边 (znak chiński)

klucz:

162 辵 + 2

liczba kresek:

6

warianty:

kolejność kresek:

chiński:

znaczenia:

etymologia:

wprowadzanie znaku:

Cangjie: 卜大尸 (YKS)

kodowanie:

zob. wpis w bazie Unihan: U+8FB9

słowniki:

• KangXi: brak, następowałby po: strona 1253, znak 13
• Dai Kanwa Jiten: znak 38709
• Dae Jaweon: strona 1735, znak 8
• Hanyu Da Zidian: tom 6, strona 3815, znak 6

uwagi:

źródła:

边 (język chiński standardowy)

悬崖边(1.2)

zapis:

uproszcz. 边, trad. 邊

wymowa:

pinyin biān (bian1); zhuyin ㄅㄧㄢ

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) strona

(1.2) krawędź, brzeg

(1.3) granica, limit

(1.4) obwódka

(1.5) mat. bok

przyimek

(2.1) przy

(2.2) podczas (odnosi się do dwóch równoległych czynności)

odmiana:

przykłady:

(1.1) 你为什么不站在我的边？(nǐ wèishéme bù zhàn zài wǒde biān) → Dlaczego nie staniesz po mojej stronie?

(1.2) 悬崖边大约伸长达五百英里。(xuányá biān dàyuē shēn cháng dá wǔbǎi yīnglǐ) → Krawędź klifu rozciąga się na około pięćset mil.

(1.3) 你的嫉妒心有没有边了？(nǐde jídùxīn yǒu méiyǒu biānle) → Są jakieś granice twojej zazdrości?

(1.4) 双色花，白花带显著的玫红边。(shuāngsè huā bái huā dài xiǎnzhù de méihóng biān) → Kwiaty dwukolorowe, białe z wyraźną różową obwódką.

(1.5) 长方体有几条边？(chángfāngtǐ yǒu jǐ tiáo biān) → Ile boków ma prostopadłościan?

(2.1) 我宁愿去高速公路边捡垃圾。(wǒ nìngyuàn qù gāosù gōnglù biān jiǎn lèsè) → Wolę zbierać śmieci przy autostradzie.

(2.2) 我喜欢边听音乐边做作业。(wǒ xǐhuān biān tīng yīnyuè biān zuò zuoyè) → Lubię słuchać muzyki podczas odrabiania lekcji.

składnia:

(1.1-5) klasyfikator: 条 (tiáo) lub brak

(2.2) aby funkcjonować w tym znaczeniu, 边 musi zostać podwojone i umieszczone przed obydwoma orzeczeniami, wg. wzoru:

边 + orzeczenie 1 + 边 + orzeczenie 2

co ciekawe, która czynność zachodzi podczas której jest kwestią kontekstu i może być nieintuicyjne dla obcokrajowca, np.:

• 边等边看书 → czytać podczas czekania
• 边听音乐边看书 → słuchać muzyki podczas czytania

kolokacje:

(1.1) 一边 → z jednej strony • 两边 → dwie strony, obie strony

(1.2) 湖边 → brzeg jeziora • 河边 → brzeg rzeki • 海边 → brzeg morza (=plaża) • 溜边 → trzymać się z brzegu • 路边 → krawędź drogi (=pobocze) • 天边 → krawędź nieba (=horyzont)

(1.3) 无边 → bez granic • 边地 → teren granicy (=pogranicze) • 边卡 → kontrola graniczna

(1.5) 多边形 → kształt o wielu bokach (=wielobok)

(2.1) 身边 → przy sobie

synonimy:

(1.2) 边缘•边际

(1.3) 边界

(1.4) 边框•花边

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

złożenia:

wyrazy pokrewne:

przym. 双边 • 单边, 外边

przysł. 南边 • 北边 • 东边 • 西边 • 左边 • 右边 • 旁边, 外边, 里边, 上边, 下边, 后边

przyim. 上边 • 下边 • 里边 • 外边 • 前边 • 后边

zaim. 这边 • 那边 • 周边

związki frazeologiczne:

有边读边

etymologia:

chiń. ⻌ + 力 → chodzić + nóż

uwagi:

HSK: 2

źródła: