Wady i zniekształcenia układu ruchu

Wady postawy występują najczęściej w okresie wzrostu, wtedy też są one w swych skutkach najgroźniejsze. Rosnąca kość jest szczególnie podatna na wszelkie wpływy obciążeniowe. Charakter tych wpływów określa znane biologiczne prawo Dalpecha i Wollffa, rozwinięte później przez Hutera i Volkmana, Pauwelsa, Arndta, Shmidta i innych, zgodnie z którym stwierdza się, że kość rośnie prawidłowo pod wpływem równomiernie rozłożonych sił nacisku i pociągania. Nadmierny nacisk powoduje zahamowanie wzrostu kości, nadmierne pociąganie - pobudzenie wzrostu kostnego.

Tak więc wszelka asymetria obciążeń, występująca w wadach postawy, w porę nie wyrównana i utrzymująca się dłużej, może spowodować asymetryczny wzrost kości, a co za tym idzie - utrwalenie wady już na podłożu zmian strukturalnych. Prawo to wykorzystuje się w celach korekcyjnych: zalecając przybieranie określonych pozycji, odpowiednie gorsety oraz obuwie korekcyjne.

Dopóki nie nastąpi zakończenie wzrostu kostnego, tj. dopóki kości są szczególnie podatne na odkształcenia, dopóty istnieje pewna szansa wyrównania wady tego układu. Od chwili zakończenia kostnienia wyrównywanie jej zostanie sprowadzone do uruchomienia procesów kompensacyjnych w układzie mięśniowo więzadłowym, dlatego tak ważne jest wczesne oddziaływanie wyrównawcze. Szczególne niebezpieczeństwo nieprawidłowego wzrostu kostnego występuje w okresie tzw. rzutów wzrostowych. Ważnym czynnikiem w modelowaniu powierzchni stawowych jest także ruch.
Miednica powinna być ustawiona równolegle do podłoża, gdy patrzymy na nią od przodu. Wtedy kręgosłup ustawia się pionowo. Skośne ustawienie miednicy, widziane od przodu lub tyłu, pociąga za sobą wygięcie kręgosłupa skierowane w stronę niżej ustawionego talerza biodrowego. W ten sposób wytwarza się statyczne boczne skrzywienie kręgosłupa-skolioza.

Objawy skoliozy:
· Wyższe ustawienie i wystawienie barku i łopatki po stronie wypukłej piersiowej
· Wystawanie biodra po stronie wklęsłej lędźwiowej
· Asymetria talii(różne odległości między ramionami lewym i prawym a tułowiem)
· Po pochyleniu dziecka do przodu widoczne może być wyższe uniesienie pleców po jednej stronie.

Dewiacje te pociągają za sobą zniekształcenia klatki piersiowej, z upośledzeniem funkcji oddychania i krążenia. Rozróżnia się: skoliozę czynnościową, porażenną, statyczną, strukturalną, torakogenną, wrodzoną i idiopatyczną.

Skolioza idiopatyczna to najliczniejsza grupa skolioz, o nieznanej etiologii. Zlokalizowana jest ona najczęściej w odcinku piersiowym, wypukłością zwrócona w stronę prawą. Powiększa się wraz z rośnięciem kręgosłupa. Wygięcie boczne i torsja piersiowego odcinka kręgosłupa pociąga za sobą deformacje klatki piersiowej, polegającą na tym, że żebra przemieszczają się do tyłu po stronie wypukłości, tylne kąty żeber ulegają zaostrzeniu, dając znaczne wypuklenie zwane garbem żebrowym. Jest on najbardziej widoczny przy przodopochyleniu tułowia. Ogranicza pojemność oddechową płuc, pogarszając w znacznym stopniu sprawność organizmu i wydolność układu krwionośnego a szczególnie pracę serca.

Pogłębiona lordoza- przodowygięcie kręgosłupa w linii strzałkowej. Występuje fizjologicznie w kręgosłupie szyjnym i lędźwiowym. Lordoza patologiczna powoduje silne dolegliwości bólowe i najczęściej występuje w porażeniach mięśni, zniekształceniach kręgów, zwichnięciach stawów biodrowych.

ĆWICZENIA
W przypadku lordozy lędźwiowej stosuje się ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha i mięśnie pośladkowe. Ćwiczenia uprawiane systematycznie i wystarczająco długo mogą zmniejszyć i usunąć wadę. Również odpowiednia dieta ma tu duże znaczenie. Korzystne jest stosowanie diety wysokobiałkowej (mięso, ryby, nabiał) spożywane w mniejszych ilościach, lecz częściej. Nie powinno się chodzić w butach na obcasach, gdyż zwiększa się wygięcie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym.

Pogłębiona kifoza - wygięcie kręgosłupa w odcinku piersiowym ku tyłowi.

ĆWICZENIA
Kifozę piersiową skutecznie zwalcza się ćwiczeniami zwalczającymi mięśnie grzbietu, ułożeniem na brzuchu w czasie snu, odpoczynku i w czasie czytania. Ze sportów polecane jest pływanie wszystkimi stylami na brzuchu, natomiast nie wolno pływać na plecach, jeździć na rowerze, dźwigać ciężarów i gimnastykować się na przyrządach.

Płaskostopie
Płaskostopie jest to: poszerzenie przodostopia, obniżenie poprzecznego łuku stopy.

Bardzo często następstwem płaskostopia poprzecznego są zniekształcenia palców, jak: paluch koślawy, oraz tzw. palce młotkowate.

Najczęściej dotyczy kobiet z powodu noszenia obuwia na wysokich obcasach.

Obciążenie stopy przesuwa się wtedy ku przodowi - dochodzi do przeciążenia i spłaszczenia przodostopia, na skutek rozejścia się kości śródstopia. Stopa opiera się wtedy na głowach II i III kości śródstopia zamiast na I i V. Dochodzi także do osłabienia i zaburzenia napięcia mięśni stopy; wynikiem tego jest szpotawe ustawienie I kości śródstopia (kość odchyla się w stronę wewnętrznej krawędzi stopy) i bocznego odchylenia palucha -powstaje tym samym paluch koślawy.

Objawy.
- Ból pod podeszwami - pieczenie, palenie.
- Ból przy obciążaniu głów II i III kości śródstopia.
- Ból na podeszwach stopy (zgrubienia naskórka powstałe na skutek długotrwałego ucisku - tutaj - przeciążenie środkowych głów śródstopia).
- Palce młoteczkowate.

NALEŻY UNIKAĆ:
- niefizjologicznego obuwia z wąskim przodem i/lub na wysokich obcasach,
- długotrwałej pozycji stojącej,
- nadwagi

Dyskopatia - stan patologiczny powstały w wyniku zwyrodnienia krążka (dysku) międzykręgowego, na skutek zmian wrodzonych, nadmiernego obciążenia, stanów zapalnych lub urazów. Choroba rozpoczyna się często od powtarzających się objawów lumbago. Dochodzi do przemieszczenia się jądra miażdżystego w obrębie krążka, następnie jądro uwypukla się i naciąga torebkę włóknistą krążka, która w końcu pęka, a z nią równocześnie ulegają rozerwaniu więzadła podłużne tylne. Z uszkodzonej torebki włóknistej wypada jądro miażdżyste, uciskając na korzenie rdzenia kręgowego i powodując silny ból korzonkowy (zwany rwą kulszową, jeżeli dotyczy odcinka lędźwiowego), a w stanach bardziej zaawansowanych – zaburzenia czucia, niedowłady i zaniki mięśniowe.

Nogi koślawe (iksowate) - ksobne (przyśrodkowe) ustawienie kolan. Przy ruchach w stawach kolanowych kostki i stopy rozchodzą się na zewnątrz. Anomalia częsta zwłaszcza u dzieci pomiędzy drugim a piątym rokiem życia. Nieprawidłowość ta ustępuje zwykle pomiędzy szóstym a siódmym rokiem życia. U dzieci z nogami koślawymi podeszwy butów są bardziej zdarte od wewnętrznej strony. Należy nosić wkładki ortopedyczne.

Nogi kabłąkowate-wygięcie nóg na zewnątrz. Przy zestawieniu stóp kolana wystają na zewnątrz poza oś kończyny. Tak wygięte nogi są normalnym stanem u dzieci, które uczą się chodzić. Anomalia ustępują samoistnie w pierwszych latach życia. W celu uniknięcia negatywnych zmian rozwojowych przestrzegać terminów lekarskich badań kontrolnych niemowląt i dzieci.