verderben (język niemiecki)

wymowa:
IPA: [fɛɐ̯ˈdɛʁbən] [fɛɐ̯ˈdaʁp] [fɛɐ̯ˈdɔʁbən]
znaczenia:

czasownik mocny, nierozdzielnie złożony, przechodni

(1.1) psuć, zepsuć (zabawę, radość itp.), pozbawiać przyjemności
(1.2) psuć, zepsuć, czynić bezużytecznym

czasownik mocny, nierozdzielnie złożony, nieprzechodni

(2.1) psuć, zepsuć się (o jedzeniu)
(2.2) psuć, zepsuć się (moralnie), (zaczynać) postępować niegodziwie, niemoralnie
odmiana:
(1.1-2)[1] verderb|en (verdirbt), verdarb, verdorben (haben)
(2.1-2)[1] verderb|en (verdirbt), verdarb, verdorben (sein)
• Uwaga! tryb przypuszczający (Konjunktiv II) w czasie przeszłym prostym (Präteritum): verdürbe
przykłady:
(1.1) Verdirb mir nicht die Freude!Nie psuj mi zabawy!
(1.2) Du sollst bei solchem Licht nicht lesen, denn du kannst dir die Augen verderben.Nie powinieneś czytać przy takim świetle, bo możesz popsuć sobie oczy.
(2.1) Der Fisch kann verderben, wenn du ihn bald nicht essen wirst.Ryba może się zepsuć, jeśli jej wkrótce nie zjesz.
(2.2) Eine verdorbene Frau.Zepsuta kobieta.
składnia:
(1.1-2) etw./jdm. Dat. etw./jdn. Akk. verderbenzepsuć coś/kogoś czemuś/komuś
kolokacje:
synonimy:
(1.1) pot. przen. versalzen
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. Verderb m, Verderben n, Verderbnis ż, Verderbtheit ż, Verdorbenheit ż, Verderber m, Verderberin ż
przym. verderblich, verderbt, verdorben
związki frazeologiczne:
viele Köche verderben den Brei • Unkraut verdirbt nicht • auf Gedeih und Verderb
etymologia:
śwn. verderben, w okresach wcześniejszych niepoświadczony. Najprawdopodobniej spokrewniony także z st.fryz. forderva, st.ang. deorfan oraz litew. dirbti, z praindoeur. dherbh- lub praindoeur. dhŗbh-.[2][3]
uwagi:
Na wcześniejszych etapach rozwoju języka niemieckiego poświadczona jest także słaba forma imiesłowu biernego: verderbt. Dziś jest uważana za archaiczną.
(1.1-2) por. in den Sand setzen • in den Teich setzen ruinieren scheitern schmeißen verbocken verderben • verfuhrwerken vergeigen • verhauen • verhunzen • verkorksen vermasseln • vermiesen • vermurksen
źródła:
  1. 1 2 Wiktionary.de, verderben (Konjugation)
  2. Kluge, Friedrich. 2002. Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Sprache. Berlin: Walter De Gruyter.
  3. Smoczyński, Wojciech. 2007. Słownik Etymologiczny Języka Litewskiego. Wilno: Uniwersytet Wileński.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.