Życie na pustyni
Pustynia – to obszary gdzie w ciągu roku spada na każe miejsce mniej niż 250 mm wody. Parowanie na tych terenach z powierzchni ziemi jest kilka do kilkudziesięciu razy większe od sumy opadów. Nie wszystkie pustynie są jednakowe. Niektóre mają...
Choroby skóry
Podział chorób skóry (dermatoz) zmienia się zależnie od możliwości poznanych przyczyn i mechanizmów powstawania zmian chorobowych (etiologii i patogenezy). Ze względu na etiologię można podzielić choroby skóry na bakteryjne, grzybicze,...
Pustynie
Chociaż większość powierzchni lądu naszej planety porasta gęsta roślinność, to jednak na Ziemi istnieją obszary, które są porośnięte rzadką roślinności lub są jej całkowicie pozbawione. Rejony te nazywa się pustyniami i czasami spotyka się na nich...
Wady i zniekształcenia układu ruchu
PŁASKOSTOPIE Płaskostopie jest to: poszerzenie przodostopia i obniżenie poprzecznego łuku stopy. W naszych warunkach cywilizacyjnych większość ludzi ma stopy jeśli nawet nie zniekształcone, to źle rozwinięte, niedostosowane do warunków,...
Wady i zniekształcenia układu ruchu
Wady postawy występują najczęściej w okresie wzrostu, wtedy też są one w swych skutkach najgroźniejsze. Rosnąca kość jest szczególnie podatna na wszelkie wpływy obciążeniowe. Charakter tych wpływów określa znane biologiczne prawo Dalpecha i...
Wady i zniekształcenia w układzie ruchu
Nieustanne i szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku otaczającym człowieka odbija się na nim w sposób niekorzystny. Wynikiem tego są rozmaite schorzenia m.in. wady i zniekształcenia narządów ruchu. Charakterystyczną cechą zaburzeń w...
Higiena i choroby układu oddechowego
Aby nasz układ oddechowy buł mniej narażony na infekcje, należy przede wszystkim pamiętać o wdychaniu powietrza przez nos. Jest wtedy ono odpowiednio ogrzane, nawilżone odpowiednio ogrzane i oczyszczone z bakterii oraz pyłów. Może nas to uchronić...
Higiena i niektóre choroby układu oddechowego
Higiena układu oddechowego W zamkniętej przestrzeni najczęstszą przyczyną zanieczyszczenia powietrza jest CO , produkt powstały w wyniku procesu spalania i oddychania organizmów żywych. Nadmiar CO powoduje bóle głowy, wymioty i omdlenia....
Choroby układu oddechowego
Spis treści Krótkie przypomnienie budowy anatomicznej i fizjologii układu oddechowego Główne objawy chorobowe Badania w chorobach układu oddechowego Profilaktyka chorób układu oddechowego - tryb życia - badania okresowe Układ...
Choroby nowotworowe - profilaktyka i diagnostyka
Nowotwór jest tkanką wywodzącą się z prawidłowych tkanek ustrojowych, lecz wskutek utrwalonych cech patologicznych rozrastająca się w sposób niekontrolowany, nie poddający się czynnikom regulującym wzrost, dojrzewanie i czynności komórek....
Budowa naczyń krwionośnych i serca oraz jego praca
Krew krąży w zamkniętym systemie naczyń, który nazywamy układem krwionośnym. Składa się on z żył, tętnic, naczyń włosowatych, czyli naczyń krwionośnych oraz serca. Naczynia krwionośne Sam układ naczyniowy utworzony jest przez system naczyń...
Praca serca
Układ krwionośny człowieka, tak jak wszystkich ssaków, składa się z czterodziałowego serca z całkowitą przegrodą komory oraz naczyń krwionośnych: żył, tętnic i naczyń włosowatych. Zanika prawy łuk aorty, a lewy pozostaje dobrze rozbudowany. Układ...
Cykl rozwojowy Paproci
Na spodniej stronie liści znajdują się kubki z zarodniami z których po dojrzeniu wysypują się haploidalne (in) zarodniki. Zarodniki kiełkując wytwarzają sercowate przedrośle (gametofit) na spodniej stronie przedrośla znajdują się plemnie z...
Mięczaki
Grupa ta stanowi około 130 tyś. Gatunków. Są to organizmy wolnożyjące, występujące w środowisku wodnym (morza, wody słodkie), często prowadząc przydenny tryb życia, pełzając po dnie, pływając w wodzie lub jak ślimaki płucodyszne – żyją na lądzie....
Grzyby
Grzyby : lądowe organizmy beztkankowe. Zaliczamy do nich skoczki, sprzężniowe, workowce i podstawczaki, w tym również porosty, traktowane nieraz jako osobna grupa. Spotykamy grzyby jednokomórkowe mające jedno jądro, ale większość ma grzybnię...
Pełzaki
Tryb życia, budowa i poruszanie się pełzaka Pełzak, czyli ameba występuje w mule na dnie stawów z zanieczyszczona woda. Podobny jest do malej, ledwie widocznej okiem nieuzbrojonym galaretowej grudki, ciągle zmieniającej kształt. Wyraz "ameba"...
Układ moczowy
Układ moczowo-płciowy - to układ narządów składających się z narządów tworzących tzw.uk. moczowy i narządów tworzących tzw.uk.płciowy. Układ moczowy - jego zadaniem jest wydalanie na zew. końcowych produktów przemiany materii za pośrednictwem...
Znaczenie i podział układu moczowego
Nerka jest narządem parzystym, położonym zaotrzewnowo, na tylnej ścianie jamy brzusznej. Przeciętne wymiary nerki wynoszą długość: 11-12 cm, szerokość: 5-7,5 cm i grubość: 2,5-4 cm, a ich masa od 125 do 170 g (u mężczyzn) i 115-155 g (u kobiet)....
Powstawanie moczu w nefronie
W korze nerki zlokalizowane są kora i ciałka nerki, a w rdzeniu pętla nefronu i kanaliki zbiorcze. Mocz powstaje w nefronie podczas: filtracji, resorpcji zwrotnej i sekrecji. Filtracja – przesączanie: Ponieważ tętniczka doprowadzająca mocz...
Powstanie moczu w nerce człowieka
Krew wchodzi do nerki przy pomocy tętnicy nerkowej, rozdziela się na drobniejsze naczyńka i wchodzi do kory nerki jako tętniczka doprowadzająca. Tętniczka doprowadzająca wnika do torebki Bowmana i tworzy kłębuszek nerkowy. Pomiędzy kłębuszkiem...
Układ krwionośny
Krew i układ krwiotwórczy Krew już przez starożytnych była uważana za esencję życia. Jest to rzeczywiście bardzo ważny składnik naszego organizmu - jej brak czy znaczny ubytek doprowadza szybko do śmierci. Krew stanowi około 7% masy ciała....
Dlaczego warto przechowywać krew pępowinowa?
Krew pępowinowa nazywana jest też krwią łożyskową - to ta sama krew która krążyła w układzie krwionośnym płodu. Jest to krew pobrana z łożyska i części pępowiny tylko bezpośrednio po porodzie. Jest to nieoceniony skarb, który w przyszłości może...
Wartości składu krwi
Składniki krwi Mężczyźni Kobiety Krwinki czerwone (mln/1ml krwi) 5,4 ± 0,8 4,8 ± 0,6 Wskaźnik hematotrynowy (% morfotycznych elementów krwi w stosunku do całkowitej masy krwi) 45 ± 5 42 ± 5 Zawartość hemoglobiny...
Krew i osocze - funkcje oraz składniki
Funkcje krwi: - transport tlenu z płuc do krwi, - transport dwutlenku węgla z tkanek do płuc, - transport produktów energetycznych, budulcowych np.glukoza, transport substancji szkodliwych do nerek, - transport hormonów i witamin, -...
Znaczenie bakterii w przyrodzie i gospodarce człowieka
Wiemy już, że ogromna większość bakterii należy do organizmów cudzożywnych, czyli odżywiających się pokarmem, który zawiera gotowe związki organiczne. Podczas pobierania pokarmu rozkładają one za pomocą enzymów złożone substancje organiczne na...
Łańcuch pokarmowy, sukcesja ekologiczna - pojęcia
Łańcuch pokarmowy Szereg organizmów ustawionych w takiej kolejności, że każde poprzednie ogniwo stanowi źródło pożywienia dla występującego po nim. a) spasania- zaczyna się zawsze od producentów liście ziemniaka-stonka-bażant-lis b)...
Sukcesja ekologiczna
Sukcesje ekologiczną można zdefiniować jako nieperiodyczny, kierunkowy uporządkowany proces zmian, jakim podlega biocenoza i ekosystem. Sukcesje zmian ekosystemu powodowane są przez powolne zmiany w układzie stosunków siedliskowych czy...
Trawienie tłuszczy, białek, kwasów nukleinowych i cukrów
TRAWIENIE TŁUSZCZY W pierwszym etapie trawienia tłuszczy (w DWUNASTNICY) krople tłuszczu są emulgowane. Oznacza to, że zmniejsza się ich napięcie powierzchniowe, co później ułatwia dostęp enzymów trawiących tłuszcze (LIPAZY). Dzieje się tak...
Zjawisko mimetyzmu i mimikry w świecie zwierząt
Mimetyzm, czyli inaczej mimezja, to zdolność upodabniania się wyglądem do otoczenia, zjawisko dość często występujące w świecie zwierząt, dzięki któremu zwierzę zyskuje dodatkową ochronę przed wrogami naturalnymi. Bardzo podobne zjawisko, również...
Budowa nicieni
Układ pokarmowy w formie drożnego przewodu – rurki rozpoczynającej się na jednym końcu otworem gębowym a kończącej odbytem na drugim. Układ pokarmowy zbudowany jest z trzech odcinków – jelita przedniego, środkowego, tylnego. Przednie rozpoczyna...
Przyczyny degradacji gleb oraz ich ochrona
Gleba to powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej. Jest ona wytworem długotrwałych procesów odbywających się na powierzchni Ziemi. Wytworzenie 2-3 cm warstwy gleby trwa około 200-1000 lat. Tworzenie się gleby następuje w wyniku wietrzenia skał...
Przyczyny niszczenia i degradacji gleb oraz ich ochrona i rekultywacja
1. Co to jest gleba? Gleba to powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej. Jest ona wytworem długotrwałych procesów odbywających się na powierzchni Ziemi. Wytworzenie 2-3 cm warstwy gleby trwa około 200-1000 lat. Tworzenie się gleby następuje w...
Wpływ zanieczyszczeń powietrza, gleb i wody na organizmy roślinne i zwierzęce
Powietrze – jest niezbędne do życia na Ziemi zarówno ludziom, zwierzętom jak i roślinom. Jednak działalność człowieka powodują jego ciągłe zanieczyszczenie. Zanieczyszczenia dostają się do atmosfery w postaci pyłów i gazów unoszonych przez...
Budowa i funkcje układu krwionośnego u człowieka i jego ewolucyjny rozwój u zwierząt
Układ krążenia nazywany również sercowo-naczyniowym składa się z dwóch części tj. układu krwionośnego i układu limfatycznego. Układ krwionośny u człowieka jest zamknięty. Oznacza to, że krew nie wlewa się do jam ciała, ale krąży w systemie naczyń...
Budowa i funkcjonowanie układu krwionośnego człowieka
Do komórek dostarczana jest bardzo duża ilość O2, powoduje to bardzo "napięty" proces spalania i w efekcie wydzielanie dużej ilości ciepła. Jest to pierwszy z dwóch podstawowych warunków umożliwiających zachowanie stałocieplności. Drugim jest...
Budowa układu krwionośnego człowieka
1. Układ krwionośny zbudowany jest z: - serca - żył - tętnic Dzieli się na: - duży obieg krwi - mały obieg krwi W skład dużego obiegu krwi wchodzę: a) lewa komora serca b) tętnica główna aorta kończąca się tętniczymi naczyniami...
Budowa układu krwionośnego człowieka, budowa serca.
Układ krwionośny składa się z serca i naczyń czyli żył, tętnic i naczyń włosowatych. Ściany żył i tętnic zbudowane są z 3 warstw: zewnętrznej łącznotkankowej, środkowej zbudowanej z mięśni gładkich oraz wewnętrznej tkanki łącznej i śródbłonka....
Pierwotniaki
Zaliczane do królestwa Protista, obejmują ok. 25 000 gatunków. Istniały już prawdopodobnie w erze archaicznej. Zasiedlają cały świat a ich środowiskiem życia jest woda. Są organizmami jednokomórkowymi (komórka eukariotyczna), funkcjonalnie bardzo...
Choroby cywilizacyjne
Choroby cywilizacyjne występują głównie w gęsto zaludnionych i nie stosujących profilaktyki przed tymi chorobami krajach. Najczęściej w dużych aglomeracjach miejskich. Jest tak, ponieważ w miastach pracuje się przeważnie w trybie siedzącym oraz w...
Choroby cywilizacyjne
Choroby cywilizacyjne nierozłącznie wiążą się z pojęciem chorób społ. Granica między nimi jest dość niewyraźna. Choroby cywilizacyjne przez swą powszechność stają się chorobami społ. Ich przyczyną jest postęp techniczny, rozwój przemysłu,...
Choroby układu krążenia – choroby cywilizacyjne
Na powierzchni ścian tętnic powstają blaszki miażdżycowe zbudowane z cholesterolu i odkładającego się w nim wapnia. Zmiana powierzchni naczynia powoduje uaktywnienie osoczowych czynników krzepnięcia, powstawanie przyściennych zakrzepów,...
Zakażenia i choroby zakaźne
1. Bakterie - jednokomórkowe organizmy z pogranicza świata zwierzęcego i roślinnego. Mają mikroskopijne rozmiary (0, 0005 mm) i nawet ich wielotysięczne kolonie mogą być ledwo zauważalne gołym okiem. Każda bakteria zbudowana jest ze sztywnej błony...
Choroby zakaźne przenoszone przez żywność
1. Najczęstszymi chorobami zakaźnymi przenoszonymi przez żywność są zatrucia pokarmowe i salmonellozy. 2. Bakteryjne zatrucia pokarmowe - są to ostre zachorowania,które występują po spożyciu produktów zawierających chorobotwórcze drobnoustroje...
Choroby zakaźne
Ostre choroby zakaźne powstają na skutek zakażenia różnymi drobnoustrojami, do których zalicza się: - wirusy, bakterie, pierwotniaki i grzyby chorobotwórcze. Najczęściej dzieje się to po wtargnięciu zarazka do organizmu z zewnątrz np. po...
Wybrane choroby zakaźne - objawy i przebieg / leczenie i profilaktyka
WŚCIEKLIZNA Co to jest? Wścieklizna to inaczej wodowstręt. Wirusy tej choroby atakują wszystkie zwierzęta ciepłokrwiste, czyli także i człowieka. Wywołuje ostre zapalenie mózgu kończące się zawsze śmiercią. Stanowi ogromny problem...
Budowa i czynności życiowe organów wegetatywnych roślin - korzeń, łodyga, liść
1. Budowa i rola korzenia Korzeń najczęściej jest podziemnym organem wegetatywnym rośliny. Do jego najważniejszych zadań należą: umocowanie rośliny w ziemi, pobieranie wody i soli mineralnych, gromadzenie substancji zapasowych, rozmnażanie...
Ekologia
Ekologia jako nauka młoda jest nauką istotną. Ekolodzy zajmują się badaniem wzajemnych zależności między jednymi organizmami a drugimi, organizmami a ich środowiskiem. Skoro ekologia bada zależności pomiędzy danymi ustrojami żywymi, jasny jest jej...
Korzyści z grzybów
Grzyby stanowią jedną z najliczniejszych grup żywych organizmów. Liczba gatunków grzybów występujących na całym świecie nie jest dokładnie znana. Jeszcze do niedawna oceniano ją na 80-100 tys. Obecnie uważa się, że jest ich tyle, ile wszystkich...
Jakie mamy korzyści z grzybów?
Grzyby stanowią jedną z najliczniejszych grup żywych organizmów. Liczba gatunków grzybów występujących na całym świecie nie jest dokładnie znana. Jeszcze do niedawna oceniano ją na 80-100 tys. Obecnie uważa się, że jest ich tyle, ile...