Ascetyczne praktyki
Asceta – wzorzec parenetyczny w literaturze średniowiecznej
Asceta jest bohaterem wielu średniowiecznych utworów hagiograficznych. Święty – umartwiający się, ślubujący czystość i za nic mający majątek i swoje marne ciało – był wzorcem osobowym. Utwory o ascetach podporządkowywano na ogół jednemu modelowi, eksponującemu niebywałe zalety świętego oraz cuda dokonane z jego udziałem. Typowy wzorzec średniowiecznego żywota świętego zawiera następujące elementy: prolog wyjaśniający co skłania autora do pisania żywotu świętego, właściwy „życiorys świętego”...
Czy zgodzisz się z oceną średniowiecza jako „wieków ciemnych”?
Czy zgodzisz się z oceną średniowiecza jako „wieków ciemnych”, w których dominowała ignorancja, przemoc i pogarda dla spraw doczesnych? Co, twoim zdaniem, stanowi trwały wkład średniowiecza w dorobek cywilizacji europejskiej? Nazwa...
Czy po spotkanie z literatura i sztuką średniowiecza jest to wciąż dla Ciebie epoka mroku i zacofania?
Średniowiecze to dla mnie najbardziej niezwykła epoka, jaka kiedykolwiek była na ziemi i nigdy nie powiedziałabym iż była to epoka upadku kulturowego. Jej jakże oryginalne zestawienie zostało zapamiętane aż do naszych czasów. Była ona niezmiernie...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze średniowiecza
Głównym założeniem filozofii średniowiecznej był teocentryzm, który w centrum wszechświata i ludzkiego zainteresowania umieszczał Boga. Stąd w literaturze i sztuce dominowały tematy sakralne. Ludzie byli bezwzględnie podporządkowani Kościołowi, a...
Wizerunek świętych i rycerzy w literaturze.
Rycerze i święci, to często wykorzystywani bohaterowie bajek. Spotkać się z nimi możemy także w różnego rodzaju legendach i filmach. Najwięcej wiadomości znaleźć o nich możemy w literaturze. Już w najdawniejszych czasach o rycerzach mówiło się z...
Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku - widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej
Średniowieczna pokora, renesansowa harmonia, niepokoje baroku - widzenie świata i człowieka w literaturze staropolskiej. Wizja świata i człowieka zmieniała się na przestrzeni dziejów i można nawet stwierdzić, że często to właśnie ona stanowiła...
Średniowiecze, czy aby napewno mroczny okres??
Nazwę średniowiecze nadali ludzie okresu renesansu. Nazwa ta miała ujemny charakter, gdyż ludzie renesansu widzieli tylko negatywne cechy średniowiecza, ponieważ średniowiecze odrzuciło ideały antyku i zainteresowanie człowiekiem. średniowiecze...
Średniowiecze historia- ściąga do 2 klasy
Średniowiecze w Europie: -V w.n.e.(476r.) 1)upadek cesarstwa zachodnio-rzymskiego (zachodniego cesarstwa rzymskiego);2)podbicie Rzymu przez plemiona germańskie; -XVw.n.e.(1440) 1)wynalezienie druku przez Gutenberga; 2)1453r upadek...
Średniowiecze.
Czas trwania umowna data 476 upadek cesarstwa rzymskiego ? 1492 odkrycie Ameryki przez Kolumba. Nazwa epoki pojawia się w następnej epoce renesansie. Epokę tę nazywano: medium aerum. Nazwa miała zabarwienie pejoratywne. Periodyzacja...
Średniowiecze
Średniowiecze, to epoka, która w ciągu dziejów swego panowania wykreowała trzy główne postacie parenetyczne: władcę, rycerza oraz świętego-ascetę. Propagowały one określone wzorce, zachowania oraz ideały osobowe. Jednym z najbardziej...
Filozofia średniowieczna.
Kierunki filozoficzne. AUGUSTIANIZM - Kierunek filozof.-teolog. nawiązujący do koncepcji Św. Augustyna z Hippony (354-430). Był oficjalną doktryną chrześcijańską przed tomizmem. Cała filozofia Św. Augustyna była ześrodkowana w BOGU, jedynym...
Świat widziany oczami średniowiecznego ascety
Średniowieczny asceta, który żył pobożnie i skromnie, świat widział inaczej niż współcześni ludzie. Naczelną ideą średniowiecza był widoczny we wszystkich dziedzinach kultury teocentryzm. U źródeł tego poglądu na świat leży idealistyczna...
Współczesność wobec średniowiecznych wzorców świętości.
Średniowiecze to epoka w historii Europy między V a XV stuleciem. Panował wtedy teocentryzm, czyli kultura nastawiona była przede wszystkim na Boga. Uznawano Go za przyczynę i cel wszystkiego. Powstały wtedy takie filozofie jak augustynizm i...
Ideały epoki - święci.
Hagiografia-"żywoty świętych" dla świętych? Idealne wzorce dla pobożnych czy raczej unikaty- " wyborowy korpus, który bronił stale od wewnątrz zagrożonych fortpoczt chrześcijaństwa, tarcza chroniąca miasta odpierająca...
Literatura średniowieczna - gatunki.
Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...
Ideał ascezy i świętości
Jaki cel przyświecał człowiekowi, który postanowił wstąpić na drogę ascezy? Na co mu to było i co w ten sposób osiągnął? Wiekuiste zbawienie? Tak! Jeżeli patrząc na to z perspektywy średniowiecza. Nie! Jeżeli patrząc z pozycji człowieka...
Ideał człowieka i obywatela w literaturze staropolskiej
Stosunek człowieka do świata zmieniał się na przestrzeni wieków. Na kształtowanie się ludzkich poglądów miały (i nadal mają) wpływ wiele czynników. Poszczególne epoki oraz literatura i sztuka tworzona w czasie ich trwania odwzorowują różne...
Parenetyczna funkcja literatury średniowiecznej
Literatura parenetyczna obejmuje utwory kształtujące i propagujące wzory postępowania związane z odgrywaniem określonych ról społecznych. Każda epoka tworzy własne, zgodne ze swą ideologią, wzory zachowań ludzkich i stara się je upowszechniać....
Średniowiecze
1. Ramy czasowe, pojęcia: uniwersalizm, teocentryzm, augustynizm, franciszkanizm, tomizm, scholastyka, asceza, hagiografia, memento mori, dans makabr, (taniec śmierci). 2. ” Legenda o św. Aleksym" - wzór ascety. 3. „Pieśn o Rolandzie"...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci.
Literatura średniowieczna miała charakter moralizatorski. Jej głów-nym zadaniem było pouczanie ludzi w jaki sposób mają żyć, w utwo-rach szukano wzorców do naśladowania. Literatura ukazywała życie ludzkie, tajemnicę śmierci i Boga - jako sens...
Średniowieczna hagiografia
Hagiografia (żywoty świętych) Legendy o życiu świętych i męczenników oraz o ich czynach i cudach należą do najważniejszych gatunków piśmiennictwa średniowiecznego. Autorzy utworów hagiograficznych – najczęściej anonimowi – pisali swoje...
Średniowiecze - opracowanie epoki.
1*Średniowiecze-epoka w hist. Europy miedzy V a XV w. Początek upadek Rzymu 476 a koniec 1450(czcionka) 1453(Konstantynopol)1492(Kolumb) Medium aevum-„wieki średnie”*teocentryzm-kluczowa idea średniowiecza-życie ludzkie podporządko jest wierze w...
Które utwory literatury średniowiecznej podobały Ci się, a które nie i dlaczego?
KTÓRE UTWORY LITERATURY ŚREDNIOWIECZNEJ PODOBAŁY CI SIĘ, A KTÓRE NIE I DLACZEGO? PLAN: I. Wstęp: 1. Literatura średniowieczna jako obraz epoki 2. Dzisiejsze spojrzenie na średniowiecze II. Rozwinięcie: 1. Utwory...
Człowiek parenetyczny w Średniowieczu.
Człowiek parenetyczny utworów średniowiecznych. W oparciu o wybrane teksty zaprezentuj dydaktyczny wydźwięk literatury średniowiecznej. Każda epoka tworzy własne, zgodne ze swą ideologią wzory zachowań ludzkich i wartości, które stara się...
Wzorce osobowe na przełomie wieków
W świcie, w którym żyjemy, cały czas coś się zmienia. Człowiek, religia, prawa, a co najważniejsze jeśli chodzi o człowieka, to wzór jakim powienien być na daną epokę czasową. W antyku wzorem osobowym był człowiek, który...
Ideał ascety w świetle "Legendy o św. Aleksym".
W Średniowieczu pojawiło się wiele wzorców parenetycznych, czyli wzorów osobowych związanych z pewnymi wyraznie okreslonymi rolami spolecznymi. Wzorce parenetyczne zawieraly opisy podstawowych zalet i cnót, którymi powinni odznaczac sie ludzie...
Starożytność i Średniowiecze.
Punkty opracowane są według programu książki do pierwszej klasy liceum PRZESZŁOŚĆ TO DZIŚ. PODRĘCZNIK DLA I KLASY LICEUM I TECHNIKUM, CZ. I (STAROŻYTNOŚĆ-ŚREDNIOWIECZE) JĘZYK POLSKI 1. Periodyzacja - podział na epoki: a). Starożytność...
Średniowiecze dokładne opracowanie epoki, zagadnienia maturalne!
1. Zaprezentuj najdawniejsze zabytki piśmiennictwa średniowiecznego w Polsce – cechy języka, wartości literackie – oraz polskie dziejopisarstwo Gall Anonim Przybył do Polski na początku XII wieku. Przez kilka lat pracował w kancelarii księcia...
Cena świętości - co na ten temat pisze Kazimiera Iłłakowiczówna w wierszu "Opowieść małżonki św. Alexa".
Kazimiera Iłłakiewiczówna, w swoim, pochodzącym z okresu dwudziestolecia międzywojennego, wierszu, pt. ?Opowieść małżonki świętego Aleksego?, nawiązuje do średniowiecznej ?Legendy o świętym Aleksym?. Tematem obu utworów jest życie i osoba świętego...
Dążenie do ideału etycznego w literaturze Średniowiecza.
Krzyż i miecz były symbolami ideałów średniowiecznego człowieka. Wytyczne dla życia duchowego i materialnego człowieka tworzyły dwór i kościół. Tu zrodziły się ideały etyczne: rycerza i świętego. Teocentryczny system średniowiecza stworzył...
Średniowiecze - moja ocena epoki
Cały świat okryty jest w mroku, każdy dzień do siebie podobny, niewiele zresztą różniący się od nocy. Spośród mgły, którą osnuta jest rzeczywistość wyłaniają się wysokie, ale smutne i straszne w swej szarości wieże...W zamku tym, w równie smutnej...
Powtórzenie ze Średniowiecza.
Średniowiecze - czas średni V-XV wiek Koniec kultury starożytnej: - Pojawienie się chrześcijaństwa; - Rozejście się dróg łacińskiej i greckiej części imperium; - Wtargnięcie w granice imperium plemion barbarzyńskich Koniec średniowiecza:...
Najważniejsze zagadnienia poruszane w literaturze starożytnej i średniowiecznej. Na przykładzie wybranych utworów
Starożytność i średniowiecze to dwie epoki, ukazujące różne zagadnienia poruszane w literaturze. Starożyutność trwała od 3500r. p.n.e do około IV w. n.e, średniowiecze od V do XV wieku, a w Polsce później, bo od X...
Motywy
ARTYSTA SŁOWA Mitologia Orfeusz, który swoim śpiewem obłaskawiał dzikie zwierzęta i zdołał przekonać władców Podziemia, by zwrócili mu żonę, Eurydykę, uważany był za pierwszego poetę w historii ludzkości. J. Kochanowski "Muza"...
Czy kultura średniowiecza potrafi zainteresować współczesnego człowieka?
Z pewnością kultura średniowiecza różni się od naszej współczesnej epoki. Pomimo tego, że już dawno minęła, kryje przed nami wiele tajemnic, które człowiek próbuje odkryć. Sięgamy do niej, aby znaleźć odpowiedzi na wiele trapiących nas pytań....
Motyw wędrówki w literaturze antyku i średniowiecza
Wędrówka od zawsze stanowiła nieodzowną część życia człowieka. Czy to cielesna, czy to duchowa, była i jest wyrazem poszukiwań. Wędrowanie nie łączyło się tylko i wyłącznie z celem, wędrówka uczyła, poszerzała ludzką świadomość, kształciła...
Jaki jest sens ludzkiego cierpienia?
Cierpienie towarzyszy ludziom od zawsze. Jest nieodzowną częścią naszej egzystencji, gdyż rodzi się, dojrzewa i umiera razem z nami. Od niepamiętnych czasów próbowano zrozumieć jego sens. Niestety nie odkryliśmy ani sensu ani „złotego środka”. A...
Hagiografia
W czasach Bolesława Chrobrego pojawiają się pierwsze utwory pisane w języku łacińskim. Są to teksty hagiograficzne (żywoty świętych) pisane przez cudzoziemców, między innymi: trzy żywoty św. Wojciecha, zakonnika pochodzenia czeskiego, który zginął...
Co sądzisz na temat ideału ascety prezentowanego przez świętego Aleksego?
Święty Aleksy jest przykładem człowieka, który zrealizował ideał ascety w całości. Urodził się w bogatej, książęcej rodzinie w Rzymie. W dniu ślubu, oznajmił żonie, że wkracza na drogę ascezy i od tej pory będzie służył tylko Bogu. Zabrał z domu...
Obrazy i funkcje śmierci w kulturze i literaturze wieków średnich.
Średniowiecze miało dość abstrakcyjne wyobrażenie śmierci. Istniał ona głównie jako ostatni etap życia wzorcowych bohaterów i sama w sobie nie budziła lęku. Z czasem jednak Kościół zauważył, że strach jest doskonałym środkiem wychowawczym, a obawa...
Czy Średniowiecze to wieki ciemne?
Bruckardt napisał: „Niewiele dochodzi do nas odblasków jaśniejszej strony owego życia. Wydaje się, jak gdyby cała łagodność i pogoda duszy piętnastowiecznej znalazły ucieczkę w ówczesnym malarstwie i skrystalizowały się w przejrzyście czystej i...
Średniowiecze, Barok, Renesans - przegląd i charakterystyka wybranych epok
Średniowiecze Średniowiecze to pierwsza polska epoka literacka (X - XV w.). Na zachodzie Europy trwa już od IV/V wieku. W 476 roku upadło cesarstwo zachodniorzymskie, Rzym natomiast został podbity przez plemiona germańskie. Stopniowo...
Jak oceniasz z punktu widzenia człowieka współczesnego postawy życiowe bohaterów średniowiecznych?
Średniowiecznej literaturze patronował duch paranezy (z grec. parainesis-zachęta) – to ona właśnie inspirowała do tworzenia wzorcowych wizerunków np. świętego , rycerza , władcy . Charakterystyczne dla literatury średniowiecznej typy bohaterów...
Ideał osobowy Średniowiesza, a postawa człowieka Renesansu
W Polsce ?redniowiecznej literatur? zajmowali si? niemal wy??cznie duchowni, oni bowiem posiadali odpowiedni stopie? wykszta?cenia i kultury literackiej oraz znali sztuk? pisania. Zasadniczym rysem literatury ?redniowiecznej by? alegoryzm. Epok?...
Średniowiecze
Wstęp do literatury średniowiecza Określenie początku epoki sprawia badaczom średniowiecza - mediewistom wiele kłopotów. Zjawiska znamienne dla tej epoki sięgają w głęboką przeszłość, krzyżują się i ścierają z wzorami kultury klasycznej....
Czy poświecenie się jakiejś idei zawsze wymaga wyrzeczeń?
Sądzę iż poświęcenie się jakiejś idei wymaga wyrzeczeń. Gdy poświęcimy się jakiejś idei musimy pamiętać że nie zawsze będzie ona współgrała z naszym życiem, będziemy musieli „coś” poświęcić aby dać z siebie wszystko dla wybranej przez nas idei,...
„Serce ma swoje racje, których rozum nie ma." Motyw miłości
„Miłość, która nie uśpiła rozumu, jest tylko pozorem miłości" Wł. Szewczuk Każdy z nas już przynajmniej raz w życiu, jeśli nie więcej, przekonał się o prawdziwości słów Władysława Szewczuka. Miłość to chyba najmniej racjonalne uczucie ze...
Motyw śmierci w literaturze średniowiecza
Ważną rzeczą, którą należy sobie uzmysłowić jeszcze przed scharakteryzowaniem motywów śmierci w epoce średniowiecza, jest fakt, iż owa tematyka pociągała człowieka już od zarania dziejów. Ludzie od zawsze próbowali wyobrazić sobie śmierć. Czynili...
Postać świętego Aleksego i jego popularność.
Dlaczego święty Aleksy zyskał w swojej epoce tak wielka popularność i stał się patronem godności żebraczego życia? W epoce średniowiecza następuje rozkwit i rozrost chrześcijaństwa. Kościół zaczyna dominować w każdej dziedzinie życia...
Ideały osobowe w literaturze średniowiecznej.
Wśród głównych propagowanych wzorców były: - ideał ascety (świętego) - ideał rycerza - ideał władcy - ideał kochanka Ideał ascety. Wzorce te powstawały w klimacie teocentryzmu. Człowiek wybierający drogę ascezy świadomie rezygnuje z uciech...
