tępić (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈtɛ̃mpʲiʨ̑], AS: [tẽmpʹić], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• asynch. ę 

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. stępić)

(1.1) czynić tępym

(1.2) zmniejszać natężenie czegoś

czasownik przechodni niedokonany (dk. wytępić)

(2.1) masowo zabijać (stworzenia żywe)

(2.2) zwalczać, dążyć do wyeliminowania kogoś lub czegoś; prześladować

czasownik zwrotny niedokonany tępić się (dk. stępić się)

(3.1) stawać się tępym, ulegać stępieniu

czasownik zwrotny niedokonany tępić się (dk. wytępić się)

(4.1) niszczyć siebie nawzajem

odmiana:

(1-2) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		tępić
czas teraźniejszy		tępię	tępisz	tępi	tępimy	tępicie	tępią
czas przeszły	m	tępiłem	tępiłeś	tępił	tępiliśmy	tępiliście	tępili
	ż	tępiłam	tępiłaś	tępiła	tępiłyśmy	tępiłyście	tępiły
	n	tępiłom	tępiłoś	tępiło
tryb rozkazujący		niech tępię	tęp	niech tępi	tępmy	tępcie	niech tępią
pozostałe formy czas przyszły m będę tępił, będę tępić będziesz tępił, będziesz tępić będzie tępił, będzie tępić będziemy tępili, będziemy tępić będziecie tępili, będziecie tępić będą tępili, będą tępić ż będę tępiła, będę tępić będziesz tępiła, będziesz tępić będzie tępiła, będzie tępić będziemy tępiły, będziemy tępić będziecie tępiły, będziecie tępić będą tępiły, będą tępić n będę tępiło, będę tępić będziesz tępiło, będziesz tępić będzie tępiło, będzie tępić czas zaprzeszły m tępiłem był tępiłeś był tępił był tępiliśmy byli tępiliście byli tępili byli ż tępiłam była tępiłaś była tępiła była tępiłyśmy były tępiłyście były tępiły były n tępiłom było tępiłoś było tępiło było forma bezosobowa czasu przeszłego tępiono tryb przypuszczający m tępiłbym, byłbym tępił tępiłbyś, byłbyś tępił tępiłby, byłby tępił tępilibyśmy, bylibyśmy tępili tępilibyście, bylibyście tępili tępiliby, byliby tępili ż tępiłabym, byłabym tępiła tępiłabyś, byłabyś tępiła tępiłaby, byłaby tępiła tępiłybyśmy, byłybyśmy tępiły tępiłybyście, byłybyście tępiły tępiłyby, byłyby tępiły n tępiłobym, byłobym tępiło tępiłobyś, byłobyś tępiło tępiłoby, byłoby tępiło imiesłów przymiotnikowy czynny m tępiący, nietępiący ż tępiąca, nietępiąca tępiące, nietępiące n tępiące, nietępiące imiesłów przymiotnikowy bierny m tępiony, nietępiony tępieni, nietępieni ż tępiona, nietępiona tępione, nietępione n tępione, nietępione imiesłów przysłówkowy współczesny tępiąc, nie tępiąc rzeczownik odczasownikowy tępienie, nietępienie

przykłady:

(2.1) Tym środkiem tępimy stonkę na kartoflisku.

(3.1) Rycerz zauważył, że jego miecz dziwnie szybko się tępi.

składnia:

kolokacje:

(1.1) tępić ostrze / nóż / …

(2.1) tępić szkodniki / chwasty / ludzi / …

synonimy:

(1.1) ścierać

(2.1) eksterminować, eliminować, niszczyć, unicestwiać, wytrzebiać, zgładzać

antonimy:

(1.1) ostrzyć

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. tępak mos, tępienie n, stępienie n, tępota ż

przym. tępy

czas. stępić dk.

przysł. tępo

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) dull; (2.1) exterminate
• esperanto: (1.1) malakrigi
• nowogrecki: (3.1) στομώνω
• rosyjski: (1.1) тупи́ть; (2.1) уничтожа́ть; (2.2) уничтожа́ть
• szwedzki: (1.1) förslöa, trubba, trubba av; (2.1) utrota, utplåna, utradera, förinta, förgöra; (2.2) bekämpa, förfölja
• ukraiński: (1.1) тупити; (2.1) знищувати; (2.2) знищувати
• włoski: (1.1) smussare; (3.1) perdere il taglio

źródła: