szaber (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈʃabɛr], AS: [šaber]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) grabież mienia porzuconego w wyniku wojny, katastrofy itp.
(1.2) przedmioty pochodzące z szabru (1.1)
(1.3) gwara przestępcza dłuto, żelazo do łamania murów, świder do dziurawienia murów[1]
(1.4) gwara przestępcza złodziej, zwłaszcza okradający mieszkania, włamywacz[1]
(1.5) gwara przestępcza kradzież, włamanie[1]
(1.6) kruszywo uzyskiwane z drobno potłuczonego kamienia
(1.7) górn. techn. gw. (Górny Śląsk) skrobak[2]
odmiana:
przykłady:
(1.1) Socjologowie tłumaczą, że podkradanie w zakładach pracy, nie tylko materiałów piśmiennych, ale wielu innych dóbr, występujące masowo w latach pięćdziesiątych, sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, to relikt wojennego i powojennego szabru[3].
(1.2) W teatrze zjawia się pierwszy prezydent miasta (postać autentyczna), który uciekł później w nieznanym kierunku z walizami pełnymi szabru[4].
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.4) szabrownik[1]
(1.6) tłuczeń
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. szabrownik mos, szabrowniczka ż, szabrownictwo n, szabrowanie n, rozszabrowywanie n, rozszabrowanie n
zdrobn. szaberek mrz
czas. szabrować ndk., rozszabrowywać ndk., rozszabrować dk.
przym. szabrowniczy
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1-5) jid. שאַבער (szaber) → łom używany przez złodziei[1]
(1.6) ros.[5]
(1.7) niem. Schaber[2]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1 2 3 4 5 Agnieszka Małocha, Żydowskie zapożyczenia leksykalne w socjolekcie przestępczym, w: Język a kultura, t. 10: Języki subkultur pod red. Janusza Anusiewicza i Bogdana Sicińskiego, Wrocław 1994, s. 136, 137, 141, 151.
  2. 1 2 Ewa Rudnicka-Fira, Profesjolekt górniczy w dobie współczesnych przemian cywilizacyjnych (morfologiczne i syntaktyczne sposoby jego wzbogacania), w: Socjolekt, idiolekt, idiostyl. Historia i współczesność pod red. Urszuli Sokólskiej, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2017, s. 282.
  3. ↑ Mariusz Urbanek, Pozszywana dusza, „Polityka”, 2003, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  4. ↑ Antoni Kroh, Starorzecza, 2010, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  5. ↑ publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło „II szaber” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.