wyrażać (język polski)

wymowa:

IPA: [vɨˈraʒaʨ̑], AS: [vyražać]

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. wyrazić)

(1.1) opisywać ustnie lub pisemnie, dawać informację o czymś lub kimś; być wyrazem czegoś

(1.2) uzewnętrzniać, okazywać uczucia jakimkolwiek sposobem

(1.3) przedstawiać, określać coś za pomocą znaków umownych

czasownik zwrotny niedokonany wyrażać się (dk. wyrazić się)

(2.1) formułować wyrażenie, wypowiadać się, mówić na jakiś temat

(2.2) przen. używać niewyszukanego lub wulgarnego słownictwa

odmiana:

(1.1-3) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		wyrażać
czas teraźniejszy		wyrażam	wyrażasz	wyraża	wyrażamy	wyrażacie	wyrażają
czas przeszły	m	wyrażałem	wyrażałeś	wyrażał	wyrażaliśmy	wyrażaliście	wyrażali
	ż	wyrażałam	wyrażałaś	wyrażała	wyrażałyśmy	wyrażałyście	wyrażały
	n	wyrażałom	wyrażałoś	wyrażało
tryb rozkazujący		niech wyrażam	wyrażaj	niech wyraża	wyrażajmy	wyrażajcie	niech wyrażają
pozostałe formy czas przyszły m będę wyrażał, będę wyrażać będziesz wyrażał, będziesz wyrażać będzie wyrażał, będzie wyrażać będziemy wyrażali, będziemy wyrażać będziecie wyrażali, będziecie wyrażać będą wyrażali, będą wyrażać ż będę wyrażała, będę wyrażać będziesz wyrażała, będziesz wyrażać będzie wyrażała, będzie wyrażać będziemy wyrażały, będziemy wyrażać będziecie wyrażały, będziecie wyrażać będą wyrażały, będą wyrażać n będę wyrażało, będę wyrażać będziesz wyrażało, będziesz wyrażać będzie wyrażało, będzie wyrażać czas zaprzeszły m wyrażałem był wyrażałeś był wyrażał był wyrażaliśmy byli wyrażaliście byli wyrażali byli ż wyrażałam była wyrażałaś była wyrażała była wyrażałyśmy były wyrażałyście były wyrażały były n wyrażałom było wyrażałoś było wyrażało było forma bezosobowa czasu przeszłego wyrażano tryb przypuszczający m wyrażałbym, byłbym wyrażał wyrażałbyś, byłbyś wyrażał wyrażałby, byłby wyrażał wyrażalibyśmy, bylibyśmy wyrażali wyrażalibyście, bylibyście wyrażali wyrażaliby, byliby wyrażali ż wyrażałabym, byłabym wyrażała wyrażałabyś, byłabyś wyrażała wyrażałaby, byłaby wyrażała wyrażałybyśmy, byłybyśmy wyrażały wyrażałybyście, byłybyście wyrażały wyrażałyby, byłyby wyrażały n wyrażałobym, byłobym wyrażało wyrażałobyś, byłobyś wyrażało wyrażałoby, byłoby wyrażało imiesłów przymiotnikowy czynny m wyrażający, niewyrażający ż wyrażająca, niewyrażająca wyrażające, niewyrażające n wyrażające, niewyrażające imiesłów przymiotnikowy bierny m wyrażany, niewyrażany wyrażani, niewyrażani ż wyrażana, niewyrażana wyrażane, niewyrażane n wyrażane, niewyrażane imiesłów przysłówkowy współczesny wyrażając, nie wyrażając rzeczownik odczasownikowy wyrażanie, niewyrażanie

(2.1-2) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		wyrażać się
czas teraźniejszy		wyrażam się	wyrażasz się	wyraża się	wyrażamy się	wyrażacie się	wyrażają się
czas przeszły	m	wyrażałem się	wyrażałeś się	wyrażał się	wyrażaliśmy się	wyrażaliście się	wyrażali się
	ż	wyrażałam się	wyrażałaś się	wyrażała się	wyrażałyśmy się	wyrażałyście się	wyrażały się
	n	wyrażałom się	wyrażałoś się	wyrażało się
tryb rozkazujący		niech się wyrażam	wyrażaj się	niech się wyraża	wyrażajmy się	wyrażajcie się	niech się wyrażają
pozostałe formy czas przyszły m będę się wyrażał, będę się wyrażać będziesz się wyrażał, będziesz się wyrażać będzie się wyrażał, będzie się wyrażać będziemy się wyrażali, będziemy się wyrażać będziecie się wyrażali, będziecie się wyrażać będą się wyrażali, będą się wyrażać ż będę się wyrażała, będę się wyrażać będziesz się wyrażała, będziesz się wyrażać będzie się wyrażała, będzie się wyrażać będziemy się wyrażały, będziemy się wyrażać będziecie się wyrażały, będziecie się wyrażać będą się wyrażały, będą się wyrażać n będę się wyrażało, będę się wyrażać będziesz się wyrażało, będziesz się wyrażać będzie się wyrażało, będzie się wyrażać czas zaprzeszły m wyrażałem się był wyrażałeś się był wyrażał się był wyrażaliśmy się byli wyrażaliście się byli wyrażali się byli ż wyrażałam się była wyrażałaś się była wyrażała się była wyrażałyśmy się były wyrażałyście się były wyrażały się były n wyrażałom się było wyrażałoś się było wyrażało się było forma bezosobowa czasu przeszłego wyrażano się tryb przypuszczający m wyrażałbym się, byłbym się wyrażał wyrażałbyś się, byłbyś się wyrażał wyrażałby się, byłby się wyrażał wyrażalibyśmy się, bylibyśmy się wyrażali wyrażalibyście się, bylibyście się wyrażali wyrażaliby się, byliby się wyrażali ż wyrażałabym się, byłabym się wyrażała wyrażałabyś się, byłabyś się wyrażała wyrażałaby się, byłaby się wyrażała wyrażałybyśmy się, byłybyśmy się wyrażały wyrażałybyście się, byłybyście się wyrażały wyrażałyby się, byłyby się wyrażały n wyrażałobym się, byłobym się wyrażało wyrażałobyś się, byłobyś się wyrażało wyrażałoby się, byłoby się wyrażało imiesłów przymiotnikowy czynny m wyrażający się, niewyrażający się ż wyrażająca się, niewyrażająca się wyrażające się, niewyrażające się n wyrażające się, niewyrażające się imiesłów przymiotnikowy bierny m wyrażany, niewyrażany wyrażani, niewyrażani ż wyrażana, niewyrażana wyrażane, niewyrażane n wyrażane, niewyrażane imiesłów przysłówkowy współczesny wyrażając się, nie wyrażając się rzeczownik odczasownikowy wyrażanie się, niewyrażanie się

przykłady:

(1.1) Ten nostalgiczny poemat wyraża tęsknotę za ojczyzną.

(1.1) Wyraziłem już swoje zdanie na ten temat. Teraz, proszę, ty się wypowiedz.

(2.1) Co prawda wyrażał się poprawnie, ale niestety dość niewyraźnie.

(2.2) Janeczku, jak możesz?! Nie wyrażaj się!

(2.2) Nie wyrażaj się przy dziecku.

składnia:

kolokacje:

(2.1) wyrażać się o czymś • wyrażać się o kimś • wyrażać się na temat … • wyrażać się negatywnie • wyrażać się poprawnie • wyrażać się zrozumiale • wyrażać się górnolotnie

synonimy:

(1.1) opowiadać, mówić

(1.2) okazywać

(1.3) symbolizować

(2.2) przeklinać

antonimy:

(2.1) milczeć

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pseudowyraz mrz, wyrażanie n, wyrażenie n, wyraz m, wyrazistość ż

przym. wyraźny, wyrazisty

przysł. wyraźnie

czas. wyrazić

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) express
• arabski: (1) أعرب
• bułgarski: (1.2) изявявам
• chiński standardowy: (1.1) 表示 (biǎoshì); (1.2) 表示 (biǎoshì)
• czeski: (1.1) vyjadřovat
• duński: (1.1) udtrykke; (1.2) udtrykke; (1.3) udtrykke
• esperanto: (1.1) esprimi
• hiszpański: (1.1) expresar; (1.2) manifestar, mostrar, expresar; (1.3) indicar; (2.1) expresarse
• jidysz: (1.1) איבערגעבן (ibergebn); (1.2) איבערגעבן (ibergebn); (1.3) איבערגעבן (ibergebn)
• karpatorusiński: (1.1) высловлёвати
• łaciński: (1.1) expressus
• niderlandzki: (1.1) uitdrukken
• niemiecki: (1.1) ausdrücken; (1.2) ausdrücken; (2.1) sich ausdrücken
• norweski (bokmål): (1.1) uttrykke
• norweski (nynorsk): (1.1) uttrykkja, uttrykkje, uttrykka, uttrykke
• rosyjski: (1.1) выражать; (2.1) выражаться, высказываться
• szwedzki: (1.1) uttrycka, yttra, uttala, framföra; (1.2) uttrycka, visa; (1.3) uttrycka, föreställa; (2.1) uttrycka sig, yttra sig, uttala sig
• ukraiński: (1.1) виражати; (1.2) виражати; (1.3) виражати
• węgierski: (1.1) kifejez
• włoski: (1.1) esprimere

źródła: