kalafior (język polski)
- wymowa:
- , IPA: [kaˈlafʲjɔr], AS: [kalafʹi ̯or], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskozwierzęcy
- (1.1) bot. Brassica oleracea var. botrytis L.[1], odmiana kapusty o białych, mięsistych kwiatach; zob. też kalafior w Wikipedii
- (1.2) kulin. jarzyna z jadalnej części kalafiora (1.1)
- (1.3) środ. pot. zdeformowana wskutek urazu małżowina uszna, gdy po tępym uderzeniu doszło do zapalenia tkanki chrzęstnej
- (1.4) w lm kalafiory – uczn. kaloryfer[2]
- odmiana:
- (1.1-3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik kalafior kalafiory dopełniacz kalafiora kalafiorów celownik kalafiorowi kalafiorom biernik kalafior / kalafiora[3] kalafiory narzędnik kalafiorem kalafiorami miejscownik kalafiorze kalafiorach wołacz kalafiorze kalafiory - przykłady:
- (1.1) Skompromitowany przez Gabrysię przed całą żeńską drużyną koszykarską, której uczestniczki – jak się okazało – wszystkie miały okazję słuchać tych samych komplementów i romantycznych porównań do kwiatu jabłoni, mówi jej, że jest prozaiczna jak kalafior[4].
- (1.2) Kup jeszcze dwa kalafiory! Zrobimy pyszną zupę kalafiorową.
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- (1.2) włoszczyzna
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. kalafiorowa ż, kalafiorówka ż
- zdrobn. kalafiorek m
- przym. kalafiorowy, kalafiorowaty
- związki frazeologiczne:
- selery, pory i kalafiory, każdy mi przyzna, że to włoszczyzna • zwisa mi to kalafiorem/zwisa mi to bujnym kalafiorem
- etymologia:
- (1.1-2) dial. wł. caule fiori (kapusty-kwiaty)[5], być może pod wpływem daw. niem. Carfiol[6]
- (1.3) podobieństwo fonetyczne do pol. kaloryfery[2]
- uwagi:
- (1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie
- zob. też kalafior w Wikicytatach
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) cauliflower
- arabski: (1.1) قرنبيط
- baskijski: (1.1) azalore
- bułgarski: (1.1) карфиол m
- chorwacki: (1.1) cvjetača ż, karfiol
- czeski: (1.1) květák m; (1.2) květák m
- duński: (1.1) blomkål w; (1.2) blomkål w, blomkålshoved n
- esperanto: (1.1) florbrasiko; (1.2) florbrasiko
- fiński: (1.1) kukkakaali
- francuski: (1.1) chou-fleur m
- galicyjski: (1.1) coliflor ż
- hebrajski: (1.1) כרובית ż (kruwit)
- hindi: (1.1) फूलगोभी ż (phulgobhi), गोभी ż (gobhi)
- hiszpański: (1.1) coliflor ż
- islandzki: (1.1) blómkál n
- japoński: (1.1) カリフラワー
- jidysz: (1.1) קאַליפֿיאַר m (kalifiar)
- kataloński: (1.1) coliflor ż; (1.2) coliflor ż
- luksemburski: (1.1) Choufleur m; (1.2) Choufleur m
- maltański: (1.1) pastarda ż
- marathi: (1.1) फुलकोबी m; (1.2) फुलकोबी ż
- niderlandzki: (1.1) bloemkool ż
- niemiecki: (1.1) Blumenkohl m, austr. Karfiol m
- norweski (bokmål): (1.1) blomkål m; (1.2) blomkål m
- norweski (nynorsk): (1.1) blomkål m; (1.2) blomkål m
- nowogrecki: (1.1) κουνουπίδι n
- rosyjski: (1.1) цветная капуста ż; (1.2) цветная капуста ż
- rumuński: (1.1) conopidă ż
- słowacki: (1.1) karfiol
- szwedzki: (1.1) blomkål w
- ukraiński: (1.1) цвітна капуста ż
- węgierski: (1.1) karfiol, kelvirág; (1.2) karfiol, kelvirág
- wietnamski: (1.1) bông cải trắng, su lơ, hoa lơ, súp lơ
- wilamowski: (1.1) kȧlȧfjor m; (1.2) kȧlȧfjor m
- źródła:
- ↑ Hasło „Brassica oleracea” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
- 1 2 Monika Rzeszutek, Rośliny w szkolnym ogrodzie, czyli nazwy botaniczne w socjolekcie uczniowskim, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 226.
- ↑ Hasło „kalafior” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Wikipedia
- ↑ Hasło „kalafior” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Zapytania i odpowiedzi, „Poradnik Językowy” nr 3/1902, s. 40.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.