kruk (język polski)

kruk (1.1)
kruk (2.1)
wymowa:
, IPA: [kruk], AS: [kruk]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) ornit. Corvus corax[1], czarny ptak z rodziny krukowatych, większy od wrony i gawrona, zamieszkujący półkulę północną; zob. też kruk w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(2.1) reg. gw. pogrzebacz
(2.2) gw. wielkanocne jajo malowane na czarno[2]
(2.3) daw. przen. zakrzywienie na końcu drąga[3]

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(3.1) gw. (Warszawa) bezrobotny[4]
odmiana:
(1.1)
(2.1-2)
przykłady:
(1.1) Na pole bitwy zlatywały się już kruki.
składnia:
kolokacje:
(1.1) kruk leci / kracze • kruk australijski • kruk grubodzioby • kruk kusy • kruk mały • kruk meksykański • kruk pustynny • kruk somalijski • kruk srokaty • kruk tasmański • kruk wielkodzioby • kruk zwyczajny
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) ptak
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. kruczę n, krukowate nmos
zdrobn. kruczek m
czas. krukać ndk.
przym. kruczy, krukowate
przysł. kruczo
związki frazeologiczne:
biały krukkruk krukowi oka nie wykole • paść kruki • gniewa kruka czarna wrona, a sam czarny jak i ona • na kogo kruki, na tego i wrony • gdzie ścierwo, tam się kruki gromadzą • od starych kruków młode uczą się krakać • kruk krukowi brat, lecz zazdrosny swat • lichy to kruk, co zdobycz z rąk wypuszcza • troski obsiadły kogoś jak kruki[5]
etymologia:
(1.1) „Kruk” to dźwiękonaśladowcza nazwa, która oddaje krakanie. Dawną formą dzisiejszego wyrazu „krakać” było „krukać”[6].
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Ptaki
tłumaczenia:
(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: pogrzebacz
(3.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: bezrobotny
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Corvus corax” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  2. Wielkanoc w: Anna Piotrowicz, Słownictwo i frazeologia życia towarzyskiego w polskiej leksykografii XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, ISBN 83-232-1378-X, s. 282.
  3. Kazimierz Nitsch, Z badań nad językiem polskim (z literatury chorwackiej), „Poradnik Językowy” nr 4/1908, s. 53.
  4. Bronisław Wieczorkiewicz, Gwara warszawska dawniej i dziś, wyd. drugie rozszerzone, PIW, Warszawa 1968, s. 14.
  5. Włodzimierz Wysoczański, Opozycja homo – animal z perspektywy reguł postępowania (na materiale frazemów wybranych języków), „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 92.
  6. Katarzyna Kłosińska, Skąd się biorą słowa, Świat Książki, Warszawa 2005.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.