Estry – tworzą je połączenia kwasów karboksylowych i alkoholi; postać ogólna (załącznik) Estryfikacja – reakcja powstawania estrów stężonego kwasu siarkowego (VI) kwasu karboksylowego reagują z alkoholami oraz wodą: Zapis ogólny: Kwas...
Białka (inaczej polipeptydy) są to wielocząsteczkowe związki organiczne składające się z długich łańcuchów połączonych ze sobą aminokwasami, które są związkami organicznymi zawierającymi w cząsteczce przynajmniej jedną grupę aminową –NH2 i...
Wiązanie atomowe (kowalencyjne) Wiązania atomowe (kowalencyjne) powstają, gdy łączą się ze sobą atomy pierwiastków o takich samych wartościach elektroujemności lub o różnicy elektroujemności mniejszej od 0,4. Wiążące się atomy dążą do...
pomiar temperatury topnienia i krpolenia-ćwiczenai labolatoryjne
Masywne gwiazdy mają ogromny wpływ na chemiczną i dynamiczną ewolucję galaktyki. Dostarczają energii i pędu i wyrzucają produkty nukleosyntezy do ośrodka międzygwiazdowego. Szczegółowa wiedza o ewolucji masywnych gwiazd jest więc zasadniczym...
Substancje chemiczne i związki chemiczne. Substancje chemiczne - są to wszystkie związki i pierwiastki chemiczne wyróżnia się około 10 mln związków chemicznych Substancje chemiczne charakteryzują się zespołem cech ( właściwości) które...
Czym są zanieczyszczenia powietrza? Zanieczyszczeniami powietrza nazywamy wszelkie substancje (gazy, ciecze, ciała stałe), które znajdują się w powietrzu atmosferycznym, ale nie są jego naturalnymi składnikami. Do zanieczyszczeń powietrza...
1.Pierwiastki o liczbie atomowej 82 są nietrwałe bo ich jądra atomowe zawierają zbyt dużo eutronów . Przy takiej dużej liczbie neutronów , neutrony już nie stabilizują jądra. 2.Istotą przemian promieniotwórczych jest przemiana wewnątrz jądra...
Czym jest efekt cieplarniany? Ziemia posiada atmosferę o grubości ponad 1000 kilometrów. Atmosfera zawiera masy powietrza, które zatrzymują i magazynują ciepło pochodzące ze słońca pod postacią promieniowania podczerwonego. Podwyższenie...
AZOT -ochrona stali, miedzi i aluminium podczas wyżarzania, nawęglania i spiekania w piecach wysokotemperaturowych -schładzanie matryc podczas wyciskania -kurczenie części pasowanych skurczowo -azotowanie metali -przedmuchiwanie rur ze...
Czym jest dziura ozonowa? W atmosferze ziemskiej na wysokości od 10 do 50 km występuje warstwa o podwyższonej koncentracji ozonu (O3) - ozonosfera. Maksymalne stężenie ozonu utrzymuje się na wysokości ok. 23 km. Od końca lat 70 - tych obserwuje...
SOLE Chemia zajmuje się opisem właściwości substancji i przemianami ładnych substancji w inne. Każda substancja ma szereg właściwości ( cech), które pozwalają na jej rozpoznanie i odróżnienie od innych substancji. Można się...
Kauczuk syntetyczny - ogólna nazwa wszystkich kauczuków, otrzymywanych na drodze sztucznej syntezy chemicznej. Tylko nieliczne rodzaje kauczuku syntetycznego odznaczają się prawie całkowitym zespołem własności kauczuku naturalnego. Wiele...
1.Rodzaje mieszanin substancji. a)Mieszanina jednorodna-to mieszanina której skaldników nie można zobaczyc golym okiem ani za pomoca przyrządów optycznych np.woda z octem b)Mieszanina niejednorodna-to mieszanina której skladniki mozna...
Substancje wytwarzane przez mikroorganizmy, głównie przez różne gatunki grzybów. Mają zdolność hamowania wzrostu lub niszczenia mikroorganizmów, także chorobotwórczych. Działają przeciwbakreryjnie, przeciwwirusowo, przeciwgrzybiczo i...
KWASY I ZASADY WOKÓŁ NAS kwasy - związki, które w roztworze wodnym dysocjują na kationy wodoru i aniony reszt kwasowej. Kwas cytrynowy i askorbinowy – owoce cytrusowe Kwas siarkowy – akumulatory kwasowo-ołowiowe Kwas mrówkowy -...
Obecnie znamy bardzo dużo naturalnych i antropogenicznych organicznych związków halogenopochodnych. Nie wszystkie z nich zostały podzielone na grupy czy rodziny i zazwyczaj niewiele wiemy o ich działaniu na środowisko i organizmy żywe. Podobnie...
Hydratacja (uwodnienie) - ogól procesów chemicznych lub fizycznych, w których związkiem chemicznym przyłączonym do innej substancji jest woda, przy czym woda ta jest przyłączona w całości (nie powstają dodatkowe produkty uboczne). Woda w trakcie...
Oranż metylowy: *zakres - 3,1 - 4,4 *barwy skrajne - czerwona i zółta Lakmus: *zakres - 5,0 - 8,0 *barwy skrajne - czerwona i niebieska Fenoloftaleina: *zakres - 8,0 - 10,0 *barwy skrajne - bezbarwna i malinowa
Roztwory o dokładnie oznaczonym stężeniu (mianie), których przygotowanie jest zwykle pierwszym etapem prac analitycznych, nazywamy roztworami mianowanymi. Czynności mające na celu otrzymanie takiego roztworu nazywamy nastawianiem miana. W celu...
Sucha destylacja (inaczej destylacja rozkładowa lub piroliza) to rozkład biomasy lub innego paliwa stałego (drewna) pod wpływem dostarczonego ciepła przy znacznym niedomiarze powietrza (tlenu), przeprowadzany w retortach ogrzewanych gazami...
1Postulaty Bora Elektron w atomie może przebywać w ściśle ustawionych stanach zwanych stacjonarnymi o określonej skwantowanej energii.Elektron w stanie stacjonarnym nie promiweniuje czyli nie traci energii i dlatego nie wpada na jądro , ale...
Dziura ozonowa W atmosferze ziemskiej na wysokości od 10 do 50 km występuje warstwa o podwyższonej koncentracji ozonu (O3) - ozonosfera. Maksymalne stężenie ozonu utrzymuje się na wysokości ok. 23 km. Od końca...
Atom zbudowany jest z cząsteczek elementarnych: - proton + - elektron – - neutron nie ma ładunku. Atom jest elektrycznie obojętny ponieważ zawiera jednakową liczbę protonów i elektronów. Masa protonów jest w przybliżeniu różna masie...
HISTORIA ATOMU W starożtyności było wiele teorii o budowie materii. Charakterystyczne są poglądy filozoficzne Talesa. Zrywały one z panującą we wcześniejszych koncepcjach, dotyczących powstania wszechświata, mitologiczną interpretacją...
Twardość wody Określenie twardości wody pierwotnie było rozumiane jako, że jest ona miarą własciwości wody, która uwidacznia się w zużywaniu mydła, bez wytwarzania piany przy skłócaniu. Mydło jest wytrącane głównie przez jony wapniowe i...
Izotopy są to zbiory poszczególnych nuklidów, czyli atomów o tej samej liczbie atomowej. Atomy izotopów, mając tę samą liczbę atomową, różnią się między sobą liczbą masową, mają różną liczbę neutronów. Istnienie izotopów okrył w 1913 r. J.J....
Izotopy Promieniotwórcze Oprócz 272 stabilnych izotopów wszystkich pierwiastków znanych jest około 2000 ich izotopów promieniotwórczych, o różnych czasach połowicznego zaniku i rodzajach rozpadu promieniotwórczego . Ze względu na pochodzenie...
Promieniotwórczość naturalna Została odkryta przez Antoine Henri Becquerela (francuski chemik i fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 1903 za odkrycie promieniotwórczości.) Nazywa się ona tak od zdolność samoistnego wysyłania...
Historia odkrycia promieniotwórczości – radioaktywności Francuski fizyk Henri Becquerel, przypadkowo włożył do swojego fartucha laboratoryjnego próbkę soli uranowej gdzie miał kliszę filmową. Przechowywał w ten sposób klisza i próbka soli przez...
Woda łatwo przyjmuje i rozpuszcza zanieczyszczenia, dlatego źródła naszej wody pitnej zawierają setki potencjalnie szkodliwych substancji, które mają negatywny wpływ na nasze zdrowie.Podczas szczegółowych badań laboratoryjnych, odkryto w wodzie...
Roztwór nasycony-roztwór, w którym w danej temperaturze nie mozna juz rozpuścią więcej danej substancji. Roztwór nienasycony-roztwór, w którym w danej temperaturze mozna jeszcze rozpuścić pewna ilość danej substancji. Roztwór stęzony-roztwór,w...
1. Wzór ogólny kwasów: 2. Podział kwasów 3. Nazewnictwo kwasów a) tlenowych b) beztlenowych 4. Otrzymywanie kwasów a) kwasy tlenowe otrzymujemy w reakcjach: b) kwasy beztlenowe powstają przez rozpuszczenie w wodzie...
Kilkadziesiąt lat temu genialny, francuski uczony Henry Le Chatalier sformułował regułę przekory, która odegrała ogromną rolę przy rozwoju fizyki i chemii. "Każdy układ znajdujący się w stanie równowagi, który poddany jest działaniu czynnika...
Ozon występuje w warstwie powietrza tuż przy powierzchni Ziemi oraz stratosferze ok.15-50 km ponad naszymi głowami(warstwa ozonowa-ozonosfera).Stwierdzono ,że obecność ozonu może być zjawiskiem negatywnym lub pozytywnym ,w zależności od tego,...
Toksyczny dla układu oddechowego człowieka tlenek azotu NO został w roku 1992 uznany przez renomowane czasopismo "Science" za "cząsteczkę roku".Okazało się bowiem ,że ta mała i bardzo aktywna chemicznie molekuła pełni istotną rolę w organizmach...
ALKOHOLE 1) Alkohole wykazują zjawisko rzędowości. CH3-CH2-OH alk. I-rzędowy CH3-CH-CH3alk. II-rzędowy OH CH3 CH3-C-CH3alk. III-rzędowy CH3 2) Właściwości fizyczne alkoholi: - alk. Od 11 atomów węgla w cząsteczce są...
To wielkocząsteczkowe związki organiczne składające się z długich łańcuchów połączonych ze sobą aminokwasów. Są zasadniczymi elementami metabolicznymi i strukturalnymi komórek, tkanek i narządów roślin i zwierząt. Liczba reszt aminokwasowych...
Krzem (Si, silicium) jest szarym, twardym i kruchym ciałem stałym o strukturze typu diamentu, niemetalem (półmetalem, o własnościach półprzewodnikowych) o temperaturze topnienia 1417C i gęstości 2,33 g/cm3. Otrzymywany przez redukcję krzemionki...
Skorupa ziemska, najbardziej zewnętrzna powłoka kuli ziemskiej otoczona na powierzchni przez atmosferę i hydrosferę, natomiast w głębi granicząca z płaszczem Ziemi wzdłuż nieciągłości Mohoroviicia. Stanowi sztywny, niejednorodny twór, którego...
Węgle kopalne, skały osadowe powstałe w wyniku nagromadzenia i przeobrażenia materii roślinnej. Stanowią mieszaninę różnorodnych związków organicznych, w których skład wchodzą głównie: węgiel, wodór, tlen, siarka i azot, a także substancje...
Minerały- pierwiastki w stanie wolnym i związki chemiczne powstałe w przyrodzie. Skały- naturalne skupiska minerałów. Surowce mineralne- minerały i skały wykorzystywane przez człowieka w różnych dziedzinach życia. Stop-tworzywo powstałe...
Podstawy chemiczne Z chemicznego punktu widzenia naturalne oleje i tłuszcze składają się z gliceryny (trójwartościowego alkoholu), która każdorazowo związana jest przez wymienione wiązania estrowe z trzema takimi samymi albo różnymi kwasami...
Metanol: (CH3OH) bardzo silna trucizna(silne zatrucie,utrata wzroku,śmierć), zastosowanie w przemyśle(surowiec do otrzym. włókien syntetycznych,tworzyw sztucznych,leków,barwników,aldehydu mrówkowego,składnik spec. Paliw silnikowych zastępujących...
Sole – MbaRab – są związkami chemicznymi bardzo rozpowszechnionymi w przyrodzie. Cząsteczki soli zbudowane są z atomów metalu i reszt kwasowych. Sole są elektrolitami, w roztworach wodnych ulegają reakcji dysocjacji jonowej, w której wyniku...
Węglowodory aromatyczne. W praktyce pozyskuje się je trzema sposobami. Najstarszą metodą jest przeróbka węgla, przeróbka smoły, koksowanie węgla. Późniejszą metodą jest otrzymywanie aromatycznych z procesów petrochemicznych (kraking, reforming)....
Alkany- węglowodory nasycone, u których wszystkie atomy węgla połączone są pojedynczymi wiązaniami, wzór ogólny- CnH2n+2; wszystkie palne, C1-C4- gaz (gaz ziemny), C5-C16- ciecz (ropa naftowa), C17-... – stałe (parafina), nie ulegają reakcją...
Pojęcie tłuszczu ma wiele znaczeń. Z chemicznego punktu widzenia są to rozmaite związki chemiczne z różnych grup, natomiast w języku powszechnym obok tłuszczów jadalnych, nazywa się tłuszczami niektóre przetwory ropy naftowej, z których jednak...
W przyrodzie sole występują w postaci minerałów i skał, np. skał wapiennych, gipsowych itp. Skały wapienne (wapienie) zawierają węglan wapnia (CaCO3). Wykorzystywane są w przemyśle do otrzymywania wapna palonego i wapna gaszonego. CaCO3...