Trawienie tłuszczy, białek, kwasów nukleinowych i cukrów
TRAWIENIE TŁUSZCZY W pierwszym etapie trawienia tłuszczy (w DWUNASTNICY) krople tłuszczu są emulgowane. Oznacza to, że zmniejsza się ich napięcie powierzchniowe, co później ułatwia dostęp enzymów trawiących tłuszcze (LIPAZY). Dzieje się tak...
Zjawisko mimetyzmu i mimikry w świecie zwierząt
Mimetyzm, czyli inaczej mimezja, to zdolność upodabniania się wyglądem do otoczenia, zjawisko dość często występujące w świecie zwierząt, dzięki któremu zwierzę zyskuje dodatkową ochronę przed wrogami naturalnymi. Bardzo podobne zjawisko, również...
Budowa nicieni
Układ pokarmowy w formie drożnego przewodu – rurki rozpoczynającej się na jednym końcu otworem gębowym a kończącej odbytem na drugim. Układ pokarmowy zbudowany jest z trzech odcinków – jelita przedniego, środkowego, tylnego. Przednie rozpoczyna...
Przyczyny degradacji gleb oraz ich ochrona
Gleba to powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej. Jest ona wytworem długotrwałych procesów odbywających się na powierzchni Ziemi. Wytworzenie 2-3 cm warstwy gleby trwa około 200-1000 lat. Tworzenie się gleby następuje w wyniku wietrzenia skał...
Przyczyny niszczenia i degradacji gleb oraz ich ochrona i rekultywacja
1. Co to jest gleba? Gleba to powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej. Jest ona wytworem długotrwałych procesów odbywających się na powierzchni Ziemi. Wytworzenie 2-3 cm warstwy gleby trwa około 200-1000 lat. Tworzenie się gleby następuje w...
Budowa i funkcje układu krwionośnego u człowieka i jego ewolucyjny rozwój u zwierząt
Układ krążenia nazywany również sercowo-naczyniowym składa się z dwóch części tj. układu krwionośnego i układu limfatycznego. Układ krwionośny u człowieka jest zamknięty. Oznacza to, że krew nie wlewa się do jam ciała, ale krąży w systemie naczyń...
Budowa i funkcjonowanie układu krwionośnego człowieka
Do komórek dostarczana jest bardzo duża ilość O2, powoduje to bardzo "napięty" proces spalania i w efekcie wydzielanie dużej ilości ciepła. Jest to pierwszy z dwóch podstawowych warunków umożliwiających zachowanie stałocieplności. Drugim jest...
Budowa układu krwionośnego człowieka
1. Układ krwionośny zbudowany jest z: - serca - żył - tętnic Dzieli się na: - duży obieg krwi - mały obieg krwi W skład dużego obiegu krwi wchodzę: a) lewa komora serca b) tętnica główna aorta kończąca się tętniczymi naczyniami...
Budowa układu krwionośnego człowieka, budowa serca.
Układ krwionośny składa się z serca i naczyń czyli żył, tętnic i naczyń włosowatych. Ściany żył i tętnic zbudowane są z 3 warstw: zewnętrznej łącznotkankowej, środkowej zbudowanej z mięśni gładkich oraz wewnętrznej tkanki łącznej i śródbłonka....
Pierwotniaki
Zaliczane do królestwa Protista, obejmują ok. 25 000 gatunków. Istniały już prawdopodobnie w erze archaicznej. Zasiedlają cały świat a ich środowiskiem życia jest woda. Są organizmami jednokomórkowymi (komórka eukariotyczna), funkcjonalnie bardzo...
Choroby cywilizacyjne
Choroby cywilizacyjne nierozłącznie wiążą się z pojęciem chorób społ. Granica między nimi jest dość niewyraźna. Choroby cywilizacyjne przez swą powszechność stają się chorobami społ. Ich przyczyną jest postęp techniczny, rozwój przemysłu,...
Choroby układu krążenia – choroby cywilizacyjne
Na powierzchni ścian tętnic powstają blaszki miażdżycowe zbudowane z cholesterolu i odkładającego się w nim wapnia. Zmiana powierzchni naczynia powoduje uaktywnienie osoczowych czynników krzepnięcia, powstawanie przyściennych zakrzepów,...
Zakażenia i choroby zakaźne
1. Bakterie - jednokomórkowe organizmy z pogranicza świata zwierzęcego i roślinnego. Mają mikroskopijne rozmiary (0, 0005 mm) i nawet ich wielotysięczne kolonie mogą być ledwo zauważalne gołym okiem. Każda bakteria zbudowana jest ze sztywnej błony...
Choroby zakaźne przenoszone przez żywność
1. Najczęstszymi chorobami zakaźnymi przenoszonymi przez żywność są zatrucia pokarmowe i salmonellozy. 2. Bakteryjne zatrucia pokarmowe - są to ostre zachorowania,które występują po spożyciu produktów zawierających chorobotwórcze drobnoustroje...
Choroby zakaźne
Ostre choroby zakaźne powstają na skutek zakażenia różnymi drobnoustrojami, do których zalicza się: - wirusy, bakterie, pierwotniaki i grzyby chorobotwórcze. Najczęściej dzieje się to po wtargnięciu zarazka do organizmu z zewnątrz np. po...
Wybrane choroby zakaźne - objawy i przebieg / leczenie i profilaktyka
WŚCIEKLIZNA Co to jest? Wścieklizna to inaczej wodowstręt. Wirusy tej choroby atakują wszystkie zwierzęta ciepłokrwiste, czyli także i człowieka. Wywołuje ostre zapalenie mózgu kończące się zawsze śmiercią. Stanowi ogromny problem...
Budowa i czynności życiowe organów wegetatywnych roślin - korzeń, łodyga, liść
1. Budowa i rola korzenia Korzeń najczęściej jest podziemnym organem wegetatywnym rośliny. Do jego najważniejszych zadań należą: umocowanie rośliny w ziemi, pobieranie wody i soli mineralnych, gromadzenie substancji zapasowych, rozmnażanie...
Ekologia
Ekologia jako nauka młoda jest nauką istotną. Ekolodzy zajmują się badaniem wzajemnych zależności między jednymi organizmami a drugimi, organizmami a ich środowiskiem. Skoro ekologia bada zależności pomiędzy danymi ustrojami żywymi, jasny jest jej...
Korzyści z grzybów
Grzyby stanowią jedną z najliczniejszych grup żywych organizmów. Liczba gatunków grzybów występujących na całym świecie nie jest dokładnie znana. Jeszcze do niedawna oceniano ją na 80-100 tys. Obecnie uważa się, że jest ich tyle, ile wszystkich...
Jakie mamy korzyści z grzybów?
Grzyby stanowią jedną z najliczniejszych grup żywych organizmów. Liczba gatunków grzybów występujących na całym świecie nie jest dokładnie znana. Jeszcze do niedawna oceniano ją na 80-100 tys. Obecnie uważa się, że jest ich tyle, ile...
Ochrona środowiska w Polsce i na Świecie
Przedsięwzięcia służące ochronie środowiska naturalnego Ochrona środowiska naturalnego jest traktowana przez rząd chiński jako wytyczna polityki państwa. Pierwsza Ustawa ChRL o ochronie środowiska naturalnego została w sposób doświadczalny...
Antropogeneza - pochodzenie, ewolucja człowieka
Pochodzenie człowieka jest zagadnieniem, które od dawna nurtowało umysły ludzkie. Na ten temat snuto różne domysły, które były częścią legend i wierzeń religijnych. Jeden z takich mitów, zawarty w biblii, był przez wieki podstawą obowiązującego...
Ewolucja człowieka
Linia człowiekowatych, inaczej hominidów, oddzieliła się od linii małp człekokształtnych przypuszczalnie 4 - 5 milionów lat temu. Na podstawie dowodów kopalnych możemy nakreślić ogólne kierunki ewolucji człowieka, brak nam jednak dowodów, by...
Degradacja środowiska przyrodniczego
Dążność człowieka do polepszenia swoich warunków bytowania, rozwój gospodarki a przy tym zwiększanie się liczby ludności i ekspansywna eksploatacja środowiska przyrodniczego powoduje degradację naszego otoczenia. Szczególnie w ostatnich latach...
Zmiany antropogeniczne w krajobrazie
Jednym z problemów współczesnego świata - poza zapobieżeniem zagładzie w wyniku wybuchu powszechnej wojny termojądrowej - staje się zapewnienie ludzkości tzw. bezpieczeństwa ekologicznego. Przez dążenie do zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego...
Dziedziny biologii
BIOLOGIA - zespół nauk przyrodniczych zajmujący się wyjaśnianiem zjawisk, procesów i form życia. Termin biologia wprowadzili do nauki niemal jednocześnie J.B. Lamarck i G.R. Treviranus na początku XIX w. Badania nad zwierzętami są domeną zoologii,...
Prawidłowości w ewolucji
Cała ogromna różnorodność form życia występujących na naszej planecie rozwinęła się podczas długiej historii Ziemi z jednego rodzaju lub kilku rodzajów prostych organizmów. Oznacza to, że pozornie nie spokrewnione organizmy, takie jak np. śluzowce...
Jakie jest znaczenie genetyki w medycynie, hodowli, rolnictwie
Genetyka jest nauką zajmująca się dziedziczeniem cech. Pierwszym genetykiem był Grzegorz Mendel. Prowadził on badania nad różnymi odmianami grochu, charakteryzującymi się różnymi barwami kwiatów. Krzyżował on gatunki...
Znaczenie genetyki dla człowieka
Genetyka jest dziedziną, dzięki której człowiek zrozumiał wiele procesów i zjawisk dotyczących budowy oraz funkcjonowania organizmów żywych. Dzięki niej powstała teoria ewolucji, czyli zrozumienie wszelkich form żywych oraz zrozumienie pochodzenia...
Dowody potwierdzające ewolucję
EWOLUCJA - proces stopniowych zmian, dzięki któremu ze wspólnego przodka powstały wszystkie żyjące dziś na kuli ziemskiej organizmy. SKAMIENIAŁOŚCI - kopalne szczątki organizmów z minionych epok geologicznych oraz ślady ich działalności...
Cechy budowy świadczące o wyższości ewolucyjnej gadów nad płazami
Płazy są pierwszą gromadą kręgowców lądowych, które zachowały wiele cech przodków związanych ze środowiskiem wodnym. Charakterystyczna jest dla nich zmiana środowiska w czasie rozwoju osobniczego – początkowe stadia rozwoju odbywają się w wodzie,...
Podział świata na formacje roślinne
TAJGA (ok. 60 st. szer. geogr.) Najbardziej na północ wysunięte lasy porastają olbrzymie przestrzenie półkuli północnej. Z północnej strony stykają się z tundrą, wnikając w nią w dolinach. Ten...
Charakterystyka wybranego biomu - Tundra
Spis treści 1. Wstęp 2. Czym jest BIOM? 3. TUNDRA – co to takiego? 4. Tundra – warunki klimatyczne 5. Roślinność tundry 6. Fauna tundry 7. Zakończenie 8. Bibliografia WSTĘP "Piękno tej ziemi skłania mnie do wołania o jej...
Charakterystyka biomów świata
Biom Biom jest dużą jednostką ekologiczną, na którą składają się całe zespoły ekosystemów określonego obszaru geograficznego. Twór tai jest łatwym do rozpoznania regionem biologicznym o charakterystycznych cechach morfologicznych,...
Choroby genetyczne - krótka charakterystyka
Trzy procent dzieci rodzi się z wadami wrodzonymi, z tego 85% defektów jest uwarunkowanych genetycznie. 1. Wstęp - czyli ogólnie o genetyce... 2. Dziedziczenie - co to jest? 3. Choroby związane z mutacjami chromosomowymi. 4. Choroby...
Rozwój kręgowców jako przejaw aromorfozy organizmów żywych
Przodkiem kręgowców był prymitywny prastrunowiec przypominający budową dzisiejsze bezczaszkowce. Współczesne kręgowce zachowały podstawowy plan budowy swojego przodka, ale zdobyły wiele cech aromorfotycznych, dzięki czemu osiągnęły wśród...
Ewolucyjne zmiany w budowie szkieletu kręgowców jako przystosowania do trybu życia
Kręgowce są dwubocznie symetrycznymi strunowcami, mającymi szkielet chrzestny lub kostny i odnóża. Szkielet osiowy jest zbudowany z kręgów, a na jego przednim końcu znajduje się puszka, chroniąca przednią część systemu nerwowego — mózg....
Etapy rozwoju człowieka
Wyróżniamy następujące etapy rozwojowe w życiu każdego człowieka od momentu poczęcia: 1. Zarodkowy 2. Płodowy 3. Noworodkowy (1 miesiąc życia) 4. Niemowlęcy (od miesiąca do roku po urodzeniu) 5. Poniemowlęcy (od 1 do 3 roku życia) 6....
Pierwotniaki
I. Systematyka Królestwo: Protista / Pierwotniaki Typ: Wiciowce Typ: Sporowce Typ: Korzenionórzki Typ: Otwornice Typ: Promienionóżki Typ: Orzęski II. BUDOWA KOMÓRKI PIERWOTNIAKA Komórka pierwotniaka jest grudką cytoplazmy...
Budowa organów roslin okrytonasiennych w związku z funkcją
Wykaż związek budowy z funkcją i środowiskiem życia na przykładzie organów roślin okrytonasiennych. Ogólna charakterystyka roślin okrytonasiennych Okrytonasienne to podgromada roślin telomowych licząca ok. 300 tys. gatunków drzew, krzewów i...
Przedstaw zróżnicowanie sposobów rozmnażania się roślin i wykaż biologiczne znaczenie tej różnorodności
Zdolność rozmnażania się jest podstawową właściwością wszystkich organizmów żywych. Dzięki tej zdolności organizmów zachowuje się ciągłość życia na Ziemi mimo stałego wymierania poszczególnych osobników. W świecie roślinnym istnieje wiele różnych...
Hormony
Gruczoł Położenie Nazwa hormonu Funkcje Efekt niedoboru lub nadmiaru Przysadka mózgowa Mózg - hormon wzrostu - produkuje hormony wpływające na pracę innych gruczołów - pobudza wzrost organizmu - wpływa na wzrost mięśni...
Hormony
Hormony to specjalne związki chemiczne kontrolujące różnorakie czynności organizmu. Ludzkie hormony wydzielana są przez gruczoły dokrewne. Niektóre działają tylko na konkretne części ciała inne pobudzają cały organizm. Nadrzędnym ośrodkiem...
Hormony
Przemiany chemiczne, zachodzące w organizmie, związane są z działaniem hormonów. Biorą one udział w trawieniu, wydalaniu, we wzroście i dojrzewaniu płciowym. Hormony działają w naszym organizmie od chwili poczęcia aż do śmierci. Wywierają wpływ...
Zanieczyszczenie wód na Ziemi oraz w Polsce
Woda jest tak samo ważna dla utrzymania życia jak tlen i pożywienie. Stanowi jeden z podstawowych elementów kształtujących środowisko życia i warunkujących działalność człowieka. Jest ona zarówno artykułem pierwszej potrzeby, jak i środkiem...
Zanieczyszczenie i ochrona wód w Polsce
Woda - Całkowita ilość wody w przyrodzie jest stała, woda jest w ciągłym obiegu. Na ląd trafia woda z opadów atmosferycznych. Część tej wody wyparowuje, reszta wsiąka w grunt. Woda jest środowiskiem życia oraz składnikiem wszystkich organizmów....
Zanieczyszczanie wód
Spis treści 1. Czym są zanieczyszczenia wód? 2. Źródła zanieczyszczeń wód 3. Skutki zanieczyszczania wód 4. Oczyszczanie wód 5. Zmiany w Morzu Bałtyckim spowodowane procesem eutrofizacji 6. Intoksykacja i degradacja 7. Działania na...