szeląg (język polski)

szelągi (1.2)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) hist. numizm. drobna miedziana moneta zdawkowa w Polsce XVIXVII wieku[1][2]; zob. też szeląg (moneta) w Wikipedii
(1.2) hist. średniowieczna moneta srebrna, bita m.in. przez Krzyżaków[3]
(1.3) hist. ekon. zachodnioeuropejska średniowieczna jednostka wagowa i obrachunkowa systemu karolińskiego, pochodna solida[4]
(1.4) przest. pot. nieznacząca suma, kwota niewiele większej wartości
odmiana:
(1.1-4)
przykłady:
(1.4) Węża w kieszeni mam, pieniądze szanuję, bo kto grosza nie ceni, ten szeląga nie wart[5].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) moneta, pieniądz
hiponimy:
(1.1) boratynka, boratynek
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. szelężnik m, Szeląg m/ż
zdrobn. szelążek m
przym. szelężny, szelągowski, szelągowy
związki frazeologiczne:
ani szeląga • co do szeląga • nie dać/nie mieć złamanego szeląga • rozbijać się jak szeląg po kieszeni • wracać jak zły szeląg • znać jak zły szeląg
przysłowia: kto szeląga nie szanuje, niedługo nędzę poczuje • kto nie szanuje grosza, ten szeląga nie wart • kobieta uparta szeląga nie warta • łacno rozeznać grosz od szeląga • przyłożywszy do źdźbła szeląg, będziesz miał kukiełkę • raczyć się jak szelągi w worku • z szeląga się nie urąga, bo z szelągów grosz • grosz wstał, szeląg usiadł
etymologia:
śwn. schillinc[6] < swn. scilling[7]
uwagi:
zob. też szeląg w Wikipedii
tłumaczenia:
źródła:
  1. Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980, ISBN 83-01-03811-X.
  2. Słownik wyrazów obcych, praca zbiorowa, PWN, Warszawa 1980, ISBN 83-01-00521-1.
  3. Słownik wyrazów obcych, praca zbiorowa, PWN, Warszawa 1980, ISBN 83-01-00521-1.
  4. Marian Kowalski, Vademecum kolekcjonera monet i banknotów, Wrocław 1988, s. 109.
  5. Klemens Junosza, Harda Basia, Warszawa 1898.
  6. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „szeląg” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  7. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „Schilling” w: Duden Onlinewörterbuch, Bibliographisches Institut.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.