <BR> <BR>Domena(-y) - wielkie posiadłości ziemskie należące do monarchy (państwa); <BR> <BR>Drużyna - siła...
Rzeczpospolita w drugiej połowie XVIII w.
Po pierwszym rozbiorze mimo utraty 30 % terytorium i 35 % ludności Rzeczpospolita Polska nadal była państwem wielkim i stosunkowo ludnym. Szlachty było ok. 700 tys. w tym 0.5 mln. szlachty drobnej ( o niskim posiadaniu ). Mieszczan było ok. 500...
Ściąga na historie o państwie i społeczeństwie
Polis - forma państwa w starożytnej Grecji , Miasto-Państwo . Arystokracja - najwyższa warstwa społeczna która wykształciła się w starożytnej Grecji.W ustroju arystokratycznym podmiotem władzy państwowej była grupa „najlepszych", nie...
Dokonaj charakterystyki gospodarki folwarczno – pańszczyźnianej w Polsce
Wielkie odkrycia geograficzne oraz gospodarczy podział Europy na dwie części – zachodnią i wschodnią, wpłynęły na zmianę stosunków gospodarczych w Polsce w XV wieku. Polska stanowiła ważny obszar dostarczający żywność – gł. zboże – dla robotników...
Kiedy i w jaki sposób przeprowadzono reformy uwłaszczeniowe na ziemiach polskich?
Początek przemian ustrojowych wsi polskiej w 1807 roku przez zniesienie poddaństwa osobistego i sądowego w Księstwie Warsz. W 1811 wydano generalny akt uwłaszczeniowy dla wsch.prowincji Prus- dotyczył też ziem polskich pozostawionych Prusom...
Powstanie Krakowskie
Od 1831 mówiono o wybuchu rewolucji, partie miały różne programy- plany utopijne. W Polsce rozpoczynają się przygotowania do trójzaborowego powstanie (Mierosławski) - była propozycja zaangażowania chłopów którym trzeba było coś dać by chcieli...
Początki kapitalizmu
Szybki rozwój związany z odkryciami geograficznymi i wprowadzeniem na rynek cennych kruszców spowodował spadek wartości pieniądza czyli tzw. inflację. Doprowadziło to do tego, iż szlachta w Europie musiała szukać nowych źródeł dochodów. Odbiło się...
Feudalizm
Feudalizm - (z łaciny feudum - prawo do rzeczy cudzej), ustrój społeczno-polityczny, ukształtowany w średniowieczu, w klasycznej postaci występujący w Europie Zachodniej, szczególnie we Francji w X-XIII w. Wykształcił się jako system...
Sprawa chłopska w powstaniach narodowych
W Polsce przez wieki, jeżeli nie od początku jej istnienia, najbardziej wyzyskiwaną i wykorzystywaną klasą społeczną byli niewątpliwie chłopi. Nikt przez ten okres czasu nawet nie myślał by bezinteresownie przyznać im jakiekolwiek przywileje bądź...
Blaski i mroki średniowiecza
„Nie muszę mówić, że wszystkie problemy współczesnej Europy ukształtowały się, tak jak pojmujemy je dzisiaj w Wiekach Średnich... Średniowiecze jest naszym wiekiem dziecięcym, do którego trzeba ciągle powracać, by poznać historię naszych...
Chłopi XIV-XVIII wiek w Polsce. Omów społeczną, ekonomiczną i polityczną rolę chłopów na ziemiach polskich w XIV-XVIII wieku
Chłopi, lub inaczej włościanie, wieśniacy czy rolnicy to ogół ludności wiejskiej zajmującej się przede wszystkim uprawą roli i hodowlą zwierząt. Ta warstwa społeczna istniała już w starożytności, choć nie spełniała żadnej ważniejszej funkcji....
Osadnictwo na prawie niemieckim
W czasach rozbicia dzielnicowego na ziemiach polskich dokonały się bardzo ważne przemiany społeczne i gospodarcze. Całkowitej likwidacji uległ system prawa książęcego, a na jego miejscu wyrosła wielka własność ziemska, kościelna i świecka....
Statut Karnkowskiego
Konstytucje Karnkowskiego -miały uregulować sprawę zwierzchnią Polski w stosunku do Gdańska. Formułowały zasady suwerenności państwa na morzu w oparciu o przepisy zwiększające kontrole króla nad polityką miast portowych. Statuty biskupa...
Pojęcia i Postacie- Od Sasów do Rozbiorów
POJĘCIA: Unia- związek państw połączonych nie tylko głową państwa ale również sprawami wojskowymi, finansowymi, zagranicznymi. Traktat trzech czarnych orłów- Rosja, Austria i Prusy ( każde z tych państw miało w herbie czarnego orła) połączone...
Scharakteryzuj przemiany w polskim społeczeństwie w XII-XV wieku
Moja praca będzie miała charakter problemowo- chronologiczny. Swoim zainteresowaniem obejmę lata 1138 –1496. W roku 1138 na mocy testamentu zmarłego Bolesława Krzywoustego doszło do rozbicia dzielnicowego zwanego...
Średniowiecze
Moja prac będzie miała charakter problemowy i obejmowała czasy średniowiecza w Europie – od 476 – upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego do 1453- zdobycia Konstantynopola przez Turków. Pod uwagę wezmę państwo Franków, z...
Publicystyka epoki Oświecenia.
W okresie oświecenia rozwija się publicystyka. Powstają pierwsze czasopisma: "Monitor" (1765r.), "Zabawy przyjemne i pożyteczne", "Gazeta Narodowa i Obca". Na łamach "Monitora" redagował m.in. I. Krasicki. W...
Jakimi dogami polska szlachta uzyskała dominującą pozycje w polityce i gospodarce w XV i XVI wieku?
Szlachta to uprzywilejowany stan społeczny w państwach typu feudalnego powstały w XIII-XIV w. Wywodząca się z rycerstwa przekształca się zwykle w feudalnych właścicieli ziemskich, które dokonało się dzięki wyjątkowej sytuacji politycznej i...
Historia do matury, notatki, daty, pojęcia, wszystko co potrzeba umieć aby dobrze zdać maturę
Historia daty Mezopotamia • VI i V wiek p.n.e. – pojawienie się osad na terenie Mezopotamii • Połowa IV wieku p.n.e. – pojawienie się Sumerów na terenie Mezopotamii • Koniec IV tysiąclecia p.n.e. – postawnie pisma, które wynaleźli Sumerowie,...
Kryzys Rzeczpospolitej w XVII wieku
W roku 1587, po śmierci Stefana Batorego na tronie Polskim zasiadł Zygmunt III Waza (1587-1632). Był to syn króla Szwecji, który odziedziczył tron szwedzki po swoim zmarłym ojcu lecz nie na długo (1592-1598). Ze względu na fanatyczny katolicyzm...
Średniowiecze jako epoka odrodzenia cywilizacji
Temat, który postaram się rozwinąć dotyczy epoki średniowiecza - jej kultury, sfery gospodarczej, politycznej oraz religijnej. Średniowiecze (jak się oficjalnie uważa) trwało od wieku V do XV, ja jednak będę rozpatrywał okres krótszy, do...
Pojęcia z XVII wieku - dobre do krzyżówki.
Pańszczyzna-Polegała na przymusowej pracy chłopa na rzecz właściciela ziemskiego w zamian za nadział gruntu. Była jednym z powodów, konfliktów społecznych z kozakami. Oliwa-Miasto pod Gdańskiem, w którym zawarto traktat pokojowy ze Szwecją...
Słowniczek historyczny
A ABDYKACJA - zrzeczenie się korony ALIENCJA - inaczej wyobcowanie ALIANCI- w czasie I wojny światowej określenie głównych przeciwników państw centralnych, a w czasie II wojny światowej państwa koalicjii antyniemieckiej ANARCHIA - nieład,...
Powinności fiskalne społeczeństwa polskiego i podstawy finansowe państwa XVI-XVIII
Powinności fiskalne społeczeństwa polskiego i podstawy finansowe państwa Fiskalizm jest to ekonomiczna tendencja do nadmiernego opodatkowania ludności, wy-szukiwania coraz nowych źródeł dochodów skarbowych, bezwzględnego ich egzekwowania....
Kształtowanie się systemu feudalnego we wczesnośredniowiecznej Europie.
Za początek epoki średniowiecza przyjmuje się rok 476, koniec istnienia cesarstwa zachodniorzymskiego, w którym został pozbawiony władzy ostatni cesarz zachodniorzymski, Romulus Augustulus. Istnieje jednak także wiele innych propozycji, np....
Pojęcia - renesans
Pojęcia renesansu - Humanizm - zainteresowanie się człowiekiem. - Fresk - malowidło na świeżym tynku. - Heliocentryzm - to teoria na budowę Układu Słonecznego. - Arras - tkanina o motywach biblijnych. - Reformacja - zmiana w kościele. -...
Analiza tekstów źródłowych - społeczeństwo i gospodarka w średniowieczu.
FEUDALIZM ? ustrój polityczny , społeczny , gospodarczy , jaki wytworzył się w Europie Zachodniej na przełomie IX i X w. Jego skutkami były : - rozbicie terytorium państwowego , a powstanie...
Unia Lubelska i pierwsza wolna elekcja, położenie chłopa. Poddaństwo i pańszczyzna. Wzrost znaczenia magnaterii w Polsce na przełomie XVI i XVII w. Wzrost znaczenia polit. i ekonom. szlachty w Polsce. Narodziny ruchu egzekucyjnego.
UNIA LUBELSKA - geneza * do 1569r. unia polsko-litewska - charakt. personalny UNIA PERSONALNA - państwa łączy osoba władzy *każdorazowo natepca tronu polskiego zostawał wcześniej Wielkim Ksieciem Litewskim * dążenia Bony Sworzy żony Zygmunta I...
Scharakteryzuj i oceń znaczenie gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej w Polsce w XVI wieku.
Jednym z wydarzeń w Polsce było rozwiniecie folwarku pańszczyźnianego, który umożliwiał uzyskiwanie bardzo dużych zysków. Folwarki mogły rozwijać się dzięki : - dobrej koniunkturze na zboże oraz wysokim cenom, które wzrosły kilkakrotnie, bo...
Proces osadnictwa na prawie niemieckim na ziemiach polskich - notatka
Proces osadnictwa na prawie niemieckim na ziemiach polskich W XII-XIII wieku upowszechniła się trójpolówka-> uzyskiwano wyższe plony-> powstawały nadwyżki-> wzrastała liczba ludności, ale powiększono też obszar ziemi uprawnej-> wzrosło...
Polska w dobie ostatnich Jagiellonów.
Daty : 1453 – zdobycie Konstantynopola prze królestwo osmańskie 1492 – odkrycie Ameryki przez Kolumba 1517 – wystąpienie Marcina Lutra 1555 – pokój w Ausburgu 1598 – edykt nantejski kończący wojny religijne 1454 – początek wojny...
Polityka średniowieczna
476 (upadek cesarstwa Rzymskiego) - 1492 (odkrycie Ameryki) W Polsce początek to rok 966. W średniowiecznej Polsce (i nie tylko) panował ustrój feudalny, którego istotnym elementem była pańszczyzna, czyli chłopski wyczerpujący obowiązek...
Pozycja szlachty w życiu politycznym i gospodarczym Polski w XV i XVI wieku
W wieku piętnastym, gdy Europa zbliżała się już do końca epoki średniowiecza, upowszechniło się samo pojęcie stanu szlacheckiego, wypierając określenie stanu rycerskiego. Utworzyła się w ten sposób uprzywilejowana i w zasadzie zamknięta grupa...
Jagiellonowie
Krzyżacy w XIII w. podbili Prusy, stworzyli silne państwo ze stolicą w Malborku, podzielone na konturie. Zakon chciał podbić Żmudź i połączyć się z zakonem kawalerów mieczowych. Unia w Krewie (1385)-unia obronna, warunki: chrzest Litwy,...
Gospodarka folwarczno-pańszczyźniana w Polsce
Jednym z wydarzeń w Polsce było rozwiniecie folwarku pańszczyźnianego, który umożliwiał uzyskiwanie bardzo dużych zysków. Folwarki mogły rozwijać się dzięki: - dobra koniunktura na zboże, wysokie ceny które wzrosły kilkakrotnie, bo część ludu...