tępy (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈtɛ̃mpɨ], AS: [tẽmpy], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ę  ​

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) nieostry, mający nieostrą krawędź bądź końcówkę

(1.2) przen. taki, który występuje w niewyraźnej formie

(1.3) przen. pot. obraź. głupi, mało inteligentny

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	tępy		tępa	tępe	tępi	tępe
dopełniacz	tępego		tępej	tępego	tępych
celownik	tępemu		tępej	tępemu	tępym
biernik	tępego	tępy	tępą	tępe	tępych	tępe
narzędnik	tępym		tępą	tępym	tępymi
miejscownik	tępym		tępej	tępym	tępych
wołacz	tępy		tępa	tępe	tępi	tępe
stopień wyższy tępszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik tępszy tępsza tępsze tępsi tępsze dopełniacz tępszego tępszej tępszego tępszych celownik tępszemu tępszej tępszemu tępszym biernik tępszego tępszy tępszą tępsze tępszych tępsze narzędnik tępszym tępszą tępszym tępszymi miejscownik tępszym tępszej tępszym tępszych wołacz tępszy tępsza tępsze tępsi tępsze
stopień najwyższy najtępszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najtępszy najtępsza najtępsze najtępsi najtępsze dopełniacz najtępszego najtępszej najtępszego najtępszych celownik najtępszemu najtępszej najtępszemu najtępszym biernik najtępszego najtępszy najtępszą najtępsze najtępszych najtępsze narzędnik najtępszym najtępszą najtępszym najtępszymi miejscownik najtępszym najtępszej najtępszym najtępszych wołacz najtępszy najtępsza najtępsze najtępsi najtępsze

przykłady:

(1.1) Golenie się tępą maszynką zmniejsza prawdopodobieństwo skaleczenia.

(1.2) Obudziłem się z tępym bólem głowy.

(1.3) Mój brat to niestety tępy matołek i raczej nie zda z matematyki.

składnia:

kolokacje:

(1.1) tępy nóż / nożyk • tępa siekiera / krawędź czegoś • tępe narzędzie

(1.2) tępy ból

(1.3) tępy człowiek / uczeń

synonimy:

(1.1) nieostry

(1.3) tępawy

antonimy:

(1.1) ostry

(1.2) ostry

(1.3) bystry

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. tępienie n, stępienie n, stępianie n, otępienie n, otępianie n, tępota ż, tępak m, tępaczka ż, tępawość ż

czas. tępić ndk., stępić dk., otępiać ndk., otępić dk.

przysł. tępo, tępawo

przym. tępawy

związki frazeologiczne:

koń bosy na lód, but dziurawy na błoto, tępa siekiera na drwa – niebezpieczni są • tępy jak pień • tępa dzida • tępy chuj

etymologia:

(1.1) prasł. *tǫpъ

(1.2-3) od (1.1)

uwagi:

tłumaczenia:

• albański: (1.1) topitur
• angielski: (1.1) blunt, dull; (1.3) blunt, dull, stupid, dense, foolish
• arabski: (1.3) غبي, بليد
• białoruski: (1.1) тупы; (1.2) тупы; (1.3) тупы
• czeski: (1.1) tupý; (1.2) tupý; (1.3) tupý
• duński: (1.1) sløv, døv, uskarp
• esperanto: (1.1) malakra; (1.3) stulta
• estoński: (1.1) nüri; (1.3) nürimeelne
• hiszpański: (1.1) embotado, romo, desafilado; (1.2) apagado, sordo; (1.3) torpe, obtuso
• jidysz: (1.3) גראָב (grob)
• niemiecki: (1.1) stumpf
• rosyjski: (1.1) тупо́й; (1.2) тупо́й; (1.3) тупо́й
• słowacki: (1.1) tupý
• szwedzki: (1.1) slö; (1.3) slö
• ukraiński: (1.1) тупий
• węgierski: (1.1) tompa
• włoski: (1.1) contundente, non acuminato, smussato; (1.3) ottuso

źródła: