serwilizm (język polski)

wymowa:
​
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) pejor. postawa bezkrytycznego i dobrowolnego podporządkowania się jakiejś władzy, zwierzchności; zob. też serwilizm w Wikipedii
odmiana:
(1.1)
przykłady:
(1.1) Nawyki autorytaryzmu, serwilizmu i posłuszeństwa przygotowały grunt pod załamanie demokracji i nadejście dyktatury.[2]
(1.1) Dlaczego nadal faworyzowany jest i nagradzany serwilizm, brak etyki, kolesiostwo, ignorancja i głupota? Czy takiej Polski chcieliśmy?[3]
(1.1) Ale trzecie pokolenie, a może już drugie, postawi swoim heretykom ładny pomnik i zwali śmieszne monumenty, wznoszone dzisiaj przez różne serwilizmy.[4]
składnia:
(1.1) zwykle tylko w liczbie pojedynczej; według niektórych słowników blm
kolokacje:
(1.1) stosować / przejawiać / uprawiać serwilizm • być skłonnym do serwilizmu
synonimy:
(1.1) służalczość, serwilistyczność, lokajstwo
antonimy:
(1.1) kontestacja
hiperonimy:
(1.1) postawa, postępowanie, wada
hiponimy:
(1.1) czołobitność, nadskakiwanie, płaszczenie się, uniżoność, lizusostwo, kapitulanctwo
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. serwilistyczność ż, serwilista m, serwilistka ż, serwis m, serwisant m, serwisantka ż, serwowanie n, zaserwowanie n, serwisowanie n, serwitut m, serwisowiec m, serwantka ż, serwer m
czas. serwisować ndk., serwować ndk., zaserwować dk.
przym. serwilistyczny, serwisowy, serwerowy
przysł. serwilistycznie
związki frazeologiczne:
etymologia:
ang. servilism[5] < łac. servilis → niewolniczy
uwagi:
(1.1) określenie używane głównie w kontekście politycznym i społecznym
tłumaczenia:
  • angielski: (1.1) servility
  • baskijski: (1.1) mirabekeria
  • bułgarski: (1.1) сервилност ż
  • duński: (1.1) servilitet w, underdanighed w
  • francuski: (1.1) servilisme m
  • hiszpański: (1.1) servilismo m
  • niemiecki: (1.1) Servilismus m
  • norweski (bokmål): (1.1) servilitet m
  • norweski (nynorsk): (1.1) servilitet m
  • nowogrecki: (1.1) δουλικότητα ż, δουλοπρέπεια ż, ραγιαδισμός m
  • portugalski: (1.1) servilidade ż
  • rumuński: (1.1) servilism m
  • szwedzki: (1.1) servilitet w
  • ukraiński: (1.1) сервілізм m
  • włoski: (1.1) servilismo m
źródła:
  1. 1 2 Należy do grupy rzeczowników, w których końcówkę zapisywaną w Ms. i W. lp jako „-zmie” wymawia się alternatywnie jako „-zmie” albo „-źmie”.
  2. ↑ Christopher M. Clark „Prusy. Powstanie i upadek 1600-1947”, tłum. Jan Szkudliński, Bellona, Warszawa 2009, ISBN 978-83-11-11628-3, s. 27
  3. ↑ Urszula Dobicz „Nadal nagradzany jest serwilizm, ignorancja…”, Wyborcza.pl, 2009-02-12
  4. ↑ Paweł Hulka-Laskowski „Mój Żyrardów. Z dziejów polskiego miasta i z życia pisarza”, Wydawnictwo J. Przeworskiego, Warszawa 1934, s. 296
  5. ↑ publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.