huir (język hiszpański)

el torero huye (1.1) del toro

wymowa:

IPA: [u.ˈiɾ] lub [wiɾ]

​

znaczenia:

czasownik nieprzechodni

(1.1) uciekać, uchodzić

(1.2) o czasie: upływać, biec

(1.3) unikać

odmiana:

(1) koniugacja III: czasownik nieregularny, model construir

 

notas Rdzeń otrzymuje końcową spółgłoskę „y” przed samogłoską otwartą [a], [e] lub [o]. Początkowa, nieakcentowana samogłoska „i” w końcówce przechodzi w spółgłoskę „y”, gdy występuje po niej inna samogłoska. Zgodnie z regułą pisowni nie akcentuje się wyrazów jednosylabowych: huis, hui.
formas no personales	infinitivo		gerundio		participio
simples	huir		huyendo		huido
compuestas	haber huido		habiendo huido		—
formas personales	número singular			número plural
modo indicativo	yo	tú / vos	él, ella usted	nosotros nosotras	vosotros vosotras	ellos, ellas ustedes
presente	huyo	huyes huis	huye	huimos	huis	huyen
pretérito imperfecto	huía	huías	huía	huíamos	huíais	huían
pretérito perfecto simple	hui	huiste	huyó	huimos	huisteis	huyeron
futuro simple	huiré	huirás	huirá	huiremos	huiréis	huirán
condicional simple	huiría	huirías	huiría	huiríamos	huiríais	huirían
tiempos compuestos pretérito perfecto compuesto he huido has huido ha huido hemos huido habéis huido han huido pretérito pluscuamperfecto había huido habías huido había huido habíamos huido habíais huido habían huido pretérito anterior hube huido hubiste huido hubo huido hubimos huido hubisteis huido hubieron huido futuro compuesto habré huido habrás huido habrá huido habremos huido habréis huido habrán huido condicional compuesto habría huido habrías huido habría huido habríamos huido habríais huido habrían huido
modo subjuntivo	yo	tú, vos	él, ella usted	nosotros nosotras	vosotros vosotras	ellos, ellas ustedes
presente	huya	huyas	huya	huyamos	huyáis	huyan
pretérito imperfecto	huyera	huyeras	huyera	huyéramos	huyerais	huyeran
	huyese	huyeses	huyese	huyésemos	huyeseis	huyesen
futuro simple	huyere	huyeres	huyere	huyéremos	huyereis	huyeren
tiempos compuestos pretérito perfecto haya huido hayas huido haya huido hayamos huido hayáis huido hayan huido pretérito pluscuamperfecto hubiera huido hubieras huido hubiera huido hubiéramos huido hubierais huido hubieran huido hubiese huido hubieses huido hubiese huido hubiésemos huido hubieseis huido hubiesen huido futuro compuesto hubiere huido hubieres huido hubiere huido hubiéremos huido hubiereis huido hubieren huido
modo imperativo	tú	vos	usted	nosotros nosotras	vosotros vosotras	ustedes
presente	huye	hui	huya	huyamos	huid	huyan

przykłady:

(1.1) El ladrón huyó por la ventana. → Złodziej uciekł przez okno.

(1.3) Debemos huir de las tentaciones de este mundo. → Powinniśmy unikać pokus tego świata.

składnia:

(1.1) huir + de

(1.3) huir + de

kolokacje:

synonimy:

(1.1) escapar, escaparse, evadirse, desertar, fugarse, poner pies en polvorosa

(1.2) pasar, transcurrir

(1.3) esquivar, evitar, rehuir

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

czas. rehuir, rehuirse

przym. huidizo, huido, huidor, huidero

rzecz. huida ż, huidor m, huidora ż, huidero m

związki frazeologiczne:

gato escaldado, del agua fría huye → kto się na gorącym sparzył, ten na zimne dmucha

etymologia:

śr.łac. fugīre < łac. fugĕre

uwagi:

formy hui, huis mogą być wymawiane jako jednosylabowe (Meksyk i Ameryka Środkowa) albo też jako dwusylabowe (Hiszpania i wiele krajów Ameryki Płd.); od 2010 wyrazy te zawsze należy pisać bez akcentu graficznego

(1.3) w tym znaczeniu występuje również w użyciu przechodnim^[1]

źródła: