sędzia (język polski)

sędzia (1.1)

sędzia (1.2)

sędzie (2.2)

wymowa:

IPA: [ˈsɛ̃ɲʥ̑a], AS: [sẽńʒ́a], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• asynch. ę  ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) praw. osoba, która wydaje wyroki w sądzie; zob. też sędzia w Wikipedii

(1.2) sport. osoba, która pilnuje przestrzegania przepisów w zawodach sportowych

rzeczownik, rodzaj żeński

(2.1) praw. kobieta, która wydaje wyroki w sądzie

(2.2) sport. kobieta, która pilnuje przestrzegania przepisów w zawodach sportowych

odmiana:

(1.1-2)^[1]

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sędzia	sędziowie
dopełniacz	sędziego / sędzi	sędziów
celownik	sędziemu / sędzi	sędziom
biernik	sędziego / sędzię	sędziów
narzędnik	sędzią / daw. sędzim	sędziami
miejscownik	sędzi / sędzim	sędziach
wołacz	sędzio	sędziowie

(2.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	sędzia	sędzie
dopełniacz	sędzi	sędzi
celownik	sędzi	sędziom
biernik	sędzię	sędzie
narzędnik	sędzią	sędziami
miejscownik	sędzi	sędziach
wołacz	sędzio	sędzie

przykłady:

(1.1) Ten sędzia sądzi w sądzie rodzinnym od dwóch lat.

(1.2) Sędzia ukarał zawodnika za brutalny faul żółtą kartką.

(2.1) Otrzymałam od pani sędzi jasną odpowiedź: P. zeznała, że była w sekcie, ale już nie jest.^[2]

składnia:

kolokacje:

(1.1) sędzia sądu rejonowego / Sądu Najwyższego • sędzia śledczy

synonimy:

(1.2) arbiter

(2.1) sędzina

(2.2) sędzina

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. neosędzia mos, sąd m, sędziostwo nmos, sędzina ż, osąd m, sądzenie n, zasądzenie n, osądzenie n, sędziowanie n, sądownictwo n

czas. sądzić ndk., zasądzić dk., osądzić dk., sędziować ndk.

przym. sędziowski, sądowy, sądowniczy, neosędziowski

związki frazeologiczne:

sędzia kalosz! • nikt nie jest dobrym sędzią w swojej własnej sprawie

etymologia:

uwagi:

(1.1) często w relacjach z procesów używa się słowa „sąd” zamiast „sędzia”

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) judge; (1.2) referee
• arabski: (1.1) قاض, egip. arab. قاضي
• baskijski: (1.1) epaile; (1.2) epaile, jokozain
• białoruski: (1.1) суддзя m; (1.2) суддзя m
• bułgarski: (1.1) съдия m; (1.2) съдия m, рефер m
• czeski: (1.2) rozhodčí m; (2.2) rozhodčí ż
• duński: (1.1) dommer w
• esperanto: (1.1) juĝisto
• fiński: (1.1) tuomari
• francuski: (1.1) juge m; (1.2) arbitre ż
• grenlandzki: (1.1) eqqartuussisoq
• hiszpański: (1.1) juez m; (1.2) árbitro m; (2.1) juez ż
• islandzki: (1.1) dómari m
• karaimski: (1.1) шэраатджи
• kaszubski: (1.1) sãdza m, sãdzëcél m
• kataloński: (1.1) jutge m; (1.2) àrbitre m; (2.1) jutgessa ż; (2.2) àrbitra ż
• litewski: (1.1) teisėjas m, arbitras m; (1.2) arbitras m
• łotewski: (1.1) tiesnesis m; (1.2) tiesnesis m
• niemiecki: (1.1) Richter m
• nowogrecki: (1.1) δικαστής m; (1.2) διαιτητής m
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) ; (1.2)
• rosyjski: (1.1) судья m; (1.2) судья m
• szwedzki: (1.1) domare w
• ukraiński: (1.1) суддя m; (1.2) суддя m
• węgierski: (1.1) bíró; (1.2) bíró
• wilamowski: (1.1) ryhter m, rychter m, seńdźja m
• włoski: (1.1) giudice m; (1.2) arbitro m
• wolof: (1.1) àttekat

źródła: