Szlachta polska
Podobieństwa i różnice między polityką merkantylistyczną a polityką ekonomiczną polskiej szlachty - notatka
1.) MERKANTYLIZM- patrz def. przy poprzednim temacie 2.) RÓŻNICE: - w Polsce to szlachta a nie państwo(czy też władca) była podmiotem gospodarczym - skarb państwa tracił, ponieważ szlachta była zwolniona z ceł zarówno wywozowych jak i wwozowych...
Paszkwil na UE
Na przestrzeni wieków nasz kraj,nasza III Rzeczpospolita Polska,wchodziła w liczne układy i unie z obcymi państwami.Owe unie lub przymierza miały charakter zarówno personalny jak i realny.Sadząc po niektórych skutkach uni realnych ich treść bez...
Król suweren czy pierwszy urzędnik Rzeczypospolitej – rola władzy centralnej w Rzeczpospolitej
Król suweren czy pierwszy urzędnik Rzeczypospolitej – rola władzy centralnej w Rzeczpospolitej Od początku XVI wieku, a nawet od końca XV, kształtował się w Polsce ustrój, zgodnie z którym mieszkańcy Rzeczpospolitej (a w szczególności szlachta)...
Przedstaw zagadnienia obecne w satyrycznej twórczości Ignacego Krasickiego.
Początek oświecenia, czyli lata przed wstąpieniem na tron Stanisława Augusta Poniatowskiego, nazywa się czasami saskimi, które charakteryzuje najlepiej powiedzenie: "Za Króla Sasa - jedz, pij i popuszczaj pasa." Lata panowania Augusta II Mocnego...
Naprawa Rzeczypospolitej w dobie staropolskiej.
Od czasów renesansu w Polsce zaczęły zachodzić polityczne, gospodarcze i kulturalne zmiany. Czas ten to okres panowania ostatnich Jagiellonów – Zygmunta Starego i Augusta. Królowie ci prowadzili pokojową politykę, gdyż przez 150 lat nie było...
Mity i prawdy o narodzie polskim.
Sarmatyzm to pogląd o szczególnym pochodzeniu szlachty polskiej. Opierając się na XVI - wiecznych historykach twierdzono, że szlachta polska wywodzi się od Sarmatów, starożytnego plemienia, zamieszkującego przed wiekami ziemie polskie. Sarmatom...
Barok.
BAROK to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI i I połowy XVIII wieku. Termin "barok" zapożyczono z historii sztuki, gdzie stosowany był dla określenia...
XV/XVI wiek... do Batorego
Folwarki pańszczyźniane. Drogi Europy rozchodzą się – na wschód i zachód – dualizm, na zachodzie zręby kapitalizmu, a na wschodzie króluje rolnictwo (warsztaty, rzemiosło, pierwsze banki, nowoczesne rolnictwo). Szlachta powiększa swoje majątki...
Demokracja szlachecka w Polsce i jej ocena.
Pod koniec XV, a na początku XVI wieku wykształcił się w Polsce ustrój demokracji szlacheckiej. Szlachta zaczęła odgrywać dominującą rolę w państwie, kosztem króla i magnaterii. Polska szlachta była wyjątkowo zaangażowana w politykę, sprawy kraju...
Na zamówienie redakcji "National Geographic", napisz szkic o obyczajowości siedemnastowiecznej szlachty polskiej
W Polsce szlachta wyodrębniła się na przełomie XIV i XV wieku Przynależność do szlachty określało kilka czynników: służba wojskowa, własność ziemi na „prawie rycerskim”, a zwłaszcza urodzenie, które z czasem nabrało decydującego znaczenia....
Romantyzm
1. RAMY CZASOWE EUROPA - Początek: koniec XVIII w. - Koniec: 1848 r. - Wiosna Ludów POLSKA - Początek: 1822 r. - wydanie przez Mickiewicza "Ballad i romansów" - Koniec: 1864r. 2. PRZEJAWY ROMANTYZMU W LITERATURZE OBCEJ 2.1...
Jacy jesteśmy naprawdę? Opinie młodego Polaka o naszych narodowych wizerunkach utrwalonych w literaturze.
1. WSTĘP: A. Inspirujące cytaty. "Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie rozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury" (Adam Michnik). "Jesteśmy albo bohaterami, albo nicponiami; charakterów średnich, na...
Złoty wiek.
„ Ruszamy do Litwy, gdzie głód niezmierny już od lat czterech i wszelkie bydło wypadł- donosił w marcu 1544r. sekretarz królewski Stanisław Górski ówczesnemu biskupowi warmińskiemu janowi Dantyszkowi. – drobnej szlachty i kmieci nie znajdziesz...
Obyczaje szlacheckie w twórczości Krasickiego.
W okresie Oświecenia w Rzeczypospolitej działo się źle.Kraj upadał, a społeczeństwo, zwłaszcza szlachta rzadko kiedy zwracało na to uwagę. Szlachta zajmowała się zdobywaniem dóbr materialnych i różnego typu rozrywkami. W Polsce potrzebny był ktoś,...
Początki demokracji szlacheckiej za panowania Jagiellonów
Już od drugiej połowy XV wieku szlachta i magnateria polska zaczynały odgrywać dużą rolę w państwie polskim. Dysponowanie ogromnymi środkami finansowymi, które po części były efektem nadawania szlachcie przez władców coraz to większych...
Sytuacja Polski na arenie międzynarodowej w XVII w.
Unia realna Polski i Litwy z 1569 roku doprowadziła do powstania dużego i liczącego się w Europie państwa, które przyjęło nazwę: „Rzeczpospolita Obojga Narodów”. Powstałe państwo było niezwykle zróżnicowane zarówno społecznie jak i ekonomicznie....
Scharakteryzuj stosunek Polaków do mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce
Scharakteryzuj stosunek Polaków do mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce oraz czynniki, które na niego wpłynęły. Uwzględnij czynniki polityczne prawne, społeczno-ekonomiczne, historyczne oraz religijno-kulturowe. Wypowiedź uzasadnij,...
Odrodzenie
ODRODZENIE Epoka pojawiła się w Europie w XIV i trwała do XVI. Za jej kolebkę uznaje się Włochy. Główne przyczyny dla których odrodzenie – epoka tak skrajnie różniąca się poglądami od średniowiecza mogła się rozwijać- mogło się rozwijać to...
Dwa obrazy polskiej szlachty – u Jana Chryzostoma Paska i Henryka Sienkiewicza - podobne czy różne?
Szlachta była bardzo ważną warstwą społeczną. Zaczęła się wyodrębniać z rycerzy u schyłku średniowiecza. W Polsce siłą dominującą stała się w wieku XVI, bo wtedy ukształtował się w Rzeczpospolitej ustrój demokracji szlacheckiej. W ten sposób miała...
Polska w czasach saskich
Aby dokonać bilansu czasów Saskich w Polsce, musimy uświadomić sobie sytuację kraju w momencie wyboru kolejnego władcy i dopiero wtedy dokonać porównania. Czasy saskie w Polsce rozpoczynają się koronacją Fryderyka Augusta I na króla Polski,...
Jaki model człowieka kreuje epoka oświecenia? Na przykładzie satyry Krasickiego pt. "Do króla".
Oświecenie był to okres w dziejach kultury europejskiej zaczynający się od około 1680r. do końca XVIII wieku. Ta epoka nazywana była często "wiekiem rozumu. W Polsce rozpoczyna się nieco później, a kończy w pierwszym dwudziestoleciu wieku...
Kto jest odpowiedzialny za I rozbiór Polski?
Moim zdaniem, wina leży pomiędzy obywatelami a organami władzy polskiej. Odpowiedź nie wydaje się być prosta, dlatego stawiam tezę, że, wina leży pomiędzy obywatelami a organami władzy polskiej. Postaram się udowodnić moje twierdzenie i...
H. Sienkiewicz - "Krzyżacy" - Krótkie podsumowanie powieści.
Bezpośrednim powodem napisania powieści była fala germanizacji i antypolskiej polityki w zaborze pruskim. Powieścią „Krzyżacy” Sienkiewicz chciał zaprotestować przeciwko wynaradawianiu Polaków. Napisał więc utwór ku pokrzepieniu serc Polaków....
Szlachta polska w "Panu Tadeuszu"
A. Mickiewicz w epopei "Pan Tadeusz" w interesujący i niepowtarzalny sposób przedstawia nam świat szlachecki. W swoim dziele prezentuje czytelnikom rozwarstwienie szlacht polskiej, które jest spowodowane różnicami majątkowymi. Przedstawicielem...
Dorobek kulturowy baroku w Europie i w Polsce
1. Geneza epoki Barok - z por. barocco – "perła o nieregularnym kształcie", lub z fr. baroque – "bogactwo ozdób") – główny kierunek w kulturze środkowo i zachodnioeuropejskiej. Barok obejmował wszystkie przejawy działalności literackiej i...
Omów polityczne i społeczno-ekonomiczne konsekwencje wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII w.
W XVII wieku Rzeczpospolita dotychczas szczęśliwie unikająca większych konfliktów politycznych z sąsiadami wkroczyła w wiek wojen. Podłoże większości z nich tkwiło w wydarzeniach politycznych, które rozegrały się jeszcze w XVI w. Wojny polsko...
Czy "Zemsta" A. Fredry jest godna polecenia komedią?
Ludzie kochają się śmiać. Opowiadają sobie dowcipy, śmieszne sytuacje, czytają zabawne książki. Jedną z takich książek, jest doskonała komedia, pt: „ Zemsta” Aleksandra Fredry. Opowiada ona o sporze dwóch sąsiadów: Milczka Rejenta i...
Różne oblicza sarmatyzmu w literaturze i kulturze polskiego baroku – Wacław Potocki i Jan Chryzostom Pasek
Czym w ogóle jest sarmatyzm i dlaczego można przedstawić jego różne odcienie tylko w literaturze i kulturze polskiego baroku? Sarmatyzm jest pojęciem złożonym. Określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej...
Scharakteryzuj źródła władzy polskich królów w epoce nowożytnej
„Scharakteryzuj źródła władzy polskich królów w epoce nowożytnej” Początki polskiej monarchii sięgają IX, X wieku kiedy to na fundamentach części słowiańskich plemion uformowało się państwo biorące nazwę od plemienia Polan. Pierwszym polskim...
Rzeczpospolita Obojga czy wielu narodów? Religia i kultura.
Pod koniec XVI. wieku zakończyło się ostateczne formowanie nowego potężnego państwa , w środkowej Europie, powstałego w wyniku unii Polski i Litwy w 1569 roku-Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Był to kraj o specyficznym ustroju politycznym,...
Demokracja to najgorszy system, ale nie wymyślono nic lepszego - Winston Churchill
Polityk brytyjski i mąż stanu w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu – Winston Churchill wypowiedział jakże proste lecz głębokie słowa: „demokracja jest najgorszą formą rządu, jeśli nie liczyć wszystkich innych form, których próbowano od...
Polskie tradycje demokratyczne
Na liczące już ponad tysiąc lat dzieje Polski składają się najrozmaitsze doświadczenia. Wejście, wraz z przyjęciem chrztu w roku 966, w „krąg łacińskiej cywilizacji” . Stworzenie przez rodzimą dynastię, Piastów, silnego państwa. Dramatyczny czas...
Przyczyny upadku Rzeczpospolitej
Na upadek Rzeczypospolitej złożyło się wiele przyczyn. Aby je omówić muszę cofnąć się do drugiej połowy siedemnastego wieku, kiedy to nasze państwo przeżywało kryzys wewnętrzny. Wiązał się on m.in. z rządami demokracji szlacheckiej, który to...
Obrachunki z polskością. Twój głos w dyskusji na temat polskich mitów, jakie wykształciła literatura na przestrzeni wieków.
XVI - wieczni historycy twierdzili, ze szlachta polska wywodzi sie od Sarmatów, starozytnego plemienia, zamieszkujacego przed wiekami ziemie polskie. Sarmatom przypisywano wiele wspanialych cech charakteru, jak np. wrodzona dume, walecznosc,...
List do redakcji o wpływach tureckich na obyczajowość polską
Droga Redakcjo! Zwracam się do Was, z problemem jaki od pewnego czasu mnie nurtuje. Jestem kobietą i jak każda z nas przywiązuje wagę do swojego wyglądu. Nie wyobrażam sobie, aby ludzie na ulicy wytykali mnie palcami lub obgadywali. Zawsze...
Ruch egzekucyjny skierowany przeciwko magnaterii.
Ruch egzekucyjny były to żądania średniej szlachty wobec króla, do egzekwowania praw i przywilejów szlacheckich. Datuje się go na XVI wiek, z tym, że jego powstawanie można zacząć liczyć już od zjazdu korczyńskiego(1456), gdzie domagano się...
Analiza przyczyn upadku I Rzeczypospolitej
Przyczyny upadku I Rzeczypospolitej miały miejsce już ponad sto lat przed jej rozbiorem, tak więc rozbiór Polski nie był spowodowany jedynie chwilową słabością, którą wykorzystały państwa ościenne, lecz było to następstwo wielu wydarzeń i...
Konflikty zobrojne w Rzeczypospolitej w XVI wieku.- wstęp
Państwo polskie na początku XVI wieku przedstawiało się okazale. Wraz z Litwą było trezcim albo czwartym co do obszaru państwem w Europie, przewyższając swą wielkością Niemcy. Gorzej natomiast przedstawiał się ustrój polityczny państwa i obrona...
Sprawy narodu i państwa w literaturze: renesansu, baroku i oświecenia.
„Naród streszcza się w swojej literaturze i żyje przez nią” (Henryk Sienkiewicz) „Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie zrozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury” (Adam Mickiewicz) RENESANS...
Konstytucja 3 maja
SZLACHTA Stosunki polskie charakteryzowała wyjątkowa, w porównaniu z innymi państwami europejskimi, liczebność stanu szlacheckiego, np. we Francji czy w Niemczech stan ten liczył niespełna 1% ludności kraju, w Hiszpanii i na Węgrzech, które...
Sarmatyzm
Sarmatyzm nie jedno ma imię... Sarmatyzm określany jako ideologia i kultura szlachty polskiej, dominuje od schyłku XVI do połowy wieku XVIII. Wielu dzisiejszych badaczy uznaje ten okres za apogeum potęgi zarówno politycznej, jak i kulturalnej...
Powstanie i funkcjonowanie sejmu walnego w XV-XVI wieku
Trudno jest wypowiadać się, rozważać tematy odległe, czy to sprzed kilku lat czy sprzed kilku wieków. Nie łatwo jest cofnąć się wstecz i opisywać zdarzenia, w których się nie uczestniczyło, które zna się tylko z książek czy filmów lub czyiś...
Blaski i cienie demokracji szlacheckiej w Polsce.
Po pierwsze demokracja : prawo wyborcze dla wszystkich… Demokracja to ustrój, w którym władze - bezpośrednio lub przez wybranych przedstawicieli – sprawuje lud. Powstała w Atenach 2500 lat temu i do dziś stanowi podstawę władzy politycznej w wielu...
Pozycja szlachty w życiu politycznym i gospodarczym Polski w XV i XVI wieku
W wieku piętnastym, gdy Europa zbliżała się już do końca epoki średniowiecza, upowszechniło się samo pojęcie stanu szlacheckiego, wypierając określenie stanu rycerskiego. Utworzyła się w ten sposób uprzywilejowana i w zasadzie zamknięta grupa...
Jagiellonowie
Krzyżacy w XIII w. podbili Prusy, stworzyli silne państwo ze stolicą w Malborku, podzielone na konturie. Zakon chciał podbić Żmudź i połączyć się z zakonem kawalerów mieczowych. Unia w Krewie (1385)-unia obronna, warunki: chrzest Litwy,...
Patriotyzm na przełomie tysiącleci
Patriotyzm renesansu Weźmy pod uwagę poważnego człowieka renesansu w mianowicie Piotra Skargę- gorliwy patriota, to właśnie jemu na sercu leżało dobro Rzeczpospolitej. Świadczy o tym zbiór „Kazań Sejmowych”, gdzie ukazywał społeczeństwu problemy...
Recenzja z filmu "Ogniem i mieczem"
Na planie filmowym mamy trzy strony. Pierwsi to Polacy. Składa się na nich szlachta, jak i żołnierze. Drudzy to kozactwo. Jest to lud dziki, nieokiełznany, bezwzględny, ale dający sobą łatwo manipulować przez postać Chmielnickiego. Ustępują oni...
Społeczeństwo stanowe w Polsce w XIV iXV w.
Monarchia stanowa trwała w Polsce przez XIV i XV w. W społeczeństwie wykształciły się 4 stany: duchowieństwo, rycerstwo-szlachta, mieszczaństwo, chłopi, a niektóre z nich zdobyły udział we władzy. Najważniejszym impulsem do wykształcenia się...
XVIII wiek
Dzieje każdego z narodów i państwo to szereg posplatanych ze sobą okresów mniej lub bardziej szczęśliwych. W historii Rzeczypospolitej również obserwujemy zmiany. Po okresie złotego wieku XVI nastąpił kryzys wieku XVIII. Właśnie z tego okresu...
Wizerunek Sarmaty na podstawie "Pamiętników" Paska.
Na podstawie „Pamiętników” Jana Chryzostoma Paska oraz twórczości Wacława Potockiego scharakteryzuj wizerunek Sarmaty. Czy współcześni Polacy są spadkobiercami barokowych Sarmatów? Sarmatyzm powstał na przełomie XVI i XVII wieku. Był kulturą...