Nie pamiętasz hasła?Hasło? Kliknij tutaj
Poeta, powieściopisarz, publicysta. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli oświecenia. Pochodził z rodziny magnackiej, która przeznaczyła go do stanu kapłańskiego. Jako 16-latek wstąpił do seminarium w Warszawie. Święcenia kapłańskie przyjął w 1759. Studiował w Rzymie. Po powrocie związany z obozem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Redaktor „Monitora”, uczestnik obiadów czwartkowych. Od 1766 był biskupem warmińskim, otrzymał tytuł książęcy i spore dochody. Kiedy Prusy przejęły...
Oświecenie:pierwszą epoką w nowożytnych dziejach, nazywane tez wiekiem filozofow i rozumu.Życie społeczne i kulturalne nacechowane było krytycyzmem wobec istniejącej rzeczywistości i pragnieniem wyzwolenia człowieka z więzów feudalnych,...
Kontrreformacja - prąd powstały w Kościele wobec zagrożenia reformacją. Do walki z re-formacją w 1531r. został powołany zakon jezuitów. Zadaniem jego była edukacja w duchu katolickim oraz cenzurowanie ksiąg. Kościół, dbając o nieskażenie dogmatów,...
Społeczeństwo polskie w krzywym zwierciadle. Co i w jaki sposób krytykuje Ignacy Krasicki w ?Palinodii?? Obraz Polaków wyłaniający się z podanych fragmentów utworu skonfrontuj z ich wizerunkiem zawartym w innych znanych Ci satyrach tego poety....
Mimo różnorodnych form, dzięki jakim można docierać do ludzi, często możemy znaleźć wiele podobieństw w, na pierwszy rzut oka, znacznie różniących się dziełach. Dziela dwóch artystów żyjących w xvii wieku : Williama Hogharta i Ignacego...
Małżeństwo to trwały, egalitarny związek mężczyzny i kobiety, powstały z ich woli i regulowany przez prawo. Zwykle kojarzy nam się z ogromnym szczęściem i radością. To także podział praw i obowiązków pomiędzy dwojgiem ludzi. W naturze ludzkiej...
W klasycyzmie bajka przeżywa drugą młodość. Gatunek ten, należący do literatury dydaktycznej, znany był od VI wieku p.n.e. Z tego okresu pochodzą bajki Ezopa. W starożytnym Rzymie bajki pisał Fedruj, w XVI wieku Biernat z Lublina, a potem… zaległa...
Literatura oświecenia rozwijała się w dramatycznym okresie dziejowym Polski. Sejm, w którym ciągłe kłótnie, zachwiany system demokracji oraz zasada "liberum veto" skutecznie unicestwiały próby reform, nie mógł pełnić właściwej funkcji...
OŚWIECENIE 1.Kierunki literackie i filozoficzne epoki oświecenia. Kierunki filozoficzne Empiryzm - (empiria-doświadczenie); prekursorem był angielski filozof Francis Bacon (bejkn); proces poznawania świata opiera się na doświadczeniu oraz...
"Biblia" i kultura oraz literatura antyczna są głównym źródłem kultury europejskiej, a więc i polskiej. Nazwa "Biblia" pochodzi od greckiego słowa i oznacza dosłownie: księgi. W dziele tym wyróżnia się "Stary Testament" i "Nowy Testament". "Stary...
Ignacy Krasicki jest autorem pierwszej polskiej powieści „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”. Jest to zarazem powieść obyczajowa, awanturnicza, jak i utopijna. Wynika z tego, iż autor obok opisów swoich podróży zawarł w powieści również swoją...
Do XVIII jedyną formą publikacji była książka. Często zbyt droga i zbyt trudna do zrozumienia dla przeciętnej osoby. W okresie oświecenia zaczęły powstawać nowe formy druku, które znalazły szersze grono odbiorców. Pisane były w prosty i zrozumiały...
Opracowane pytania na mature ustna (XVIII LO, Wrocław, 2002) - Oświecenie OŚWIECENIE Poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, ich następcy wzięli nazwę od światła. I taka była filozofia nowej epoki: oświecenia, rozumu,...
Oświecenie w Polsce i w Europie. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem...
Spór pokoleniowy Spór klasyków z romantykami był sporem pokoleniowym. Pokolenie starsze opowiadało się za klasycyzmem. Młodsze, w kwestiach światopoglądowych poza cechami racjonalnymi i empirycznymi popierało także uczucia i emocje. Wiązało się...
Moda francuska miała większy wpływ na kulturę polską w XVIII niż moda amerykańska współcześnie, choć wpływ obu z nich był równie istotny. Osiemnastowieczna Polska wyrwana z frywolnych rządów saskich rozkwitała na nowo w dziedzinie kultury. W...
Ludzie oświecenia uważali, że okres w którym żyją jest wiekiem rozumu, umysłu i wiedzy. "Wiek oświecony" przyczynił się do rozwoju filozofii, nauk i przemian politycznych, społecznych i przyrodniczych. Oświecenie wprowadziło przeświadczenie...
W okresie oświecenia rozwija się publicystyka. Powstają pierwsze czasopisma: "Monitor" (1765r.), "Zabawy przyjemne i pożyteczne", "Gazeta Narodowa i Obca". Na łamach "Monitora" redagował m.in. I. Krasicki. W...
Ignacy Krasicki z całą pewnością zasłużył na miano czołowego twórcy polskiego oświecenia. Był twórcą wszechstronnym, głoszącym ideały oświecenia, walczącym o reformy w kraju i moralność społeczną. Był twórcą pierwszej polskiej powieści nowożytnej...
Literatura polskiego oświecenia rozwijała się w trzech głównych, współistniejących ze sobą nurtach: klasycyzmie, rokoku i sentymentalizmie. Mieczysław Klimowicz przyjmuje, że wszystkie one rozwinęły się w przeciągu 22 lat, między 1765 a 1787...
Czas trwania epoki – koniec wieku XVII - wiek XVIII. Nazwa epoki: wiek filozofów, wiek rozumu Oświecenie to epoka racjonalizmu czyli ci którzy umieją posługiwać się rozumem i dzięki niemu mogą poznać cały świat, zbadać go. Tło naukowe...
Trudno nam poradzić sobie z przykrościami, których doświadczamy na co dzień. Umiejętność sprostania kłopotom i problemom, to zdolność, której każdy powinien się nauczyć. Nie raz przecież, zdarza się, że smutku jest aż nadto. Popadamy w melancholię...
1)nazwa-wykorzystuje termin światła-oświecenie inaczej samoświadomość, myśliciel.Nazywane wiekiem filozofów i rozumu.Termin powstał w Niemczech.Ludzie chętnie przyjmowali nowe idee i założenia mówiące np.że śmierć jest faktem,ale życie na ziemi...
OŚWIECENIE (główne) XVIII w. Pojęcia: racjonalizm-rozumowe poznanie świata;akcent położony na samodzielne i krytyczne myślenie ''cogito ergo sum" -kartezjusz krytycyzm-postawa postulująca kontrolę prawdziwości sceptycyzm-obiektwne...
J. U. Niemcewicz w komedii "Powrót posła" umieszcza wątek polityczny. Ukazuje ściera-nie się poglądów stronnictwa reformatorskiego (Podkomorzy, Walery) i konserwatystów (Starosta Gadulski). Proponowane jest zniesienie liberum veto,...
Geneza oświecenia w Polsce związana jest z kryzysem sarmatyzmu oraz jego politycznymi i kulturalnymi skutkami. Należy do nich zaliczyć szlachecki republikanizm i parlamentaryzm za wszystkimi narosłymi przez wieki deformacjami. Krytykowano także...
Oświecenie jako nowa epoka literacka pojawia się w Europie Zachodniej pod koniec drugiej połowy XVII w. i trwa do końca wieku XVIII. W Polsce z kolei w związku z pewną izolacją kulturową Rzeczpospolitej rozpoczyna się w latach trzydziestych XVIII...
Satyra jest dosyć nietypowym gatunkiem literackim, gdyż w obecnym rozumieniu nie podpada pod żadne ograniczenia gatunkowe, ani nawet rodzajowe. A skoro cieszy się taką swobodą, to mamy też prawo mieć wobec niej duże wymagania. Zatem odpowiem...
Utopia z greckiego miejsce, którego nie ma. Jest to wizja idealnego społeczeństwa, w którym nie ma miejsca na zło i niesprawiedliwość społeczną; nie liczy się ona z obiektywną rzeczywistością i dlatego nie ma szans realizacji. Zasady...
Ignacy Krasicki to bez wątpienia najwybitniejszy pisarz polskiego oświecenia. Książe biskup warmiński jest polskim przykładem umysłu oświeconego, twórcy utalentowanego i wykształconego, obdarzonego wyrafinowanym smakiem i talentem. Zwano go...
Ignacy Krasicki to najwybitniejszy poeta polskiego oświecenia nazywany za życia „księciem poetów polskich”. Przeżył trzy rozbiory Polski. Jego twórczość skupiała się przede wszystkim na ukazaniu szlachcie błędów, które prowadzą do upadku...
Celem literatury jest dydaktyzm. Literatura staropolska posługiwała się parenezą, tzn. pouczała pokazując wzór do naśladowania. W Średniowieczu istniały wzorce osobowe świeckie (rycerza doskonałego i mądrego władcy) oraz religijne (asceci i...
Literatura sama stawia sobie zadania i sama je realizuje. Zadania te zmieniają się w czasie i w ten sposób rodzą się epoki literackie. Zmienność zadań jest wynikiem zmiany stosunków społecznych i świadomości ludzi. Zmienność ta jest też wynikiem...
Utwór miał jeden główny cel jakim było zdemaskowanie prawdy o zakonnikach i ich prawdziwym życiu. Prawda o ówczesnym duchowieństwie była przerażająca. Z mnichów kpiono w Polsce od stuleci, ale w epoce oświecenia sprawa wyglądała zupełnie inaczej....
1. Horacjański ideał życia W odzie „O co poeta prosi Apollina” zaprezentował swoją postawę filozoficzną. Swoje poglądy oparł na dwóch szkołach filozoficznych: epikurejczykach (szukali szczęścia i celu życia w zaspokajaniu przyjemności duchowych)...
"Żaden utwór literacki nie przerobi ludzi, są wszakże takie, które pobudzają do przetwarzania się…" Myśl Aleksandra Świętochowskiego uczyń mottem rozważań nad rolą literatury. Weź pod uwagę, kim był Świętochowski i w jakiej epoce...
Jagnię i wilcy to utwór pochodzący z czwartej księgi Bajek i przypowieści Ignacego Krasickiego. Mamy tu do czynienia z wprost mistrzowską realizacją bajki epigramatycznej. Wiersz składa się z czterech wersów, każdy po trzynaście głosek (7+6)....
Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Rozwój przypada na XVIII w. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest rozum. Wszystko niezgodne z rozumem...
„Naród streszcza się w swojej literaturze i żyje przez nią” (Henryk Sienkiewicz) „Prawdy tego narodu odkrywają poeci, a nie politycy. Nie zrozumie Polski ten, kto nie wsłuchuje się w głos polskiej literatury” (Adam Mickiewicz) RENESANS...
„I śmiech niekiedy może być nauką, gdy się z przywar nie z osób natrząsa” – uzasadnij słuszność tych słów w oparciu o twórczość Ignacego Krasickiego. Utwory Krasickiego pełne są ironii, drwiny, żartu, dowcipu. Tłem większości dzieł była...
Termin „romantyzm” trudno jednoznacznie zdefiniować. Nazwa ta odnosi się zarówno do zamkniętego okresu historycznego jak i do określonego nurtu w kulturze i literaturze europejskiej, opartego na przesłankach irracjonalnych, nawiązującego do...
W epoce oświeceniowej bajka była gatunkiem szczególnie uprzywilejowanym. Wiązało się to z zadaniami, jakie realizowała ówczesna literatura, a których celem było wychowanie społeczeństwa w duchu miłości do ojczyzny. Bajka świetnie nadawała się do...
Droga redakcjo W zeszłym miesiącu na łamach Waszej gazety przeczytałem artykuł pt. „Od Ezopa do Krasickiego”. Autor stwierdził tam, że treści bajek napisanych w epoce antyku były również aktualne wiele wieków później – w epoce oświecenia. Ja...
Był to prąd społeczno kulturalny w Europie, zapoczątkowany w drugiej połowie XVII wieku w Anglii i Francji ,w XVIII wieku rozwijał się w innych państwach europejskich. Podstawą ideologi oświecenia była myśl filozoficzna J.Lockea...
Biblia-najwazniejszym jej przesłaniem jest miłosc. Księga Hioba-w niej pytania o dobro i zło i sens życia. Bóg wystawia go na próbe, on jej nie rozumie ale ja przyjmuje z pokorą. Hiob był niemal ideałem. Księga Kocheleta-pesymistyczna wizja...
Oświecenie w Polsce i w Europie Rozwój przypada na XVIII w. Nowe myśli zapoczątkowali Francuzi, Anglicy, Holendrzy. Jednym z pierwszych uczonych był Kartezjusz. W "Rozważaniach o metodzie" stwierdził, że najważniejszym czynnikiem jest...
Dewotka to bajka pochodząca z trzeciej księgi Bajek i przypowieści Ignacego Krasickiego. Utwór ma charakter narracyjny i w swej formie przypomina nieco anegdotę. Inaczej niż np. w Ptaszkach w klatce, podmiot nie tylko opowiada historię, ale...
Profetyzm - zjawisko występowania proroków; znane wielu religiom (zwłaszcza judaizm). "Dziady" cz. III. W Widzeniu księdza Piotra zamieścił Mickiewicz wizję Polski jako zbawiciela narodów. Ksiądz Piotr ujrzał historię Polski na...
Czas trwania epoki – koniec wieku XVII-wiek XVIII. Nazwa epoki: wiek filozofów, wiek rozumu Oświecenie to epoka racjonalizmu czyli ci którzy umieją posługiwać się rozumem i dzięki niemu mogą poznać cały świat, zbadać go. Tło naukowe...
W 1765 roku powstał w Warszawie pierwszy teatr publiczny. Do tej pory przedstawienia były grywane na scenach dworskich: królewskiej lub magnackich. Istniały również amatorskie teatry szkolne, które wystawiały sztuki na własnych scenach. Dostęp do...