Macierzyństwo
Żona anioł
Nie brak też w naszej literaturze żon aniołów. Jedną z nich jest niewątpliwie bohaterka Rodziny Połanieckich Henryka Sienkiewicza – Marynia Pławicka, potem Połaniecka. Nie zawsze dobrze traktowana przez męża Stacha, kocha go i wszelkie winy za niepowodzenia w małżeństwie przypisuje sobie. Jest Stachowi posłuszna, zawsze usprawiedliwia go i ostatecznie zyskuje jego miłość, gdy rodzi mu dziecko – męskiego potomka... Ten model kobiecości naiwnej, skłonnej do obwiniania się, pokornej, mocno...
Zaradna
Twórcy idealizujący matkę zwykle przedstawiają ją jako delikatną i czułą, ważne miejsce w literaturze zajmują jednak także postaci matek zaradnych – zdecydowanych,sprytnych, gotowych walczyć o godne życie swych dzieci. Do tej grupy można śmiało zaliczyć bohaterkę Widnokręgu , opiekującą się chorym, załamanym mężem, organizującą życie rodzinne i sąsiedzkie oraz naukę syna. To troskliwa matka, dobra gospodyni, która umie się targować z szewcem i której nikt nie sprzeda złego towaru na...
Grzeszna
Rola matki zwykle wiązana jest w literaturze z poświęceniem i identyfikacją z własnym dzieckiem. Ten motyw znajdujemy np. w poezji Anny Świrszczyńskiej (matka z narażeniem życia przedzierająca się piwnicami po mleko dla umierającego dziecka – Żyje godzinę dłużej ), w Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall matka oddaje córce swój numerek na życie. Jednakże już od czasów antyku pojawia się w literaturze postać grzesznej matki, np. dzieciobójczyni czy kobiety żyjącej z własnym synem w...
Wyzwolona
Prócz kobiet porzucających dzieci z konieczności lub ze złej woli literatura pokazuje przykłady bohaterek, którym tradycyjna rola żony i matki odebrała wolność. Głównej postaci dramatu Henryka Ibsena, Norze, patriarchalne społeczeństwo nie pozwoliło dojrzeć i świadomie podjąć decyzji o założeniu rodziny i macierzyństwie. Rozpieszczana, spod opiekuńczych skrzydeł ojca przeszła wprost pod opiekę męża, i nadal traktowana jak dziecko, urodziła Torwaldowi potomstwo. Dopiero późniejszy bieg...
Macierzyństwo jako wybór
W literaturze współczesnej coraz częstsza jest tendencja do pokazywania macierzyństwa jako wyzwania, wyboru,trudnej decyzji, do której się dorasta, a nie oczywistej społecznej roli kobiety. Już w dwudziestoleciu międzywojennym trudną drogę do macierzyństwa pokazuje Przymierze z dzieckiem Marii Kuncewiczowej. W opublikowanym dzienniku Manueli Gretkowskiej Polka (to imię córki!) czytamy o trudnym wchodzeniu kobiety w rolę matki. Pisarka oczywiście nie wpasowuje się w stereotyp matki...
Wielka metafora macierzyństwa
I jeszcze jeden kontekst macierzyństwa – metaforyczny. Często nazywamy matką nie tylko matkę biologiczną, ale ojczyznę, ziemię, Kościół. Warto pod tym kątem przeanalizować język potoczny, język katolickiej liturgii i literatury.
Matka Polka
Motyw macierzyńskiego cierpienia w specyficzny sposób przejmie polska literatura patriotyczna, kreująca mit matki Polki, wychowującej syna do nierównej walki z wrogiem. Bohaterka taka jest świadoma, że syna może stracić, a jednak obowiązek patriotyczny nakazuje jej przygotowanie go do roli bojownika o wolność ojczyzny. Ten model macierzyństwa eksponuje Adam Mickiewicz w wierszu Do matki Polki , opisującym w obrazowy sposób ból rodzicielki przyszłego patrioty, która od najmłodszych lat...
Chora, umierająca
Smutny wizerunek schorowanej umierającej matki utrwaliła zwłaszcza literatura pozytywizmu. Sprawcą nieszczęścia kobiety nie są zwykle niewdzięczne dzieci, lecz nędza, ubóstwo i wynikające z nich zaniedbanie, złe warunki życia, brak środków na leczenie. Np. w noweli Marii Konopnickiej Nasza szkapa matka wegetuje w ubogim domu, z którego wyprzedaje się kolejne sprzęty. W końcu umiera, źle leczona, niedożywiona, osierocając dzieci. Za późno przywieziona do szpitala bohaterka jednej z...
Ukłon w stronę kobiet w dwudziestoleciu międzywojennym
W dziennikach Zofii Nałkowskiej także pojawia się problem konieczności wyboru pomiędzy byciem kobietą a byciem człowiekiem. Młoda Zofia, wychowana w tradycji pozytywistycznej ojca – naukowca i społecznika, sama fascynująca się twórczością modernistów, uważa, że we współczesnym jej społeczeństwie nie da się pogodzić roli kobiety i człowieka, można być „albo kobietą, albo człowiekiem”– stwierdza dramatycznie. W jej dziennikach znajdziemy echa udziału w dyskusjach i odczytach na temat praw...
Idealizowana
Bardzo częstym zabiegiem stosowanym w literaturze przy opisywaniu postaci matek jest, prócz eksponowania cierpienia tych bohaterek, idealizacja. Poeci i pisarze chętnie przedstawiają portret matki idealnej, kobiety niejako stworzonej do macierzyństwa, czułej, łagodnej, dającej poczucie bezpieczeństwa i uwielbianej przez swe dziecko, nierzadko pięknej. Taka jest np. matka Marcela – bohatera wielotomowej powieści W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta. Jej pocałunek na dobranoc to...
Tyranka
Matkę despotkę, kierującą się wprawdzie w swym przekonaniu dobrem dzieci,spotykamy np. w Moralności pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej. Aniela Dulska tresuje córki i męża, pobłaża synowi Zbyszkowi, ani na chwilę jednak nie przestaje kierować życiem każdego z członków rodziny. To ona wyznacza zasady tego domu (nie zawsze zgodne z ogólnie przyjętymi normami moralnymi, religijnymi, estetycznymi), kontroluje wydatki i zajęcia dzieci oraz Felicjana. Nawet jeśli przymyka oko na romans Zbyszka ze...
O macierzyństwie drastycznie i naturalistycznie
Przedstawienie zarysów literackich portretów matek nie wyczerpuje tematu macierzyństwa w literaturze. Nie pokazuje wszystkich sposobów ujęcia zagadnienia. Warto zwrócić uwagę, jakimi barwami i środkami obrazy matek są szkicowane. Wspomnieliśmy o idealizacji czy eksponowaniu cierpienia. Warto też odnotować, że niektórzy autorzy i autorki nie wahają się pokazać macierzyństwa drastycznie czy wręcz naturalistycznie. Nie cofa się przed pokazaniem takiego wymiaru macierzyństwa Stefan Żeromski....
Skrzywdzona
Sytuacje przeciwne – krzywdzenie rodziców przez niewdzięczne dziecko – również odnajdujemy w licznych dziełach literackich. Typowy obraz matki znoszącej niewdzięczność córki przedstawiony został w Balladynie Juliusza Słowackiego . Zła królowa okrutnie traktuje staruszkę matkę, nie pamiętając o dobroci, miłości i trosce, którymi była otaczana w ubogim rodzinnym domu. Wstydzi się przyznać do matki nędzarki i dlatego wypędza żebraczkę z zamku.Mimo to staruszka do końca pozostaje lojalna...
Toksyczna
Wszystkie matki histeryczne, nadopiekuńcze czy tyranki wydają się toksyczne. Jednak trudno znaleźć w literaturze kobietę bardziej wkraczającą w sprawy dorosłych dzieci niż tytułowa bohaterka Cudzoziemki Marii Kuncewiczowej– Róża Żabczyńska. Ta niespełniona artystka reżyseruje życie syna i córki,nie zważając na ich potrzeby. Pragnie dla swych dzieci szczęścia, ale w praktyce wygląda to tak, że unieszczęśliwia najbliższych, łamie im życie. Narzuca zawód córce Marcie, u której odkrywa talent...
Matka, macierzyństwo
Ona mi pierwsza pokazała księżyc i pierwszy śnieg na świerkach, i pierwszy deszcz. Byłem wtedy mały jak muszelka, a czarna suknia matki szumiała jak Morze Czarne. Noc. Dopala się nafta w lampce. Lamentuje nad uchem komar. Może to ty, matko, na niebie Jesteś tymi gwiazdami kilkoma ? (...) (Konstanty Ildefons Gałczyński, Spotkanie z matką) Dwadzieścia godzin wyje jak zwierzę. Lekarz chce jej pomóc. Nacina nożyczkami żywe ciało bez znieczulenia. Nie zauważyła tego. Zbyt potężna jest...
Inne rodzaje miłości
Jednak miłość to przecież nie tylko miłość erotyczna, to także miłość bliźniego, miłość chrześcijańska: „caritas” (przeciwieństwo „eros”), o której traktuje Hymn św. Pawła z Listu do Koryntian , czy miłość macierzyńska, miłość dzieci do rodziców, miłość do przyjaciół czy wreszcie miłość do ojczyzny ( Hymn o miłości ojczyzny Krasickiego) czy do Boga.
Obraz feministki współczesnej
Feministyczna wydaje się też kreacja matki w dzienniku (czy niby-dzienniku) Manueli Gretkowskiej Polka . W nim też zaakcentowane zostaje dojrzewanie do macierzyństwa i często pomijany fakt kobiecości i seksualności matki, która w ciąży chce normalnie żyć, uprawiać seks, minimalizować cierpienie i nie ulegać hormonalnej huśtawce. W powieści Johna Irvinga Świat według Garpa , później sfilmowanej, przedstawiono bardzo interesujący obraz feministki, samotnej matki, pielęgniarki Jenny Fields....
Dziecko a dorosły
Osobny temat stanowią relacje dorosłych dzieci z rodzicami, które omawiamy pod hasłami: matka, macierzyństwo; ojciec; syn. Ważnym zagadnieniem jest też powrót do epoki dzieciństwa, traktowanego jako idylliczna kraina młodości, kraina korzeni – w takim sensie należy postrzegać Dolinę Issy Miłosza, traktowaną przez autora jako swoistą terapię poety emigranta. Warto też wspomnieć o motywie przyjaźni pomiędzy dzieckiem a dorosłym, ukazanym m.in. w filmie Jana Svěráka Kola.
Histeryczna
Matki tyranki bywają despotyczne, ale i nierzadko nadopiekuńcze (jak pani Dulska wobec Zbyszka). Niekiedy symulują nagłą słabość czy histerię, by osiągnąć swoje cele. Nigdy jednak Dulska nie daje się wyprowadzić z równowagi na tyle, by chociażby zapomnieć o pieniądzach. Na ogół panuje nad swymi emocjami, przelicza, kalkuluje, a histeryzuje raczej na pokaz. Do odrębnej grupy należą nadopiekuńcze matki histeryczki, u których emocje niejednokrotnie biorą górę nad rozsądkiem i uniemożliwiają...
Kobieta anioł
Dalibóg, im więcej patrzę, tym większa ochota do żeniaczki,żeby choć i jutro! Już tę brew to chyba waćpanna korkiem przypalonym malujesz? – Słyszałam, że tak płoche czynią, ale jam nie taka. – A oczy jakoby z nieba! Od konfuzji słów mnie brakuje. (...) – Czy to waćpanna wysłałaś do mnie tych ludzi? – Tego sobie waćpan nie myśl. O żałobie myślałam i modlitwie, więcej o niczym... – Oni też to samo mówili... ( Henryk Sienkiewicz , Potop ) ANIELA Anieli? GUSTAW Imię stosowne jedno...
Pozornie wyzwolona, postępowa
Warto odnotować też obecne w literaturze XX wieku obrazy matek pozornie tylko wyzwolonych, tolerancyjnych, łączących macierzyństwo z... nowoczesnością. Po wnikliwszym oglądzie wizerunki te bardziej jednak przypominają portrety obłudnych mieszczanek, pań Dulskich, niż kobiet wyzwolonych. Np. Młodziakowa z Ferdydurke Witolda Gombrowicza chce mieć za wszelką cenę opinię nowoczesnej; gotowa jest nawet nakłaniać nieletnią córkę Zutę do zajścia w ciążę i urodzenia nieślubnego dziecka. Jednak...
Matka cierpiąca
Już w mitologii greckiej znajdujemy postaci matek cierpiących. Niobe, córka Tantala, żona Amfiona, dumna matka licznego potomstwa (według jednych źródeł miała dwanaścioro, według innych czternaścioro dzieci) będzie się domagać czci równej matce Apollina i Artemidy. Wtedy mściwa Latona poskarży się swym boskim dzieciom, które w odwecie zabiją strzałem z łuku wszystkich synów i córki Niobe. Zrozpaczoną, ukaraną przez bogów matkę Zeus zamieni w płaczący kamień. Z kolei Demeter – grecka bogini...
Motyw Matki
Kobieta przeznaczona do tego, by być matką, staje się najważniejszą osobą w życiu człowieka. To ona je wychowuje, uczy rozróżniania dobra od zła, kształtuje jego osobowość i charakter, daje podstawy do dalszego funkcjonowania. To ona wprowadza...
Etyka badań socjologicznych. Prawo pracy a macierzyństwo i rodzina.
Etyka badań socjologicznych. Prawo pracy a macierzyństwo i rodzina. Kodeks ma stanowić dla socjologów inspiracje i zachętę do troski i szczególnej dbałości o stronę moralną ich postępowania. Ma umacniać ich w poczuciu odpowiedzialności...
Różne wizerunki kobiet w literaturze. Przedstaw zagadnienie, sięgając do wybranych utworów różnych epok.
Temat: Różne wizerunki kobiet w literaturze. Przedstaw zagadnienie, sięgając do wybranych utworów różnych epok. I Literatura podmiotu 1. Kuncewiczowa Maria: Cudzoziemka. Warszawa 1936. 2. Mickiewicz Adam: Lilie. Warszawa 1998. 3. Molier:...
Jak pogodzić bycie mamą z pracą?
Przyjście na świat dziecka to jeden z najcudowniejszych momentów w życiu. Powrót do domu ze szpitala, potem tygodnie zapatrzenia w maleństwo, śledzenie jego rozwoju, odgadywanie potrzeb, cieszenie się macierzyństwem. Urlop macierzyński mija bardzo...
Macierzyństwo to piękny czas
Ważne jest też, aby nie traktować macierzyństwa jako czasu straconego, w którym konieczne jest zrezygnowanie z marzeń, samorealizacji i rozwoju osobistego. Macierzyństwo to niepowtarzalny moment, czas przewartościowania dotychczasowego życia i...
Macierzyństwo
Co dla przeciętnego szesnastolatka kryje się pod tym terminem? Macierzyństwo to fakt posiadania dziecka przez kobietę i bycia matką – tak wygląda encyklopedyczne znaczenie tego słowa. Macierzyństwo to przede wszystkim podstawowe powołanie...
Symboliczne postacie mitologiczne.
Postacie mitologiczne jako symbole postaw i wartości. Zaprezentuj znane ci postacie i odwołaj się do znanych ci mitów.” W dzisiejszym świecie wielu z nas potrzebuje wzorców do naśladowania w wielu trudnych dla człowieka sytuacjach. Staramy się...
Co chciałbyś zmienić w prawie?
Katarzyna Z Prawo w Polsce do końca mi się nie podoba, jest kilka przepisów, które zupełnie bym usunęła lub całkowicie zmieniła. Pierwszym takim przepisem, które mi się zupełnie nie podoba to jest immunitet poselski. Dlaczego poseł ma nie być...
Motyw matki w sztuce - spis dzieł
W każdej nawet najdawniejszej religii pojawia się motyw matki. Najczęściej ujęty jako "Matka Rodzicielka", czy "Matka Ziemia". Dlatego też motyw ten przewija sie przez sztukę, przez wszystkie jej kategorie. Począwszy od malarstwa, przez muzykę,...
Problemy globalne świata
Rafał Urniaż Kl. III F Nauczyciel: M. Tyl Praca z Wiedzy o społeczeństwie Główne problemy globalne WSTĘP Świat nie bez powodu ostatnio bywa nazywany „globalną wioską”. Rozwój techniki pozwolił bowiem na zwiększenie...
Na czym polega odpowiedzialne macierzyństwo?
Różnie podchodzi się obecnie do macierzyństwa - niestety coraz częściej jak do zła koniecznego, kary, niezawinionej niesprawiedliwości, jaka przypadła w udziale kobiecie. Macierzyństwo jest często niechcianym skutkiem życia seksualnego, "wpadką",...
Opis obrazu S.Vouet "Maria z Dzieciątkiem"
Simson Vouet żył na przełomie XVI i XVII wieku.Był on francuskim malarzem. Namalował między innymi obraz zatytułowany "Maria z Dzieciątkiem". Na pierwszym planie widzimy dostojną kobietę o pogodnym wyrazie twarzy....
Cierpiące matki. Porównaj ich wizerunki w dramatach romantycznych, zwracając uwagę na źródła cierpienia
Cierpienie to nieodłącznie towarzyszący człowiekowi stan, który uważa się za jeden z wykładników człowieczeństwa, gdyż człowiek, jako jedyna istota żywa, jest zdolna go przeżyć. Przyczyny cierpienia mogą być różne, jednak wspólnym mianownikiem...
Polityka społeczna a problemy ludnościowe
1. Polityka ludnościowa w świecie 2. Polska a polityka ludnościowa. Vide- świadczenia społeczne, opieka zdrowotna, rynek pracy etc. Determinizm demograficzny- pozwala na prawidłowe wykonywanie polityki społecznej. 2 grupy działań polityki...
Prawo rodzinne.
Prawo rodzinne - obejmuje system norm odnoszących się do stosunków pomiędzy małżonkami oraz stosunków pomiędzy rodzicami a dziećmi. Jest to sfera zagadnień dotycząca spraw bardzo indywidualnych. Ustawodawca bardzo ostrożnie ujmuje tę sferę prawa -...
Wpływ roli matki na przyszłe poczucie bezpieczeństwa
„ Jak wskazuje choćby tylko potoczna obserwacja, nie wszyscy rodzice jednakowo ustosunkowują się do swych dzieci i nie każdy stosunek rodziców do dziecka jest równie wartościowy i korzystny dla jego rozwoju. W pewnych przypadkach mówimy o...
Zagrożenie wartości rodziny zagrożeniem cywilizacji.
Materiały na pracę z pegagogiki rodziny.
Ojcostwo i macierzyństwo w literaturze na wybranych przykładach
Każdy z nas ma matkę i ojca. Znamy ich od zawsze, spotykamy na każdym kroku swojego życia, troszczą się o nas, kochają nas, pomagają. Przynajmniej tak właśnie powinna wyglądać prawdziwa rodzina. Rodzina, w której już od najmłodszych lat dzieciom...
Motyw matki na podstawie literatury i sztuki
Zdjęcia do tekstu można łatwo odszukać w google.pl Prezentacja oceniona na 75% (dużo straciłam na pytaniach)
Esej na temat zagadnienia "rodziny" w oparciu o koncepcję E.H. Eriksona
Rodzina. ?Matka całym światem dziecka?. Na wstępie wyjaśnijmy pojecie ?rodzina?. Platon uważał rodzinę za podstawową komórkę życia społeczne do i główną instytucję wychowawczą (?). August Comte nazwał rodzinę pomostem między jednostkom a...
Jak rozumiem pojęcie mamy z klasą?
Narodziny dziecka to jedna z najpiękniejszych chwil, ale także początek nowego etapu życia i źródło wielu emocji - nie zawsze samych pozytywnych. Wiele młodych mam zamiast cieszyć się z macierzyństwa, zaczyna postrzegać siebie w kategorii...
Prawo cywilne - pochodzenie dziecka
Pochodzenie dziecka jest ważnym zagadnieniem ponieważ ustalenie faktu czy je jest dziecko może wywołać skutki prawne np. dochodzić alimentów, uzyskać stwierdzenie nabycia spadku. Żeby uznać dziecko musimy ustalić jego matkę i ojca....
Co chciałabym zmienić w prawie?
Temat: Co chciałabyś zmienić w prawie? Prawo w Polsce do końca mi się nie podoba, jest kilka przepisów, które zupełnie bym usunęła lub całkowicie zmieniła. Pierwszym takim przepisem, które mi się zupełnie nie podoba to...
Wizerunek matki w literaturze - matura ustna z j. polskiego.
„Wizerunek matki w literaturze .Omów temat w oparciu o utwory wybrane z różnych epok literackich” Temat ten jest tak obszerny , że trudno go wyczerpać w kilkanaście minut. Z oczywistych względów postać matki i motyw macierzyństwa pojawia się...
Obraz Stanisława Wyspiańskiego ''Macierzyństwo"
Obrazowi Stanisława Wyspiańskiego z roku 1905 pt. „Macierzyństwo”. Artysta wielokrotnie podejmował temat macierzyństwa ze względu na tęsknotę za wcześnie utraconą matką. Obraz przedstawiający żonę karmiącą piersią małego Stasia jest utrzymany...