1. Słowiński Park Narodowy - mewa 2. Woliński Park Narodowy - bielik 3. Park Narodowy Bory Tucholskie - głuszec 4. Drawieński Park Narodowy - wydra 5. Park Narodowy Ujście Warty - gęś zbożowa 6. Wielkopolski Park Narodowy - puchacz...
Został utworzony w 1950 roku. W tym samym roku część pasma Gór Świętokrzyskich nazwano Puszczą Jodłową . Ogólna powierzchnia parku wynosi 5908 ha. Symbolem parku jest jeleń. Park położony jest w centralnej części Gór Świętokrzyskich i obejmuje:...
1) Na zakupy zaopatrz się w ekologiczną torbę z materiału, a nie z folii. 2) Nie marnuj energii świetlnej, ponieważ aby wyprodukować prąd - należy spalić węgiel, który wydziela w powietrze szkodliwe gazy. Wyłączaj zbędne światła - każda...
Owady społeczne, eusocjalne - są to owady stanowiące potomstwo jednej lub kilku samic żyjące w zorganizowanych społeczeństwach (koloniach), w których wytwarza się mniej lub bardziej zorganizowany podział pracy. Niekiedy spotyka się kilkugatunkowe...
Choroby brudnych rąk to z reguły takie, które przenosimy drogą pokarmową na skutek braku dostatecznej higieny, dlatego trzeba staranne myć ręce wodą i mydłem. Są to na przykład: Wirusowe zapalenie wątroby typu A (żółtaczka pokarmowa). To...
Woda pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Przede wszystkim jest głównym składnikiem naszego ciała i stanowi od 45% do 75% jego masy. Jako doskonały rozpuszczalnik, woda tworzy środowisko dla wszystkich procesów życiowych...
Człowiek jest nierozerwalną częścią przyrody, a więc troska o jej przetrwanie leży w jego najgłębszym interesie. Nie zawsze o tym pamiętano lub starano się nie zauważać konsekwencji naszych działań. Starajmy się tak żyć, aby następnym pokoleniom...
Woda środowiskiem procesów życiowych Rola wody. Najobficiej występującym składnikiem organizmów jest woda. Jej średnia w nich zawartość waha się w granicach 75-85%. Substancje budujące cytoplazmę, plazmę, bez względu na stopień ich...
Organellum to każda struktura występująca w cytoplazmie komórki, wyspecjalizowana do pełnienia określonej funkcji. Organella (liczba pojedyncza od organelle, wg SJP nieistniejąca; formalnie tak powinna brzmieć l.mn. od "organellum") jest to...
Grupa ptaków brodzących to ptaki zamieszkujące całą kulę ziemską, z wyjątkiem obszarów podbiegunowych. Część gatunków żyje w koloniach, a ich pisklęta są gniazdownikami. Są to przeważnie ptaki duże, o długiej szyi i nogach przystosowanych...
Rafa koralowa to zbiór milionów warstw zewnętrznych szkieletów koralowców, czyli maleńkich morskich bezkręgowców mieniących się bajecznymi kolorami. Jej urzekające piękno jest uważane za jeden z największych cudów natury. Ludzie pragną podziwiać...
1.Strefa przybrzeżna -ma najwięcej światła -duże falowania wody -najlepsze warunki do życia -najwyższa temperatura wody 2.Strefa otwartej toni wodnej -mogą wystąić falowania wody -niższa temperatura wody -więcej światła w górnych...
3. Ochrona gleb. Zasadnicze działanie mające na celu ochronę gleb sprowadza się do przeciwdziałania erozji gleb, do utrzymania w nich właściwych stosunków wodnych oraz zahamowania przenikania do gleb zanieczyszczeń. Podstawowym warunkiem...
Układ nerwowy pracuje bez przerwy i ciągle musi odbiera różne bodźce z otoczenia. Jeśli na nasz organizm działa jednocześnie zbyt wiele czynników, mogą one wywołać stres. Jest to reakcja, która dostosowuje organizm do nowej sytuacji wymagającej...
Protisty pod względem odżywiania dzielą się na roślino podobne i zwierzęcopodobne. Pozytywne działania protistów roślinopodobnych w przyrodzie i organizmie człowieka to: - Biologiczne oczyszczanie wód, - Stosuje się je jako nawóz, przez...
Każdy człowiek w swoim życiu przechodzi kilka etapów rozwoju. W dobie dzisiejszej można wyróżnić ich około 9. Każdy z nich ma cechy charakterystyczne i niezmienne dla wszystkich ludzi. Są jednak procesy, które zachodzą w różnych organizmach w...
Woda to jeden z podstawowych składników pokarmowych, który jest niezbędny do życia. Stanowi szczególnie cenny składnik diety organizmów. Jej zawartość decyduje o nasileniu lub osłabieniu procesów życiowych każdego organizmu. Woda ma bardzo...
Problem badawczy Gęstość występowania receptorów dotyku w skórze. Hipoteza W niektórych miejscach, skóra powinna być bardziej wrażliwa na dotyk, a w innych mniej. Przeprowadzenie doświadczenia Osobę poddaną badaniu, delikatnie...
Funkcje ucha - małżowina uszna - Skupia fale dźwiękowe i umożliwia zlokalizowanie źródła dźwięku - kanał słuchowy - zawiera liczne gruczoły łojowe i woskowe. Fala dźwiękowa przechodzi przez przewód słuchowy i wprawia w drgania błonę...
Gady kopalne nazywane są mezozoicznymi, ponieważ występowały i dominowały w tej erze. Były w tym czasie największymi zwierzętami - tzw. dinozaurami. Era mezozoiczna zaczęła się ok. 230 mln lat temu i trwała ok. 167 milionów lat. Nazywamy ją erą...
Dziewczęta Faza dziecięca - trwa od 8. do 12. roku życia, brak wówczas wyraźnych oznak dojrzewania. Faza zwiastunów pokwitania - zaczyna się pomiędzy 8. a 14. rokiem życia (przeciętnie w 11. roku życia). Następuje wówczas gwałtowny...
1) - zwierzęta - rośliny - grzyby - bakterie - protisty 2) - budowa komórek - komplikacja budowy - sposób odżywiana się - sposób przemieszczania się 3) królestwo - zwierzęta typ - strunowce rząd - zajęczaki rodzaj - zając...
Symbioza Amfiprion okoniowy (Amphiprion ocellaris) w symbiozie z ukwiałem. Symbioza - forma interakcji między gatunkami, rozmaicie rozumiana w różnym czasie i w różnych grupach naukowców, w pierwotnym rozumieniu forma ścisłego współżycia...
Skala porostowa (bardzo skrótowo) - za jej pomocą, poprzez obserwacje typów plech porostów rosnących na korze drzew liściastych, można ocenić skalę zanieczyszczenia powietrza na danym terenie. Istnieje 7 stref skali porostowej i 4 podstawowe...
KRZYŻÓWKA EKOLOGICZNA 1) dwutlenek-produkt uboczny spalania paliw kopalnych, przez co przyczynia się do zanie-czyszczenia atmosfery (smog). SIA-R-KI 2) przywracanie wartości użytkowych i przyrodniczych terenom zdewastowanym i zdegra-dowanym...
Gady są kręgowcami typowo lądowymi. Ich przodkowie byli pierwszymi organizmami lądowymi. O ich przystosowaniu świadczy: a) sucha pokryta łuskami lub płytkami kostnymi skóra która, chroni gada przed wyschnięciem b) wyposażone w błonę płodową...
Koty to zwierzęta występujące na całym świecie z wyjątkiem stref podbiegunowych, które potrafiły przystosować się zarówno do wilgotnych lasów tropikalnych, do sawanny i półpustynni, a także do wysokich gór. Jedyny z kotowatych, udomowiony przez...
Składniki odżywcze Początek drogi ku zdrowemu, pełnowartościowemu żywieniu to właściwy dobór produktów żywnościowych. Wymaga on pewnych informacji, związanych ze składem artykułów spożywczych i potrzebami ludzkiego organizmu. Poniżej...
"Choroby genetyczne" – nazwa pochodzi z języka greckiego "genetes’ inaczej powiemy "wrodzony’ czy "rodzic’. Jak sama nazwa mówi są to choroby, które nabywamy przy urodzeniu. Możemy je podzielić na tzw. "choroby genetyczne niedziedziczące się"...
Dodatnie znaczenie pierwotniaków w przyrodzie Niektóre z wiciowców żyją w symbiozie (we współpracy) z termitami (mieszkają u nich i trawią drewno, które zjadają termity), Pierwotniaki orzęsków, zamieszkujące układ pokarmowy bydła,...
1. Biologia jest to nauka o życiu. Przykładowe dziedziny biologii: - ekologia - nauka badająca zależności zachodzące pomiędzy organizmami a środowiskiem. - zoologia - nauka o zwierzętach. - anatomia - budowa wewnętrzna organizmów. - morfologia...
W przyrodzie: - rozkład obumarłych szczątek roślinnych i zwierzęcych - są reducentami - tworzą próchnicę - biorą udział w procesie samooczyszczania się zbiorników wodnych - biorą udział w procesie mikoryzy W gospodarstwie: - służą jako...
ODŻYWIANIE Pożywienie dzieli się na: a. pokarmy pochodzenia zwierzęcego (mleko i jego przetwory, jaja, mięso, ryby) b. pokarmy pochodzenia roślinnego (owoce, warzywa, zboża) Pożywienie pozwala człowiekowi prawidłowo funkcjonować. Musi być...
Kryzys energetyczny w 1973 r., który spowodował skokowy wzrost najpierw ceny ropy naftowej, a następnie wszystkich innych paliw, względy ochrony środowiska oraz rozwój techniki kosmicznej zwiększyły zainteresowanie nowymi, niekonwencjonalnymi...
Słońce jedna z miliarda gwiazd, jest źródłem energii wszystkich znanych istot żyjących na Ziemi. Energia tej gwiazdy docierająca na Ziemię w ciągu 40 minut pokryłaby całoroczne zapotrzebowanie człowieka na nią. Jest ona najbezpieczniejszym...
Obecnie lasy pokrywają około 30% powierzchni lądów na ziemi. Niestety, przez ostatnie pięćdziesiąt lat gospodarka ziemskimi zasobami leśnymi była fatalnie prowadzona. Wiele lasów zostało całkowicie zniszczonych dla doraźnych celów. Długo lasy były...
Gdzie występują pająki? Pająki żyją w każdym niemal zakątku nasze planety.Pojawiły się na niej już 380 milionów lat temu i do dziś zdążyły zasiedlić prawie wszystkie rodzaje środowisk: występują w tropikach,w strefie umiarkowanej i na obszarach...
Rośliny: -Taśma -Morszczyn -Widlik -Gałęzatka Ryby: -Szprot -Iglicznia -Makrela -Śledź -Płastuga (Flądra) -Dorsz -Okoń -Szczupak -Ciernik -Leszcz -Płoć -Łosoś szlachetny -Węgorz europejski
Naczynia, u kręgowców wyróżniamy naczynia krwionośne i limfatyczne, natomiast u bezkręgowców występuje jeden typ naczyń przewodzący hemolimfę. Naczynia wysłane są śródbłonkiem lub utworzone są tylko ze śródbłonka (naczynia włosowate) oraz mięśni...
SPRAWDZENIE WIADOMOŚCI: UKŁAD ROZRODCZY 1. Na czym polega rozmnażanie? 2. Wymień sposoby rozmnażania się i krótko je omów. 3. Jakie znasz sposoby rozmnażania bezpłciowego? 4. Omów krótko budowę i funkcje narządów rozrodczych męskich oraz...
Sarna jest najmniejszym przedstawicielem żyjącej u nas zwierzyny płowej. Sylwetka sarny ma w sobie coś z delikatności, a nawet z elegancji, w szczególności kiedy jest w ruchu. Sarna ma drobną i proporcjonalną budowę z tym, że wyższy ma zad niż...
Korzeń dzieli się na kilka odcinków tak zwanych stref, różniących się budową i pełnionymi funkcjami. Przyrost korzenia na długość następuje w strefie zwanej STOŻKIEM WZROSTU. Składa się ona z drobnych komórek, które stale się dzielą. Stożek...
Co to jest zanieczyszczenie powietrza? Zanieczyszczenie powietrza to gazy oraz aerozole , które zmieniają naturalny skład atmosfery. Mogą one być szkodliwe dla człowieka i jego otoczenia . Czyste powietrze składa się z gazów które...
Wielka Rafa Koralowa Wielka Rafa Koralowa czy też Wielka Rafa Barierowa (ang. Great Barrier Reef) – największa na świecie rafa koralowa, położona u wybrzeży Australii. Jest to wyjątkowy, największy na Ziemi wytwór organizmów żywych, widoczny...
Układ mięśniowy (ok. 600 mięśni – 40-45% masy ciała): - Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana (buduje mięśnie szkieletowe; skurcz tych mięśni jest Szybki i zależny od naszej woli). - Tkanka mięśniowa głodka (buduje mięśnie gładkie; występują...
Liście Ustawione naprzeciwlegle, dłoniastodzielne, złożone z 5–9 listków na długich ogonkach. Kwiaty Obupłciowe lub rozdzielnopłciowe w tym samym kwiatostanie, zazwyczaj zebrane w okazałe, wyprostowane wiechy o wys. do 30 cm, w kolorze...
Lasy -płuca ziemi, filtrują powietrze, pochłaniają dwutlenek węgla i zanieczyszczenia. W zamian dają ludziom i wszystkim zwierzętom, tlen niezbędny do życia oraz do istnienia. To ekosystem pełen bioróżnorodności, choć w ścisłym powiązaniu jak...
Nazwa "skorupiaki" wzięła się oczywiście od twardych, wapiennych płytek, tworzących ochronną skorupę pokrywającą ciała tych zwierząt. Skorupiaki należą do tych stawonogów, wraz z owadami i pajęczakami. Z innymi stawonogami łączy je fakt...
Kręgosłup składa się z 33 – 34 kręgów. W zależności od okolicy ciała, kręgosłup dzieli się na następujące odcinki: - Szyjny albo karkowy, składający się z 7 kręgów (c1-c7) - Piersiowy algo grzbietowy - 12 kręgów (th1-th12) - Lędźwiowy – 5...
Rozmieszczenie liści na łodydze: - skrętoległe - naprzeciwległe - okółkowe Modyfikacje liści: - czepne; groszek - wabiące; poinsecja - pułapkowe; dzbanecznik - ciernie; kaktusy - magazyny wody; litopsy - spichrzowe; cebulaFunkcje...