Bogurodzica
Chrystus orędownik
Nie zawsze twórcy pokazują Chrystusa tak bezsilnego i – martwego. Inny nurt utworów ukazuje nam Chrystusa orędownika, zbawiającego nas. To do niego – Bożyca, czyli Syna Bożego – zwracają się za pośrednictwem Maryi i Jana Chrzciciela wierni w pierwszym polskim hymnie narodowym Bogurodzica. Proszą o „zbożny pobyt” na ziemi, a po śmierci o życie wieczne w niebie, czyli „rajski przebyt”.
Bogurodzica
Deesis
Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja, U twego syna Gospodzina matko zwolena, Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kiryjelejson. Twego dziela Krzciciela, bożycze, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy... (Bogurodzica) Motyw deesis występuje zarówno w malarstwie, jak i poezji. Prawdopodobnie przeniknął ze sztuk plastycznych do literatury. Spotykamy go w najstarszym polskim hymnie narodowym – Bogurodzicy i na licznych ikonach.
Średniowiecze : Literatura polska
• Biblia królowej Zofii – pierwszy zabytek języka polskiego,datowany na rok 1455. Jest to tłumaczenie Biblii na język polski (w dialekcie małopolskim), wykonane dla żony Władysława Jagiełły. Jest też nazywana Biblią szaroszpatacką (aż do II wojny światowej przechowywano ją w węgierskiej miejscowości Sárospatak). • Bogurodzica – to pierwszy hymn narodowy oraz pierwszy hymn rycerstwa polskiego. Jest najstarszą polską pieśnią religijną – dwie pierwsze zwrotki pochodzą z XII w....
Deesis w poezji
W polskiej pieśni skierowanej do Matki Boskiej – Bogurodzicy , również odnajdujemy ten motyw. Jan Chrzcicieli Matka Boska wstawiają się do Syna Bożego za wiernymi. Za ich pośrednictwem modlący proszą o „zbożny pobyt” na ziemi, a po śmierci o „rajski przebyt”. Jan Chrzciciel potraktowany zostaje w Bogurodzicy zupełnie inaczej niż Maryja – jest jedynie orędownikiem, podczas gdy Maryja jest Matką Bożą. Stworzona zostaje więc swoista hierarchia: najpierw Bóg Ojciec i Jego Syn, potem niemal...
Fascynacja, czy poczucie obcości ? Człowiek współczesny wobec dzieł literatury staropolskiej.
Polacy na przestrzeni dziejów zawsze i w każdych okolicznościach przywiązywali ogromne znaczenie do historii. Była ona dla nas niczym matka-opiekunka, u której szukaliśmy pokrzepienia w chwilach trwogi, rzadziej mądrości w momentach przełomowych...
Matura ustna z języka polskiego - średniowiecze.
Średniowiecze 1.Czas trwania epoki średniowiecza w porównaniu z najważniejszymi wydarzeniami historycznymi. Średniowiecze jest to epoka w dziejach Europy,między starożytnością a czasami nowożytnymi.Termin „średniowiecze” wprowadzili...
Wartości literatury staropolskiej dla następnych pokoleń.
Jakie wartości zawarte w literaturze staropolskiej należy przekazać następnym pokoleniom jako najcenniejsze dziedzictwo? „Twórczość staropolska obejmuje okres od XII do połowy XVIII w. Czyli trzy epoki literackie: średniowiecze, renesans i...
Śmierć
CO SIĘ DZIEJE W MOMENCIE ŚMIERCI? 1. Nieśmiertelnym jest tylko Bóg (1 Tym 1,17; 6,16). 2. Człowiek jest istotą śmiertelną (1 Mjż 3,19; Ijob 28,13; Ps 9,21; 10,18, Iz 51,12). 3. Życie ludzkie zostało przyrównane do "trawy", do "wiatru", do...
Bóg, czas i śmierć w średniowieczu
Rodzimy się, zaczynamy oddychać, a nawet się dławić. Egzystujemy. Czyż nie jest to najwspanialsza i jednocześnie najtragiczniejsza zagadka naszego trwania? Co nas zmusza do tego bezustannego wysiłku i pcha w tę nieokreśloną otchłań? Musimy...
Bogurodzica
Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja, Twego Syna, Gospodzina, Matko zwolena Maryja, Zyszczy nam, spuści nam, Kyrielejson. Twego dziela krzciciela, Bożycze, Usłysz glosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A...
Matka Boska w liryce średiowiecza
Ludzi średniowiecza bardzo ciekawiła historia bohaterów biblijnych, a w szczególności Świętej Rodziny. Jedną sytuacją nie do końca opisaną w Biblii jest kwestia obecności Matki Bożej podczas śmierci Jezusa na krzyżu. Z Pisma Świętego nie...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Jej kult był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę swojego narodu i dlatego przypisywali...
Średniowiecze, czy aby napewno mroczny okres??
Nazwę średniowiecze nadali ludzie okresu renesansu. Nazwa ta miała ujemny charakter, gdyż ludzie renesansu widzieli tylko negatywne cechy średniowiecza, ponieważ średniowiecze odrzuciło ideały antyku i zainteresowanie człowiekiem. średniowiecze...
Motyw Matki
Kobieta przeznaczona do tego, by być matką, staje się najważniejszą osobą w życiu człowieka. To ona je wychowuje, uczy rozróżniania dobra od zła, kształtuje jego osobowość i charakter, daje podstawy do dalszego funkcjonowania. To ona wprowadza...
Kultura polskiego Średniowiecza.
W niniejszej pracy przedstawiam najważniejsze zagadnienia, które miał największy wpływ na rozwój kulturalny średniowiecznej Polski . Organizacja kościelna na przełomie X- XI wieku w Polsce pozostawała za krajami Europy zachodniej. Oprócz...
Średniowiecze historia- ściąga do 2 klasy
Średniowiecze w Europie: -V w.n.e.(476r.) 1)upadek cesarstwa zachodnio-rzymskiego (zachodniego cesarstwa rzymskiego);2)podbicie Rzymu przez plemiona germańskie; -XVw.n.e.(1440) 1)wynalezienie druku przez Gutenberga; 2)1453r upadek...
Wizerunki maryjne w liryce średniowiecznej. Omów temat na podstawie „Bogurodzicy” i „Lamentu świętokrzyskiego”.
Matka Boska była bohaterką wielu tekstów średniowiecznych. Kult jej był szczególnie popularny w Polsce, co znalazło swoje odzwierciedlenie w literaturze i sztuce tego okresu. Polacy uważali Maryję za opiekunkę narodu przypisując jej rolę...
Literackie dialogi z Bogiem. Przedstaw i omów problem, analizując wybrane teksty - prezentacja
Chciałbym zaprezentować państwu temat zatytułowany „ człowiek w dialogu z bogiem.. „ na początku chciałbym przytoczyć definicję dialogu. Otóż jest to komunikacja werbalna, komunikacja z użyciem języka naturalnego czyli mowy jako środka...
Bibliografia:człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci. Omów problem na podstawie literatury staropolskiej. BIBLIOGRAFIA I. Literatura podmiotu: 1. Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, Wrocław 1962. 2. Kochanowski J., Czego chcesz od nas Panie..., Pieśń...
Bogurodzica
Bogurodzica spełniała nie tylko rolę pieśni religijnej; jak odnotowuje m.in. Jan Długosz, rycerstwo polskie śpiewało ją przed bitwą pod Grunwaldem w roku 1410 jako pieśń bojową, a zarazem hymn narodowy (patrium carmen - pieśń ojczysta). Na...
Różne postawy człowieka wobec śmierci - na podstawie bohaterów średniowiecznej literatury.
Odwołując się do bohaterów z literatury średniowieczna opisz różne postawy człowieka wobec śmierci i jej egzystencjalnego sensu. Średniowiecze to najdłuższy w dziejach kultury i literatury europejskiej okres trwający pomiędzy starożytnością a...
Wizerunek Maryi w literaturze średniowiecznej.
W średniowieczu głównym nurtem filozoficznym był teocentryzm, obecny we wszystkich dziedzinach życia. Łatwo go dostrzec także w literaturze. Najstarsze polskie utwory literackie min. „Bogurodzica” i „Posłuchajcie bracia miła...” opisują prośby...
Biblia natchnieniem dla poetów i pisarzy.
Biblia natchnieniem dla poetów i pisarzy. „Żywe bowiem jest słowo Boże, skutecznie i ostrzejsze niż wielki miecz obusieczny, przenikające aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów i szpiku, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca”. (Hebr....
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej.
Dokonaj porównania wizerunków Matki Boskiej w „Bogurodzicy” i „Lameńcie Świętokrzyskim”. W początkach państwa polskiego, kultura piśmiennicza rozwijała się dzięki charakterystycznej dla okresu średniowiecza inspiracji, jaką była dla niej...
Zabytki literatury polskiej
Niewiele tekstów średniowiecznych zachowało się do naszych czasów, a te, które znamy, to skarby kultury, starannie przechowywane w specjalnych działach bibliotek i pieczołowicie konserwowane. Interesują się nimi historycy, badacze literatury i...
Bogurodzica
"Bogurodzica" jest najwspanialszą i najstarszą polską pienśią religijną. Nie znamy dokładnej daty jej powstania. Jej powstanie wiąże się z okresem pomiędzy wiekiem X i XIV, a najczęściej przyjmuje się pierwszą połowę wieku XIII. Z...
"Bogurodzica".
"Bogurodzica" jest polską pieśnią narodowo-religijną, pierwszą tego rodzaju w języku polskim. Jest utworem anonimowym. Przez długi czas miała charakter hymnu narodowego i takiż zachowała aż do XVI wieku. Nieznany autor wykazał się swoim...
Średniowiecze
Nazwa średniowiecze pochodzi z XVII w. Oznacza czas średni między starożytnością a renesansem.Za jego początek przyjmuje się rok 476 (upadek Cesarstwa Zachodnio-rzymskiego), a za koniec - erę wielkich odkryć geograficznych, czyli schyłek XV w....
Udowodnij, że Średniowiecze stanowiło kolebkę naszej kultury.
W X wieku w Polsce rozwinęła się nowa epoka w dziejach kultury, średniowiecze. Ówcześni ludzie nie znali tej nazwy. Wprowadzili ją twórcy renesansu, określając ten okres jako przejściowy między starożytnością i odrodzeniem, uznając go jednocześnie...
"Bogurodzica" - najstarsza pieśń polska, świadectwo języka staropolskiego.
"Bogurodzica" jest polską pieśnią narodowo-religijną, pierwszą tego rodzaju w języku polskim; jest anonimowa; przez długi czas miała charakter hymnu narodowego, i takiż zachowała aż do XVI wieku; nieznany autor wykazał się swoim talentem...
zabytki kultury polskiej
IX- „Gegraf Bawarski” rękopis łać. rejestrujący plemienne terytoria Eoplay. Nazwy plemion polskich (Wiślanie, Gidonie, Ślężanie, Brzeżanie) X - „Dugowie index” dok. w którym Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę Papierzowi .W łać, dok....
Najdawniejsze zabytki języka polskiego Zabytki języka a zabytki literatury
Niewiele tekstów średniowiecznych zachowało się do naszych czasów, a te, które znamy, to skarby kultury, starannie przechowywane w specjalnych działach bibliotek i pieczołowicie konserwowane. Interesują się nimi historycy, badacze literatury i...
Najdawniejsze zabytki piśmiennictwa polskiego.
1. „Geograf bawarski” IX w. - spis nazw polskich plemion 2. „Dagome index” X w. - najdawniejszy polski dokument, Mieszko I oddaje państwo pod opiekę papieżowi, nazwy geograficzne 3. „Kronika Theimara” X-XI w. - nazwy plemion (Ślązanie),...
Różne oblicza miłości w literaturze staropolskiej.
Miłość to słowo, które od początku istnienia sztuki jest inspiracją dla twórców. Artyści zastanawiają się jak ukazać to uczucie w swoich dziełach, wypowiedzieć, zobrazować to, co nie istnieje w materialnym świecie, co obce jest racjonalizmowi i,...
Literatura średniowieczna - gatunki.
Gatunki: ŚWIECKIE - tematyka świecka. Powieści bretońskie - (X w.) utwory, których fabuła oparta jest na bardzo starych legendach, baśniach i mitach celtyckich: - romanse "Tristan i Izolda" - przygodowe "O rycerzach...
Potret Matki Boskiej w "Bogurodzicy" i "Lamencie Świętokrzyskim".
Opis potretu Bogurodzicy i Lamentu Świetokrzyskiego
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”.
Różne oblicza Maryi w „Bogurodzicy” i „Lamencie świętokrzyskim”. „Bogurodzica” i „Lament świętokrzyski” reprezentują dwa odmienne modele liryki maryjnej. Oba utwory zostały uznane za arcydzieła średniowiecznej poezji. Warto porównać kreacje...
Literatura Średniowiecza.
Warunki sprzyjające rozwojowi piśmiennictwa kształtowały się w Polsce od przeł. X i XI w. Chrzest (966) umożliwił zbliżenie się państwa Mieszka I do zach. cywilizacji chrześc., pod której wpływem rodzima kultura wzbogaciła się o znajomość pisma i...
Wizerunki maryjne w literaturze średniowiecznej na podstawie "Bogurodzicy" i "Lamentu świętokrzyskiego".
WIZERUNKI MARYJNE W LITERATURZE ŚREDNIOWIECZNEJ. OMÓW TEMAT DOKONUJĄC ANALIZY I INTERPRETACJI BOGURODZICY i LAMENTU ŚWIĘTOKRZYSKIEGO. Wizerunki Maryi były bardzo powszechne w literaturze średniowiecza. Autorzy, którzy często pozostawali...
Na podstawie interpretacji porównawczej "Bogurodzicy" oraz "Lamentu świętokrzyskiego" wskaż i omów najważniejsze cechy polskiej średniowiecznej pieśni maryjnej.
„Bogurodzica” oraz „Lament świętokrzyski” należą do pieśni średniowiecznych. Ukazują one nam dwie różne postawy Maryi, które spróbuję przybliżyc. „ Lament świętokrzyski” przedstawia nam wydarzenie, które miało miejsce w Wielki Piątek. Wtedy to...
Średniowiecze
1. Ramy czasowe, pojęcia: uniwersalizm, teocentryzm, augustynizm, franciszkanizm, tomizm, scholastyka, asceza, hagiografia, memento mori, dans makabr, (taniec śmierci). 2. ” Legenda o św. Aleksym" - wzór ascety. 3. „Pieśn o Rolandzie"...
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci.
Literatura średniowieczna miała charakter moralizatorski. Jej głów-nym zadaniem było pouczanie ludzi w jaki sposób mają żyć, w utwo-rach szukano wzorców do naśladowania. Literatura ukazywała życie ludzkie, tajemnicę śmierci i Boga - jako sens...
"Bogurodzica".
- Najdawniejsza polska pieśń religijna – najstarszy polski tekst poetycki - Pochodzi z XIII wieku, dwie pierwsze strofy prawdopodobnie z 1407r - Oryginalne działo rodzime, nie oparte na żadnym wzorcu literackim - Motyw deesis – pojawiają się...
Dokonaj porównanie wizerunku zawartym w „Bogurodzicy” i w „Lamencie Świętokrzyskim”
Teksty „Bogurodzicy” i „Lamentu Świętokrzyskiego” powstały w podobnym czasie, lecz można wskazać wiele różnic w przedstawieniu Matki Boskiej. „Bogurodzica” to tekst średniowieczny, który jest najstarszą pieśnią religijną. Dwie najdawniejsze...
Jak rozumiesz słowa, że antyk i Biblia to korzenie kultury europejskiej?
Zaznajamiając się z wieloma dziełami na przełomie wszystkich epok literackich, możemy zapoznać się z głównymi bohaterami tych utworów a również z bohaterami drugo- bądź trzecioplanowymi. Nie jednego z nich spotyka wiele różnorodnych sytuacji oraz...
Motywy biblijne w literaturze późniejszych epok
Biblia, jako jedna z podstaw kultury europejskiej, stanowi zbiór tekstów, do których autorzy kolejnych epok odwołują się bardzo często: średniowiecze: wszelkie misteria tego okresu oparte są na motywach biblijnych; "Bogurodzica", która stanowi...
Matka Boska w polskiej liryce średniowiecznej. Dokonaj porównania wizerunków zawartych w „Bogurodzicy” i „Lamencie Świętokrzyskim”
W średniowieczu było dość sporo tekstów o tematyce maryjnej. Przedstawiały one Maryję w różnych wizerunkach. Głównie Maryja była opisywana jako osoba nadludzka oraz jako pośredniczka pomiędzy człowiekiem a Bogiem, natomiast dużo mniej powstawało w...
Człowiek współczesny wobec ideałów średniowiecza
W średniowieczu największą mądrością była umiejętność właściwego rozpoznawania, co dobre, a co złe. Dziś coraz trudniej odróżnić od siebie te wartości. Zdaje się także, że coraz częściej zdarza się nam tęsknić za bezwzględnym autorytetem, od...
Średniowiecze - opracowanie epoki.
1*Średniowiecze-epoka w hist. Europy miedzy V a XV w. Początek upadek Rzymu 476 a koniec 1450(czcionka) 1453(Konstantynopol)1492(Kolumb) Medium aevum-„wieki średnie”*teocentryzm-kluczowa idea średniowiecza-życie ludzkie podporządko jest wierze w...