Tabaka
Tablica
Tabu
tabu kulturowe
‘zakaz obowiązujący w danej kulturze’; wyr. rzecz. (por. temat tabu ); W dzisiejszych czasach i dziewczyny nie stronią od takich atrakcji, choć ze względu na tabu kulturowe jest im trudniej otwarcie się do tego przyznać. – „Cogito”.
Taca
tajemnica poliszynela
tajemnica poliszynela
‘rzekoma, publiczna tajemnica, tajemnica znana wszystkim od dawna, rzecz, sprawa itp. powszechnie znana, o której jednak nie mówi się oficjalnie’; wyr. rzecz., teatr. Poliszynel – bohater franc. teatru kukiełkowego, chełpliwy fanfaron, kłótnik i szyderca, który w przedstawieniach scenicznym szeptem powierzał w największym sekrecie publiczności fakty powszechnie znane; występuje m.in. w komedii Moliera „Chory z urojenia”.
tajne służby
‘tajni pracownicy państwowi lub wojskowi’; wyr. rzecz., polit.; (…) ustawa o instytucjach dyskwalifikuje kandydata, o którym jest choćby najmniejsza informacja o jego możliwych związkach z tajnymi służbami PRL. – „Fakt”.
tak czy siak
‘tak czy inaczej, w każdym wypadku’; wyr. określ.; siak dawn. zaimek oznaczający ‘nie tak, inaczej’); Tak czy siak – parasol wezmę na pewno.
Taki
taki owaki
taki owaki
‘różnorodny, rozmaity, ale bliżej nieokreślony’; wyr. określ.; (…) kos dłuższy od szpaka/a jednak myślę o wronie/bo taka owaka. – J. Twardowski.
Tango
tani jak barszcz
‘bardzo tani, niedrogi’; wyr. określ., kulin.; Drogie są te buty? Nie, tanie jak barszcz. – zasłyszane.
tani populizm
‘głoszenie, lansowanie czegoś za pomocą haseł łatwo trafiających do przekonania ludzi, sloganów chwytliwych, zgodnych z oczekiwaniami większości w celu zyskania poparcia społeczeństwa i osiągnięcia przez to określonych wpływów, władzy’; wyr. rzecz., public., zapoż. z łac. populus ‘lud’; Akcja Faktu nie miała nic wspólnego z polowaniem na sensację, czy – tym bardziej – tanim populizmem. – „Fakt”.
tanie sztuczki
‘niecne, podstępne, ale mało przemyślane chwyty, wybiegi’; wyr. rzecz.; Ale nie dałam się nabrać na tanie sztuczki.
Taniec
Tantal
Tapet
Targ
Targowisko
targowisko próżności
targowisko próżności
‘miejsce, w którym dominuje chęć olśniewania innych, w którym przywiązuje się największą wagę do rzeczy zewnętrznych, materialnych, pozbawionych istotnej wartości’; wyr. rzecz. liter.; Oczywiście, to targowisko próżności było wpisane w atmosferę „warszawki” (…). – W. Łysiak
Taryfa
taryfa ulgowa
taryfa ulgowa
‘stosowanie zbyt łagodnych kryteriów oceny, pobłażliwe traktowanie, ocenianie kogoś, czegoś’; wyr. rzecz., z odm. zawod.; Kategorycznie protestują przeciwko dawaniu babci taryfy ulgowej! – „Victor G”; W cyrku nie ma taryfy ulgowej. – „Angora”.
tchnąć w coś ducha/życie
‘spowodować korzystne zmiany, ożywić coś, napełnić nową energią’; bibl. (Rdz 2, 7: „wtedy to Pan Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrze tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą.”);
Tchórz
tchórzem podszyty
tchórzem podszyty
‘tchórzliwy, lękliwy’; wyr. określ. Dawniej wierzchnie odzienie podszywano skórami różnych zwierząt, także skórą tchórza, który był zawsze symbolem lękliwości, bojaźliwości; Podszyta tchórzem decyzja władz Poznania stała się katalizatorem dalszych wydarzeń. – TVN.
Tchórzliwy
tchórzliwy jak zając
tchórzliwy jak zając
‘bardzo tchórzliwy, bojący się wszystkiego’; wyr. określ.,przyr.; J. Miodek, ABC.
teatralny gest
‘nienaturalny, sztuczny, nieszczery gest’; wyr. rzecz., teatr.; Często się mówi, że piłkarz wykonał teatralny gest.
Teczka
Temat
temat tabu
temat tabu
‘zagadnienie zakazane, którego w danej społeczności nie wolno poruszać’; wyr. rzecz., zapoż. z polinez.; tabu wg wierzeń ludów pierwotnych ‘zakaz religijny dotykania lub nazywania pewnych przedmiotów, dokonywania pewnych czynności; to, co objęte zakazem, nietykalne’; I to wcale nie dlatego, że był to temat tabu (…). – „Cogito”; Nie umiałem im na początku pomóc, bo pedofilia to temat tabu.
Temperatura
temperatura uczuć
temperatura uczuć
‘stan, natężenie, siła uczuć’; wyr. rzecz.; Zmiana temperatury uczuć – to złudzenie, że zawsze będzie romantycznie i upojnie (…). – „Cogito”.
Tempo
ten typ tak ma
‘ktoś właśnie taki jest, to jest dla niego charakterystyczne’; fraza, reklama; (…) mówią o człowieku, o jego duszy coś ważnego, coś wedle diagnozy „ten typ tak ma” . – W. Łysiak.
Terapia
terapia szokowa
‘wstrząs spowodowany jakimiś faktami, decyzjami, wydarzeniami’; wyr. rzecz., medyc.; Wysokie stawki ubezpieczeniowe mają być terapią szokową dla wielu szpitali. – TVN 24.
Tere fere
tere-fere (kuku)!
‘wykrzyknienie podkreślające czyjeś kłamstwo, głupstwo, mówienie bredni’; fraza w literaturze utrwalona przez W. Syrokomlę. Powiedzenie przyszło do nas z Węgier, prawdopodobnie za czasów Stefana Batorego, gdzie funkcjonowało w tym samym znaczeniu ‘mówienie bzdur, nonsensów’. Natomiast z formą „Tere-fere kuku, strzela baba z łuku” łączony jest kawał zrobiony przez studenta w teatrze polskim w Kijowie, gdzie tęgą aktorkę ubraną w strój Diany i wyposażoną w łuk i strzały ustawiono na scenie. Na...