pragnąć (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈpraɡnɔ̃ɲʨ̑], AS: [pragnõńć], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ą  ​

znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zapragnąć)

(1.1) ofic. chcieć czegoś, mieć pragnienie, życzyć sobie

(1.2) książk. pożądać seksualnie^[1]

(1.3) przest. być spragnionym, chcieć pić^[2]

odmiana:

(1.1-3) koniugacja Va

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		pragnąć
czas teraźniejszy		pragnę	pragniesz	pragnie	pragniemy	pragniecie	pragną
czas przeszły	m	pragnąłem	pragnąłeś	pragnął	pragnęliśmy	pragnęliście	pragnęli
	ż	pragnęłam	pragnęłaś	pragnęła	pragnęłyśmy	pragnęłyście	pragnęły
	n	pragnęłom	pragnęłoś	pragnęło
tryb rozkazujący		niech pragnę	pragnij	niech pragnie	pragnijmy	pragnijcie	niech pragną
pozostałe formy czas przyszły m będę pragnął, będę pragnąć będziesz pragnął, będziesz pragnąć będzie pragnął, będzie pragnąć będziemy pragnęli, będziemy pragnąć będziecie pragnęli, będziecie pragnąć będą pragnęli, będą pragnąć ż będę pragnęła, będę pragnąć będziesz pragnęła, będziesz pragnąć będzie pragnęła, będzie pragnąć będziemy pragnęły, będziemy pragnąć będziecie pragnęły, będziecie pragnąć będą pragnęły, będą pragnąć n będę pragnęło, będę pragnąć będziesz pragnęło, będziesz pragnąć będzie pragnęło, będzie pragnąć czas zaprzeszły m pragnąłem był pragnąłeś był pragnął był pragnęliśmy byli pragnęliście byli pragnęli byli ż pragnęłam była pragnęłaś była pragnęła była pragnęłyśmy były pragnęłyście były pragnęły były n pragnęłom było pragnęłoś było pragnęło było tryb przypuszczający m pragnąłbym, byłbym pragnął pragnąłbyś, byłbyś pragnął pragnąłby, byłby pragnął pragnęlibyśmy, bylibyśmy pragnęli pragnęlibyście, bylibyście pragnęli pragnęliby, byliby pragnęli ż pragnęłabym, byłabym pragnęła pragnęłabyś, byłabyś pragnęła pragnęłaby, byłaby pragnęła pragnęłybyśmy, byłybyśmy pragnęły pragnęłybyście, byłybyście pragnęły pragnęłyby, byłyby pragnęły n pragnęłobym, byłobym pragnęło pragnęłobyś, byłobyś pragnęło pragnęłoby, byłoby pragnęło imiesłów przymiotnikowy czynny m pragnący, niepragnący ż pragnąca, niepragnąca pragnące, niepragnące n pragnące, niepragnące imiesłów przysłówkowy współczesny pragnąc, nie pragnąc rzeczownik odczasownikowy pragnięcie, niepragnięcie

przykłady:

(1.1) Po prostu pragnę przedstawić tę sprawę panu i panu zostawić głos rozstrzygający.^[3]

(1.2) Pragnę cię, Boh, i ty mnie pragniesz, kocham cię do szaleństwa, Boh.^[4]

(1.3) Jeżeli nieprzyjaciel twój cierpi głód – nakarm go. Jeżeli pragnie – napój go!^[5]

(1.3) Mówcie, komu czego braknie, kto z was pragnie, kto z was łaknie?^[6]

składnia:

(1.1-2) pragnąć + D.^[7]

kolokacje:

synonimy:

(1.1) pożądać, żądać, chcieć, łaknąć

(1.2) pożądać

(1.3) być spragnionym, chcieć pić

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. pragnienie n

czas. zapragnąć dk.

przym. spragniony, upragniony

związki frazeologiczne:

pragnąć jak kania dżdżu • kołacza pragnij, lecz chleba nie porzucaj • im kto ma więcej, tym więcej pragnie

etymologia:

uwagi:

(1.2) używane w mowie egzaltowanej lub w książkach

(1.3) używane współcześnie jedynie w języku poetyckim, w Biblii

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) desire
• arabski: (1.1) رغب, أراد
• baskijski: (1.1) desiratu
• bułgarski: (1.1) желая, искам; (1.2) желая, искам; (1.3) жадувам, жаден съм
• czeski: (1.1) dychtit, toužit
• duński: (1.1) ønske; (1.2) begære
• esperanto: (1.1) deziri, voli; (1.2) deziri, voli; (1.3) soifi, esti soifa
• hawajski: (1.1) makemake, ʻiʻini, ʻanoʻi, ʻupu, ake, kuko, nipo, puni
• hiszpański: (1.1) anhelar
• interlingua: (1.1) appeter, aspirar, desirar
• jidysz: (1.1) באַגערן (bagern), וועלן (weln)
• niemiecki: (1.1) dürsten
• nowogrecki: (1.1) επιθυμώ, ποθώ
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• rosyjski: (1.1) желать; (1.3) жаждать
• staroegipski: (1.1) (mrỉ); (ỉb)
• szwedzki: (1.1) åtrå, törsta
• tuvalu: (1.1) fiafai, loto
• ukraiński: (1.1) прагнути
• wilamowski: (1.1) pragnjǡn
• włoski: (1.1) desiderare
• wolof: (1.1) bëgg

źródła: