szachować (język polski)

wymowa:

IPA: [ʃaˈxɔvaʨ̑], AS: [šaχovać] ​

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) w grze w szachy: dawać szacha (stwarzać zagrożenie zabicia króla przeciwnika)

(1.2) pot. trzymać kogoś w niepewności, groźbą czegoś zmuszać do określonego postępowania, zagrażać czymś

odmiana:

(1.1-2) koniugacja IV

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		szachować
czas teraźniejszy		szachuję	szachujesz	szachuje	szachujemy	szachujecie	szachują
czas przeszły	m	szachowałem	szachowałeś	szachował	szachowaliśmy	szachowaliście	szachowali
	ż	szachowałam	szachowałaś	szachowała	szachowałyśmy	szachowałyście	szachowały
	n	szachowałom	szachowałoś	szachowało
tryb rozkazujący		niech szachuję	szachuj	niech szachuje	szachujmy	szachujcie	niech szachują
pozostałe formy czas przyszły m będę szachował, będę szachować będziesz szachował, będziesz szachować będzie szachował, będzie szachować będziemy szachowali, będziemy szachować będziecie szachowali, będziecie szachować będą szachowali, będą szachować ż będę szachowała, będę szachować będziesz szachowała, będziesz szachować będzie szachowała, będzie szachować będziemy szachowały, będziemy szachować będziecie szachowały, będziecie szachować będą szachowały, będą szachować n będę szachowało, będę szachować będziesz szachowało, będziesz szachować będzie szachowało, będzie szachować czas zaprzeszły m szachowałem był szachowałeś był szachował był szachowaliśmy byli szachowaliście byli szachowali byli ż szachowałam była szachowałaś była szachowała była szachowałyśmy były szachowałyście były szachowały były n szachowałom było szachowałoś było szachowało było forma bezosobowa czasu przeszłego szachowano tryb przypuszczający m szachowałbym, byłbym szachował szachowałbyś, byłbyś szachował szachowałby, byłby szachował szachowalibyśmy, bylibyśmy szachowali szachowalibyście, bylibyście szachowali szachowaliby, byliby szachowali ż szachowałabym, byłabym szachowała szachowałabyś, byłabyś szachowała szachowałaby, byłaby szachowała szachowałybyśmy, byłybyśmy szachowały szachowałybyście, byłybyście szachowały szachowałyby, byłyby szachowały n szachowałobym, byłobym szachowało szachowałobyś, byłobyś szachowało szachowałoby, byłoby szachowało imiesłów przymiotnikowy czynny m szachujący, nieszachujący ż szachująca, nieszachująca szachujące, nieszachujące n szachujące, nieszachujące imiesłów przymiotnikowy bierny m szachowany, nieszachowany szachowani, nieszachowani ż szachowana, nieszachowana szachowane, nieszachowane n szachowane, nieszachowane imiesłów przysłówkowy współczesny szachując, nie szachując rzeczownik odczasownikowy szachowanie, nieszachowanie

przykłady:

(1.1) Czarne nieustannie szachowały białego króla.

(1.2) Związkowcy szachowali pracodawców groźbą strajku.

składnia:

(1) szachować + B., nie szachować + D.

(1.2) szachować + N.

kolokacje:

synonimy:

(1.2) trzymać w szachu, grozić, nękać

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. szachy nmos, szach m, szachista m, szachistka ż, szachownica ż, szachowanie n, zaszachowanie n

czas. zaszachować dk.

przym. szachowy, szachownicowy

wykrz. szach

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1) od szach

(1.2) z (1.1)

uwagi:

tłumaczenia:

• esperanto: (1.1) ŝaki
• francuski: (1.1) mettre en échec; (1.2) harceler
• hiszpański: (1.1) jaquear; (1.2) jaquear
• szwedzki: (1.1) schacka

źródła: