Porównaj fragment Kazań sejmowych Piotra Skargi z Księgą Izajasza. Wskaż zastosowane przez Skargę
1. Księga Izajasza (fragment) Przekleństwa na Judę Biada tym, którzy przydają dom do domu, przyłączają rolę do roli (...) Biada tym, którzy rychło, wstając rano, szukają sycery, zostają do późna w noc, [bo] wino ich rozgrzewa. Nic,...
W jaki sposób motywy śmierci i miłości funkcjonują w wierszach Jana Andrzeja Morsztyna i Jana Lechonia?
1. Jan Andrzej Morsztyn Do trupa Leżysz zabity i jam też zabity, Ty – strzałą śmierci, ja – strzałą miłości, Ty krwie, ja w sobie nie mam rumianości, Ty jawne świece, ja mam płomień skryty, Tyś na twarz suknem żałobnym nakryty, Jam...
Określ istotę barokowych rozważań o kruchości ludzkiej egzystencji w oparciu o fragment Myśli Blaise’a Pascala i Krótkość żywota Daniela Naborowskiego
1. Blaise Pascal Myśli (fragment) Kiedy zważam krótkość mego życia, wchłoniętego w wieczność będącą przed nim i po nim, kiedy zważam małą przestrzeń, którą zajmuję, a nawet którą widzę, utopioną w nieskończonym ogromie przestrzeni, których nie...
Określ istotę i funkcję parodii literackiej, porównując dwa utwory Ignacego Krasickiego (Hymn do miłości ojczyzny i fragment pieśni III Monachomachii)
1. Ignacy Krasicki Hymn do miłości ojczyzny Święta miłości kochanej Ojczyzny! Czują cię tylko umysły poczciwe! Dla ciebie zjadłe smakują trucizny; Dla ciebie więzy, pęta niezelżywe! Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny, Gnieździsz w...
Do jakich wniosków na temat relacji międzyludzkich prowadzi porównanie satyry Ignacego Krasickiego Życie dworskie i sceny Widzenie z III części Dziadów Adama Mickiewicza Widzenie Senatora
1. Ignacy Krasicki Życie dworskie (fragment) Drzwi się z nagła otwarły; aż tysiąc ukłonów. Wchodzi pan; już umilkła świegotliwa zgraja, Każdy się inszym kształtem łasi i przyczaja. Każdy patrzy na pana, a z wzroku docieka, Czego albo się...
Na podstawie fragmentu ballady Adama Mickiewicza Świteź napisz, na czym polega przedstawiona w tym utworze romantyczna wizja świata
1. Adam Mickiewicz Świteź (fragment) Do Michała Wereszczaki Ktokolwiek będziesz w nowogródzkiej stronie, Do Płużyn ciemnego boru Wjechawszy, pomnij zatrzymać twe konie, Byś się przypatrzył jezioru. Świteź tam jasne rozprzestrzenia...
Porównaj sposób kreacji świata przedstawionego i podmiotu lirycznego w przytoczonych poniżej wierszach, zwracając uwagę na funkcję motywów horacjańskich w utworze Adama Mickiewicza
1. Horacy Oda III, 30 („Exegi monumentum aere perennius...”) Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu, strzelający nad ogrom królewskich piramid nie naruszą go deszcze gryzące nie zburzy oszalały Akwilon oszczędzi go nawet łańcuch lat...
"Dziady" cz. IV antynomia prawd serca i prawd rozumu w kreacji postaci Księdza i Pustelnika
Wychodząc od analizy podanego fragmentu części IV Dziadów Adama Mickiewicza, rozważ antynomię prawd serca i prawd rozumu w kreacji postaci Księdza i Pustelnika 1. Adam Mickiewicz Dziady cz. IV (fragment) KSIĄDZ Skąd przychodzisz tak...
Literackie wzory osobowe na przestrzeni średniowiecza, renesansu, baroku
Literackie wzory osobowe. Dokonaj oceny konkretnych postaw na podstawie analizy wybranych utworów. W średniowieczu kreuje się obraz ascety/świętego . W średniowieczu mocno zakorzeniło się chrześcijaństwo, nic więc dziwnego, że panowała moda na...
Jak interpretować tekst?
Koncentruje uwagę na jego przeżyciach, doznaniach, sposobie odczuwania świata i analizie jego życiowych decyzji Analizę fragmentu tekstu - literackiego lub użytkowego - należy rozpocząć od planu. CO? KTO? GDZIE? 1. Co tekst próbuje...
Epitet, porównanie, kontrast itp.
1. Epitet - określenie poetyckie wskazujące na właściwość danego przedmiotu bądź osoby (najczęściej jest to przymiotnik, rzeczownik, imiesłów). Np.: wysokie żądze, kroplą obłąkania. 2. Onomatopeja - wyraz naśladujący dźwięki i odgłosy...
Przykładowe zagadnienia z literatury do matury ustnej
ZAGADNIENIA Z HISTORII LITERATURY BIBLIA I ANTYK 1. Wykaż, że Biblia jest źródłem norm moralnych i wzorców postaw etycznych. 2. Odwołując się do wybranych historii biblijnych, rozważ problem winy i kary 3. Udowodnij, że miłość jest...
Charakterystyka liryki, rodzaje środków stylistycznych
RODZAJE LIRYKI - Liryka bezpośrednia (osobista) - podmiot zwraca się do odbiorcy, wypowiadając się zazwyczaj na swój temat, w sposób bezpośredni - liryka nieosobista - jeżeli przeżycia podmiotu dotyczą jakiejś grupy i wyrażają doświadczenie...
Przykładowa bibliografia
Temat: Dziecko i jego dorastanie w niełatwej rzeczywistości dorosłych. Omów problem na wybranych przykładach. BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu. - Schmitt Eric-Emmanuel. "Oskar i pani Róża", wydawnictwo Znak, Kraków 2004 r. - Schmitt...
Skrzywdzone dziecko w literaturze pozytywizmu i współczesności. Przedstaw i porównaj na wybranych przykładach.
Słownik symboli Władysława Kopalińskiego podaje, że dziecko jest symbolem początku, niewinności, niewiedzy. Jest ono niezwykle ważne dla Boga, który kocha najmłodszych, lubi z nimi przebywać. "Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie...
Lektury - chronologia epokami
Antyk - Sofokles - "Król Edyp" - Horacy - wybór pieśni Średniowiecze - "Bogurodzica" Renesans - Jan Kochanowski - wybór pieśni i trenów Barok - Jan Andrzej Morsztyn - wybór wierszy - Daniel Naborowski - wybór wierszy - Wacław...
Motywy mitologiczne w literaturze polskiej
MIT O PROMETEUSZU Postać Prometeusza, czyli Jupiter w mitologii rzymskiej została stworzona, przez Jana Parandowskiego. W mitologii greckiej był tytanem, którego imię znaczyło "przemyślny". Był synem Japetosa i Okenidy Kliene. Miał brata...
Przedstaw różne motywy rewolucji w literaturze i ramowy plan
Temat mojej prezentacji brzmi "Przedstaw różne oblicza rewolucji w znanych Ci utworach literackich". Myślę, że najwłaściwiej będzie, jeżeli zacznę swoją wypowiedź od zdefiniowania znaczenia słowa "rewolucja". Wyraz rewolucja pochodzi z języka...
Motyw bohatera literackiego
MITOLOGIA IKAR idealista, marzyciel. Podczas ucieczki z krety, pomimo przestróg ojca (Dedala), poddaje się żądzy poznania. Wzniósł się za wysoko, za blisko słońca, które spowodowało, że wosk(użyty przy sporządzaniu skrzydeł) rozpuścił się, a...
Motyw władcy w literaturze
Postać władcy w literaturze – przedstaw wizerunki tych postaci w różnych epokach literackich, wskaż przemiany i określ ich przyczyny. Swoją prezentacje chciałbym rozpocząć cytatem Leszka Kołakowskiego „Władzy zlikwidować nie można, można tylko...
Najciekawsze pary kochanków w literaturze i filmie
Tematem mojej prezentacji są najciekawsze pary kochanków ukazane w literaturze i filmie. W związku z tym, że literatura bogata jest w przykłady takich par, w mojej pracy ograniczyłam się do przedstawienia osób przeżywających miłość trudną,...
Żywotność tradycji romantycznej w literaturze następnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Według Słownika języka polskiego Elżbiety Sobol „tradycja” to zasady postępowania, obyczaje, poglądy, wiadomości przechodzące z pokolenia na pokolenie, występujące przez jakiś czas i utrwalające się potem zwyczajowo, np. tradycja powitania....
Katastrofizm
1. "Apokalipsa św. Jana" Apokalipsa – proroctwo, szczególne proroctwo, bo obrazujące losy świata i ludzkości, koniec istnienia i Sąd Ostateczny. Nigdy nie jest wyłożona wprost, przeciwnie – naszpikowana symbolami, tajemniczymi znakami i...
Motywy
Motyw ogrodu - ogród rajski - Biblia, księga Rodzaju - "Powieść o róży" - Średniowieczny poemat - "Żywot człowieka poczciwego" - Mikołaj Rej - Renesans - Leopold Staff - "Deszcz jesienny" - Młoda Polska - Jan Chryzostom Pasek - Pamiętniki -...
Motyw cierpienia w literaturze
CIERPIENIE - kwestią podstawową jest pytanie o jego sens. W chrześcijaństwie nie traktuje się cierpienia jako kary za grzechy. Czy więc rzeczywiście cierpienie uświęca (jak pisali w średniowieczu)? Może ono być fizyczne i psychiczne. Można...
Carska Rosja i jej stolica. Na podstawie załączonych fragmentów Dziadów cz. III napisz, czym charakteryzowało się życie ludzi w Rosji początku XIX
III część Mickiewiczowskich "Dziadów" ukazuje nam obraz społeczeństwa według hierarchii ważności zajmowanego stanowiska. Na czele stoi despotyczny i dyktatorski car potem dwór i cała dworska świta, na samym końcu niewykształceni i biedni...
Zasady analizy i interpretacji wiersza
Analiza i interpretacja utworu poetyckiego Analiza – badanie i opis kompozycji utworu; podmiot liryczny, zabiegi poetyckie, motyw utworu, sytuacja liryczna, zasady, którymi kierował się poeta. Interpretacja – odpowiedź na pytanie, czemu...
Pojęcia z polskiego
Pamflet Pamflet, utwór publicystyczny lub literacki, nierzadko anonimowy, zmierzający do zdemaskowania, ośmieszenia i poniżenia osoby, środowiska społecznego, instytucji. Posługuje się ekspresywną retoryką, przejaskrawieniami w...
Etapy analizy tekstu literackiego - Poezja
Etapy analizy tekstu literackiego – POEZJA Nie sugeruj się zbyt mocno zewnętrznymi przesłankami, jak biografia autora, itd. Powinieneś skupić się na tekście pisanym!!! GENOLOGIA – wstęp do analizy 1. Zwróć uwagę na tytuł i powiedz z...
Monolog wewnętrzny
Monolog wewnętrzny to przedstawienie w utworze epickim przebiegu życia wewnętrznego postaci, jej myśli, spostrzeżeń, wyobrażeń w mowie niezależnej lub pozornie zależnej. Gdy monolog wewnętrzny realizowany jest w mowie niezależnej, poprzedza go...
Teatr Elżbietański - ściąga
Teatr Elżbietański (1576-) Szekspir – najwybitniejszy twórca pochodzący z tej epoki - Elżbieta I 1558 – 1603 - (Anglia staje mocarstwem) - podbija nowe ziemie - tworzy kolonie - zagarnia łupy z podbojów - Otwarcie nowych szlaków morskich...
Zanalizuj i oceń językowe elementy perswazji w wybranych reklamach.
Historia reklamy jest równie stara jak historia handlu. Pierwsze reklamy to głośne okrzyki kupców na starożytnych targowiskach, zachęcających do kupna ich towarów. Jednak początki profesjonalnej reklamy przypadają dopiero na połowę XIX wieku....
Powtórka do matury z polskiego
ANTYK Biblia - Księga Rodzaju – poemat o stworzeniu świata i człowieka - Psalmy – liryczny utwór o charakterze modlitewno-hymnicznym; mogą być: błagalne, dziękczynne, pochwalne, królewskie, patriotyczno-religijne i mądrościowe; - Księga...
Prądy artystyczne - Impresjonizm, Naturalizm, Symbolizm, Ekspresjonizm, Psychologizm, Groteska
IMPRESJONIZM 1. konsekwencja naturalistycznego ukazywania świata poprzez temperament artysty 2. dążenie do chwytania zmienności zjawisk, ich przelotności 3. poddawanie się chwilowym nastrojom, lekceważenie kompozycji 4. wrażenia z...
Pozytywizm czy antypozytywizm?
Skojarzenia Pozytywizm – scjentyzm, wynalazki, istota wieku XIX, współpraca wszystkich warstw narodu, nowele, krzewienie oświaty, takie nazwiska jak John Stuart Mill, Comte czy Darwin, a z Polaków: Adam Asnyk, Konopnicka, Żeromski (takie...
Stylizacje językowe
Stylizacja - świadome nadanie wypowiedzi za pomocą odpowiednio dobranych środków językowych - cech charakterystycznych dla stylu innego niż ten, który jest włąściwy samemu autorowi. Stylizacja polega więc na naśladowaniun pewnego wzorca, którym...
Motyw cierpienia w literaturze
Cierpienie człowieka, ból fizyczny i moralny to częsty motyw wypracowań maturalnych. Nie jest łatwy mimo, że obecny w każdej epoce. To motyw twórczy, refleksyjny. Przyczyny cierpienia mogą być różne: spowodowane bólem, strachem, chorobą, śmiercią...
Samotność człowieka w społeczeństwie na podstawie utworów literackich
Jednym z największych nieszczęść, jakie mogą spotkać człowieka, jest życie w samotności. Ten, kto jest samotny, nie zawsze musi być odizolowany od ludzi; czasem po prostu jest dla nich obcy, nie potrzebują jego istnienia, odtrącają go. Można też...
Życie jako labirynt, teatr, sen... Przedstaw różne sposoby kreacji ludzkiej egzystencji w literaturze.
Plan pracy Wstęp: Różne koncepcje ludzkiego życia. Rozwinięcie: 1. Życie jako teatr: - Platon – jeden z głównych twórców idei życia jako teatru. - Erazm z Rotterdamu – renesansowy filozof, który zdaje sobie sprawę z ludzkich...
Co jest ważniejsze - rola jednostki czy społeczeństwa na przykładzie "Cierpień młodego Wertera" oraz "Ludzi bezdomnych"
Prometeusz był tytanem, który stworzył pierwszego człowieka ulepił go z gliny pomieszanej ze swoimi łzami, dusze zaś dał mu z ognia niebieskiego, którego kilka iskierek ukradł bogu słońca – Heliosowi.Niestety, ludzie olbrzyma byli tak słabi,...
Co to jest archaizm? Wskaż w Bogurodzicy
Archaizmy – czyli formy które wyszły z użycia. - Archaizmy fonetyczne – (brak przegłosu) – sławiena, zwolena - Archaizmy słowotwórcze – (dziś inne tworzenie danego wyrazu) – Bożyc – syn Boży - Archaizmy słownikowe – (wyraz wyszedł z użycia) –...
Dramat romantyczny
Dramat romantyczny to odmiana dramaty przeciwstawiająca się konwencjom klasycznym, a nawiązująca do dramatu szekspirowskiego. Nie ma tu jedności miejsca (ogarnia wielkie przestrzenie), jedności czasu ani jedności akcji (splątanych jest wiele...
Motyw labiryntu w literaturze
ANTYK Labirynt w mitologii (budowniczy – Dedal): - labirynt jest w centrum krętych korytarzy; - śmiałek musi do niego dotrzeć i zgładzić potwora; - jest pomoc z zewnątrz- nić Ariadny, która pomaga dotrzeć do celu; - dzięki podstępowi...
Gatunki literackie oświecenia - bajka, satyra, poemat historyczny, powieść, sielanka.
Bajka - krótka pouczająca powiastka, najczęściej wierszowana z łatwo uchwytnym morałem, często posługująca się alegorią zwierzęcą (uniwersalne sytuacje i typowe postawy przedstawione są w niej przy pomocy zwierzęcych bohaterów uosabiających...
Przedstaw rózne formy stylizacji jezykowej na wybranych przykładach w literaturze polskiej
W literaturze polskiej używano róznych typów stylizacji językowej. Stosowane były przede wszystkim do realnego oddania przedstawianego świata, środowiska lub otoczenia w jakim rozgrywała się akcja utworu. Do najbardziej popularnych typów...
Mitologia - Parandowski (piekło)
KRÓLESTWO PIEKIEŁ Za wielu, wielu rzekami, za wielu, wielu górami, na ostatnich krańcach zachodu, gdzie ziemia się już kończy, gdzie nigdy nie dociera najsłabszy promień słońca — jest wejście do podziemia, czyli do piekieł. Można się tam...
Od Juliusza Verne'a do Stanisława Lema - analizując wybrane utwory przedstaw ewolucje powieści science-fiction
Wykazując, że powieść science-fiction ewoluowała, należy zanalizować najsławniejsze tytuły tego gatunku. Jednakże najpierw wyjaśnię co to jest powieść science-fiction? Mianowicie jest to książka, w której podstawą wątku jest wpływ rozwoju nauki i...
Od Juliusza Verne'a do Stanisława Lema - analizując wybrane utwory przedstaw ewolucje powieści science-fiction - plan prezentacji
I. Bibliografia: Alan Dean Foster, Obcy 3 wyd. ALFA, Warszawa 1992 Katarzyna Droga, Pomoc w opracowaniu lektur. Książki science-fiction dawniej, a teraz wyd. Aga-Press, Warszawa 1996 Katarzyna Droga, Verne –twórca powieści science-fiction...
Bibliografia:od juliusza verne do stanisława lema - analizując wybrane utwory przedstaw ewolucje powieści science-fiction
PRZEPRASZAM ZE DODAJE OSOBNO OD MOJEJ PRACY.
Budująca i niszcząca siła miłości. Przedstaw problem na podstawie wybranych utworów.
Miłość jest jednym z największych i najgłębszych uczuć. Jest to temat często poruszany przez twórców różnych epok. Trudno jest znaleźć utwór, w którym nie byłoby wątku miłosnego. Nie tylko w literaturze możemy odnaleźć temat miłosny,...