Palenie - fakty, mity, ciekawostki
Dym tytoniowy składa się z prawie 4.000 związków chemicznych, z tego ponad 40 to substancje rakotwórcze. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale także dotyczy wszystkich tych osób (mężczyzn, kobiet i dzieci), które...
Kwaśne deszcze
1. CZYM SĄ KWAŚNE DESZCZE? Kwaśne deszcze to opady atmosferyczne, o odczynie kwaśnym; zawierają kwasy wytworzone w reakcji wody z pochłoniętymi z powietrza gazami, jak: dwutlenek siarki, tlenki azotu, siarkowodór, chlorowodór, wyemitowanymi...
Gatunki chronione w Polsce
Rośliny Drzewa Cis pospolity, limba, brzoza ojcowska, jarząb szwedzki. Krzewy i krzewinki Kosodrzewina, brzoza niska i karłowata, wierzba lapońska, wiśnia karłowata, bluszcz pospolity, sosna błotna, woskownica europejska, wierzba...
Podział komórki
Podział komórki musi odbywać się w taki sposób, aby jądra komórek potomnych miały dokładnie taką samą zawartość, jak jądro komórki macierzystej. Na podział komórki składają się dwa procesy: podział jądra, czyli kariokineza, i podział cytoplazmy,...
Przebieg podziału mitotycznego komórki i jego znaczenie
MITOZA Szacuje się, że ciało dorosłego człowieka zbudowane jest z 10 do 14 komórek. Rozwój rozpoczyna się od połączenia ze sobą dwóch komórek rozrodczych, zwanych gametami: jaja i plemnika. Łącząc się tworzą one pojedynczą komórkę, czyli...
Znaczenie i przebieg mitozy
Mitoza jest podziałem charakterystycznym dla komórek somatycznych, tzn. komórek budujących ciało danego organizmu. Polega na podziale komórki macierzystej na dwie komórki potomne o identycznej (pod względem jakości i ilości) informacji genetycznej...
Układ rozrodczy
Rozród Potraktujmy rozmnażanie po prostu jako sposób na zwiększanie liczby osobników danego gatunku. Okaże się wówczas, że istnieje wiele sposobów, aby osiągnąć sukces biologiczny. Dlatego dokonano następującego podziału strategii...
Charakterystyka grzybów
Grzyby są organizmami, które różnią się od roślin zielonych nie tylko wyglądem, ale i składem chemicznym, rozwojem i sposobem życia. Stanowią odrębną część świata roślin. Niektórzy współcześni naukowcy uznają je nawet za trzeci - obok roślin i...
Rola narządów układu pokarmowego
1. Jama ustna - ochrania język, zęby, gruczoły ślinowe. Dzięki temu pomaga w rozdrabnianiu i przesuwaniu pokarmu w głąb przewodu. 2. Gardło - mięśniówka gardła bierze udział w połykaniu kęsów pokarmowych. 3. Przełyk - skurcze mięśni...
Oddychanie
Oddychanie jest procesem właściwym żywym organizmom, zlokalizowanym w ich komórkach i dostarczającym im energii potrzebnej do życia. Prawie wszystkie organizmy żywe oddychają tlenem, który pobierają w procesie wymiany gazowej. Proces ten przebiega...
Czy zgadzam się z teorią ewolucji
Zgadzam się z teorią ewolucji, choć budzi ona wiele wątpliwości. Darwin 1859 r. opublikował rozprawę "O pochodzeniu gatunków". W 1871 r. wydał książkę "O pochodzeniu człowieka" wskazał w niej miejsce początku ewolucji człowieka i ujawnił...
Karol Darwin i założenia ewolucji
Karol Darwin urodził się w 1809 roku w Shrewsbury w Anglii. Zmarł w 1882 roku. ZAŁOŻENIE DARWINOWSKIEJ EWOLUCJI 1. NADPRODUKCJA – liczba wydanego na świat potomstwa jest znacznie większa niż liczba osobników osiągających zdolność do...
Ewolucja - założenia i czynniki
Ewolucjonizm jest nauką, której przedmiotem badań jest ewolucja organiczna. Inaczej ewolucjonizm to nauka zajmująca się całokształtem zagadnień związanych z rozwojem życia na Ziemi. Przedmiotem badań ewolucjonizmu jest ewolucja, oznaczająca proces...
Sławni biolodzy
ARYSTOTELES - podejmuje próbę usystematyzowania roślin i zwierząt; wprowadza zasadę współzależności między organami; uznawany za ojca biologii BAER - odkrył komórkę jajową u ssaków; wykazał, że embrion rozwija się z formy prostej w złożoną, ze...
Słynni biolodzy
1. Początki biologii. Początki biologii sięgają starożytności - twórcą zoologii był Arystoteles (IV w. p.n.e.), botaniki - Teofrast z Eresos (IV/III w. p.n.e.). Przełomem w rozwoju biologii stało się wynalezienie 1590 mikroskopu, a następnie...
Odkrycie penicyliny
Antybiotyk o nazwie penicylina został odkryty w pierwszej połowie XX wieku przez szkockiego lekarza mikrobiologa - Aleksandra Fleminga. Odkrycie to stało się przełomowym momentem w medycynie i zapoczątkowało szereg badań nad właściwościami...
Grzyby - cudzożywne, zasadniczo lądowe organizmy beztkankowe
1. BUDOWA GRZYBÓW Ciało wegetatywne grzybów, zwane grzybnią, zbudowane jest z nitkowatych tworów jedno- lub wielokomórkowych, prostych lub rozgałęzionych, noszących nazwę strzępek. Tylko w nielicznych przypadkach grzybnia ma postać...
Rola krwi
Krew jest swoistą odmianą tkanki łącznej której substancja między komórkowa jest płynna. Jest to mieszanina płynnego osocza z zamieszczonymi w niej krwinkami i innymi substancjami. Osocze stanowi 55% objętości krwi i składa się w 92% z wody a w 7%...
Krew i jej rola w organiźmie
Wstęp W krwiobiegu u dorosłego człowieka znajduje się 5- 5,5 litra krwi, co stanowi około 7% masy ciała. Składniki krwi i ich funkcje Krew składa się z płynnego osocza i występujących w niej elementów komórkowych (składników...
Tkanka łączna
1. Powstaje z mezenchymy. 2. Każdy typ tej tkanki zawiera trzy elementy budulcowe : - substancję podstawową, która może być galaretowatym śluzem (np.. tkanka łączna właściwa) lub może tworzyć zmineralizowaną postać (np. tkanka kostna)....
Anoreksja i bulimia
Historie dziewcząt chorych na którąś z tych chorób wypełniają ostatnio strony młodzieżowych gazet. To bardzo poważne choroby, prosta droga do łoża śmierci. Anoreksja i Bulimia mają jednak podłoże psychiczne i zaczynają się głęboko w umyśle...
Anoreksja i bulimia
Poważnie brzmiące terminy medyczne, które coraz częściej spotkać można w prasie wcale nie zawsze poświęconych medycynie. To nazwy chorób, których nie jest do końca poznana. Ich leczenie jest długie i wymaga współpracy wielu specjalistów takich...
Anoreksja, bulimia - opis, przyczyny, objawy, rozpoznanie oraz leczenie
Anoreksja OPIS Anorexia nervosa jest zaburzeniem dotyczącym jedzenia, podobnie jak bulimia, opierającą się na nieracjonalnym strachu przed byciem osobą otyłą. Efektem takiego postępowania jest głodzenie i ogromna utrata wagi. Zwykle do...
Anoreksja, co to takiego?
Anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny często nazywa się „chorobą odchudzających się”, ale wbrew temu potocznemu określeniu, przyczyna choroby jest o wiele bardziej złożona niż proste pragnienie utraty wagi. Prowadzi także, w odróżnieniu od...
Populacja
Każdy obszar Ziemi jest zamieszały przez charakterystyczne zbiorowisko zwierząt i roślin. Są one ze sobą powiązane na różne sposoby. Dla ekologa organizmy żyjące na jakiejś powierzchni stanowią zespół biotyczny. Składa się on z mniejszych grup lub...
Zmysł dotyku
Narządy dotyku są rozłożone na powierzchni całego ciała. Dotyk jest czuły na temperaturę i ból. Właściwie najlepiej uważać dotyk za grupę zmysłów, z których część jest wyposażona w wyspecjalizowane zakończenia nerwowe, czyli receptory, umieszczone...
Rośliny nasienne - rozmnażanie
ROZMNAŻANIE ROŚLIN NASIENNYCH Gromada: Nasienne Podgromada: Nagonasienne Podgromada: Okrytonasienne Rośliny nasienne, podobnie jak mszaki i paprotniki, również przechodzą przemianę pokoleń, przy czym gametofit ich uległ...
Witaminy i składniki mineralne
Witamina B12 (cyjanokobalamina, kobalamina) Rola w organizmie - bierze udział w przemianie węglowodanowej, białkowej, tłuszczowej i w różnorodnych procesach, zapewnia aktywność, uczestniczy w wytwarzaniu czerwonych ciałek krwi, przeciwdziała...
Składniki mineralne - krótko
Składniki mineralne dzielimy na mikroelementy (zapotrzebowanie dzienne poniżej 100 mg na osobę), np. żelazo, jod, cynk, selen, i makroelementy (zapotrzebowanie dzienne powyżej 100 mg na osobę), czyli wapń, potas, magnez, fosfor, sód. Wapń i...
Składniki mineralne
SKŁADNIKI MINERALNE Składniki mineralne spełniają w żywych organizmach rolę substancji regulujących przemianę materii oraz są materiałem budulcowym. Organizm ludzki zawiera w swym składzie około 40 pierwiastków chemicznych. Podobnie do...
Fazy cyklu menstruacyjnego
Cykl menstruacyjny – to cykliczne fizjologiczne zmiany w organizmie kobiety, wywołane zmianą poziomu hormonów płciowych. Jeden cykl trwa przeciętnie 28 dni. Fazy cyklu menstruacyjnego Faza menstruacji – krwawienia miesiączkowego trwa...
Pokrycie ciała, a warunki życia i środowiska - omów na przykładach
Ciało kręgowców pokryte jest skórą, na którą składa się: 1) Naskórek – zbudowany z tkanki nabłonkowej, jest pochodzenia ektodermalnego. Jego zewnętrzna warstwa ulega złuszczeniu. - Wytwarza gruczoły: śluzowe, jadowe, kuprowe, wonne, łojowe....
Dojrzewanie chłopców
Dojrzewanie jest to okres, kiedy organizm przeobraża się w organizm osoby dorosłej. 1 faza prepubertalna Rozpoczyna się około 8 roku życia i jest mało dostrzegalna.W tym okresie wydłużają się kończyny oraz dojrzewają podstawowe funkcje...
Znaczenie inżynierii genetycznej w życiu człowieka
Co to jest inżynieria genetyczna? Inżynieria genetyczna polega na przenoszeniu genów z jednego żywego organizmu do innego. Inżynieria genetyczna umożliwia uzyskanie szczepów bakterii wytwarzających użyteczne białka, a także wyhodowanie roślin...
Techniki wykorzystywane w inżynierii genetycznej
Inżynieria genetyczna, jako ingerencja w strukturę genową komórek lub organizmów od początku swojego istnienia budziła wiele kontrowersji, ponieważ modyfikacja funkcji określonego odcinka DNA jest rzeczą niezwykłą, której skutki mogą okazać się...
DNA jako nośnik informacji genetycznej
Na wstępie należy wyjaśnić znaczenie pojęć zawartych w temacie pracy takich jak DNA czy nośnik informacji genetycznej. Kwasy nukleinowe, czyli związki wielkocząsteczkowe występujące we wszystkich żywych komórkach, odgrywające zasadniczą rolę w...
Chemiczne i fizjologiczne funkcje wątroby - przydatne informacje
Wątroba jest największym gruczołem ciała ludzkiego. Waży około 1,5 kg. Ma ciemnoczerwone zabarwienie, które jest związane z dużą ilością krwi przez nią przepływającej. Rozszerzony uchyłek przewodu wątrobowego to tzw. pęcherzyk żółciowy jest on...
Funkcje wątroby
Wątroba jest jednym z najważniejszych organów i gruczołów w ludzkim organizmie. Waży ok. 1,5 kg i leży w prawym nadbrzuszu. Pełni ona wiele bardzo ważnych funkcji dla utrzymania homeostazy naszego ciała. Główne zadanie, jakie należy do...
Rola DNA i RNA
DNA jest nośnikiem informacji genetycznej. Występuje ono w jądrze komórkowym, a także mitochondrium. Jądro komórkowe ulega podziałom, zawsze musi być przekazywana informacja genetyczna. DNA nie może zabraknąć, dlatego też ulega ono procesowi...
Charakterystyka tkanki łącznej płynnej
W oparciu o różnice strukturalne i czynnościowe, a przede wszystkim w zależności od rodzaju włókien występujących w tkance łącznej właściwej, możemy podzielić ją na tkankę wiotką, zbitą, siateczkowatą, i tłuszczową. Tkanka zwierzęca zbudowana z...
Choroby nerek, jak zapobiegać i jak leczyć.
Rola układu moczowego polega na zbieraniu ubocznych i ostatecznych produktów pochodzących z przemian biochemicznych i metabolicznych. Jego głównymi narządami są nerki, które wytwarzają mocz jako produkt filtracji krwi. Rola...
Proces powstawania moczu. Kontrola pracy nerki.
Mocz powstaje w wyniku trzech procesów - filtracji - resorpcji (wchłanianie zwrotne) - sekrecji (wydzielanie) FILTRACJA Zachodzi w kłębuszku nerkowym, powstaje przesącz o składzie podobnym do osocza krwi zwanym moczem pierwotnym....
Formy ochrony przyrody
1. OCHRONA PRZYRODY W POLSCE Po zakończeniu I wojny światowej, w 1919 roku została powołana Państwowa Tymczasowa Komisja Ochrony Przyrody przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Organ ten, w 1925 roku został...
Formy ochrony przyrody
Polsce państwo chroni przyrodę na sześć różnych sposobów: PARK NARODOWY Teren o szczególnych walorach ekologicznych, rekreacyjnych, estetycznych i kulturowych istniejącej na nich przyrody naturalnej i całego ekosystemu, także pamiątek i...
Budowa ludzkiego organizmu
OGÓLNE WIADOMOŚCI O BUDOWIE ORGANIZMU LUDZKIEGO Ciało człowieka zbudowane jest z wielu układów. UKŁAD KRWIONOŚNY Poza dostarczeniem świeżego tlenu, krew krążąca w ludzkich żyłach dostarcza komórkom podstawowych składników...
Funkcje które pełni: mózg, móżdżek, rdzeń przedłużony, rdzeń kręgowy
Mózg: - w tzn. płatach których jest 4 w mózgu zawiera: - ośrodki: ruchowe, pisania, kojarzące (płat czołowy) - czuciowe, odbierają dotyk ciepło chłód (płat ciemieniowy) - ośrodek słuchu, mowy (płat skroniowy) - ośrodek wzroku (płat...
Koralowce
Koralowce Koralowce (Anthozoa) stanowią odmianę parzydełkowców obejmującą około 6.000 gatunków. Występują tylko w postaci polipa (antopolip). Żyją w morzach ciepłych, pojedynczo lub w tworząc kolonie. Antopolipy żyjące samotnie mają od...
Budowa i funkcjonowanie komórki bakteryjnej oraz znaczenie bakterii w przyrodzie i w życiu człowieka
Wszystkie organizmy żywe możemy podzielić na dwie grupy: organizmy, które nie mają wykształconego jądra komórkowego (Prokariota) oraz organizmy mające wykształcone jądro komórkowe (Eukariota). Bakterie są jednokomórkowymi organizmami...
Rodzaje bakterii
Przegląd rodzajów bakterii mających kluczowe znaczenie dla żywności. PSEUDOMONAS - Pałeczki psychrofilne występujące w glebie i wodzie. Wchodzą one często w skład mikroflory produktów chłodzonych i mrożonych (np. ryb, mięsa,drobiu, jaj),...
Antropologia
Początki antropologii Antropologia jako osobna gałąź wiedzy ludzkiej istnieje stosunkowo krótko. Wprawdzie jej początków doszukiwać się można już w starożytnej Grecji, w pismach Herodota, Hipokratesa i innych, naukowe jednak ujęcie i podstawy...