krzesać (język polski)

wymowa:

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. skrzesać, wykrzesać)

(1.1) przest. powodować powstawanie iskier poprzez uderzanie dwoma przedmiotami o siebie

(1.2) przest. obrabiać twardy materiał

(1.3) książk. czynić bardziej widoczną właściwość wcześniej niezauważalną

(1.4) choreogr. wykonywać krok krzesany w tańcu

odmiana:

(1.1-4) koniugacja IX lub koniugacja I, krzeszę / krzesam^[1],

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		krzesać
czas teraźniejszy		krzeszę	krzeszesz	krzesze	krzeszemy	krzeszecie	krzeszą
czas przeszły	m	krzesałem	krzesałeś	krzesał	krzesaliśmy	krzesaliście	krzesali
	ż	krzesałam	krzesałaś	krzesała	krzesałyśmy	krzesałyście	krzesały
	n	krzesałom	krzesałoś	krzesało
tryb rozkazujący		niech krzeszę	krzesz	niech krzesze	krzeszmy	krzeszcie	niech krzeszą
pozostałe formy czas przyszły m będę krzesał, będę krzesać będziesz krzesał, będziesz krzesać będzie krzesał, będzie krzesać będziemy krzesali, będziemy krzesać będziecie krzesali, będziecie krzesać będą krzesali, będą krzesać ż będę krzesała, będę krzesać będziesz krzesała, będziesz krzesać będzie krzesała, będzie krzesać będziemy krzesały, będziemy krzesać będziecie krzesały, będziecie krzesać będą krzesały, będą krzesać n będę krzesało, będę krzesać będziesz krzesało, będziesz krzesać będzie krzesało, będzie krzesać czas zaprzeszły m krzesałem był krzesałeś był krzesał był krzesaliśmy byli krzesaliście byli krzesali byli ż krzesałam była krzesałaś była krzesała była krzesałyśmy były krzesałyście były krzesały były n krzesałom było krzesałoś było krzesało było forma bezosobowa czasu przeszłego krzesano tryb przypuszczający m krzesałbym, byłbym krzesał krzesałbyś, byłbyś krzesał krzesałby, byłby krzesał krzesalibyśmy, bylibyśmy krzesali krzesalibyście, bylibyście krzesali krzesaliby, byliby krzesali ż krzesałabym, byłabym krzesała krzesałabyś, byłabyś krzesała krzesałaby, byłaby krzesała krzesałybyśmy, byłybyśmy krzesały krzesałybyście, byłybyście krzesały krzesałyby, byłyby krzesały n krzesałobym, byłobym krzesało krzesałobyś, byłobyś krzesało krzesałoby, byłoby krzesało imiesłów przymiotnikowy czynny m krzeszący, niekrzeszący ż krzesząca, niekrzesząca krzeszące, niekrzeszące n krzeszące, niekrzeszące imiesłów przymiotnikowy bierny m krzesany, niekrzesany krzesani, niekrzesani ż krzesana, niekrzesana krzesane, niekrzesane n krzesane, niekrzesane imiesłów przysłówkowy współczesny krzesząc, nie krzesząc rzeczownik odczasownikowy krzesanie, niekrzesanie

lub

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		krzesać
czas teraźniejszy		krzesam	krzesasz	krzesa	krzesamy	krzesacie	krzesają
czas przeszły	m	krzesałem	krzesałeś	krzesał	krzesaliśmy	krzesaliście	krzesali
	ż	krzesałam	krzesałaś	krzesała	krzesałyśmy	krzesałyście	krzesały
	n	krzesałom	krzesałoś	krzesało
tryb rozkazujący		niech krzesam	krzesaj	niech krzesa	krzesajmy	krzesajcie	niech krzesają
pozostałe formy czas przyszły m będę krzesał, będę krzesać będziesz krzesał, będziesz krzesać będzie krzesał, będzie krzesać będziemy krzesali, będziemy krzesać będziecie krzesali, będziecie krzesać będą krzesali, będą krzesać ż będę krzesała, będę krzesać będziesz krzesała, będziesz krzesać będzie krzesała, będzie krzesać będziemy krzesały, będziemy krzesać będziecie krzesały, będziecie krzesać będą krzesały, będą krzesać n będę krzesało, będę krzesać będziesz krzesało, będziesz krzesać będzie krzesało, będzie krzesać czas zaprzeszły m krzesałem był krzesałeś był krzesał był krzesaliśmy byli krzesaliście byli krzesali byli ż krzesałam była krzesałaś była krzesała była krzesałyśmy były krzesałyście były krzesały były n krzesałom było krzesałoś było krzesało było forma bezosobowa czasu przeszłego krzesano tryb przypuszczający m krzesałbym, byłbym krzesał krzesałbyś, byłbyś krzesał krzesałby, byłby krzesał krzesalibyśmy, bylibyśmy krzesali krzesalibyście, bylibyście krzesali krzesaliby, byliby krzesali ż krzesałabym, byłabym krzesała krzesałabyś, byłabyś krzesała krzesałaby, byłaby krzesała krzesałybyśmy, byłybyśmy krzesały krzesałybyście, byłybyście krzesały krzesałyby, byłyby krzesały n krzesałobym, byłobym krzesało krzesałobyś, byłobyś krzesało krzesałoby, byłoby krzesało imiesłów przymiotnikowy czynny m krzesający, niekrzesający ż krzesająca, niekrzesająca krzesające, niekrzesające n krzesające, niekrzesające imiesłów przymiotnikowy bierny m krzesany, niekrzesany krzesani, niekrzesani ż krzesana, niekrzesana krzesane, niekrzesane n krzesane, niekrzesane imiesłów przysłówkowy współczesny krzesając, nie krzesając rzeczownik odczasownikowy krzesanie, niekrzesanie

przykłady:

(1.1) Juhas krzesze ogień przed watrą.

(1.2) Kamieniarze od świtu krzesali kamienie do budowy klasztornego muru.

(1.3) Belfer, jak tylko mógł, krzesał z nas jakiekolwiek zainteresowanie algebrą.

(1.4) Górale krzesali po całej izbie, a kapela im przygrywała.

składnia:

(1.1) (1.2) krzesać + B. • nie krzesać + D.

(1.3) krzesać + B. z + D.

kolokacje:

(1.1) krzesać iskry / ogień

synonimy:

(1.1) wykrzesywać

(1.2) ciosać, wykrzesywać

(1.3) wykrzesywać

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. krzos mrz, krzesak mrz, krzesanie n, krzesany mrz, krzesiwo n, krzesiwko n, krzoska ż

czas. skrzesać dk., wykrzesać dk., wykrzesywać ndk.

przym. krzesany

związki frazeologiczne:

etymologia:

prasł. *kresati

uwagi:

tłumaczenia:

źródła: