stroić (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈstrɔ^jiʨ̑], AS: [stro^i ̯ić], zjawiska fonetyczne: epenteza i ̯ 

​

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) ubierać ozdobnie, odświętnie

(1.2) doprowadzać do stanu gotowości czy najlepszego porządku

(1.3) muz. nadawać instrumentom muzycznym odpowiednie brzmienie poprzez regulację naciągu strun

(1.4) pogard. przesadnie ubierać

czasownik zwrotny

(2.1) stroić się → ubierać się elegancko, wytwornie

odmiana:

(1.1-4) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		stroić
czas teraźniejszy		stroję	stroisz	stroi	stroimy	stroicie	stroją
czas przeszły	m	stroiłem	stroiłeś	stroił	stroiliśmy	stroiliście	stroili
	ż	stroiłam	stroiłaś	stroiła	stroiłyśmy	stroiłyście	stroiły
	n	stroiłom	stroiłoś	stroiło
tryb rozkazujący		niech stroję	strój	niech stroi	strójmy	strójcie	niech stroją
pozostałe formy czas przyszły m będę stroił, będę stroić będziesz stroił, będziesz stroić będzie stroił, będzie stroić będziemy stroili, będziemy stroić będziecie stroili, będziecie stroić będą stroili, będą stroić ż będę stroiła, będę stroić będziesz stroiła, będziesz stroić będzie stroiła, będzie stroić będziemy stroiły, będziemy stroić będziecie stroiły, będziecie stroić będą stroiły, będą stroić n będę stroiło, będę stroić będziesz stroiło, będziesz stroić będzie stroiło, będzie stroić czas zaprzeszły m stroiłem był stroiłeś był stroił był stroiliśmy byli stroiliście byli stroili byli ż stroiłam była stroiłaś była stroiła była stroiłyśmy były stroiłyście były stroiły były n stroiłom było stroiłoś było stroiło było forma bezosobowa czasu przeszłego strojono tryb przypuszczający m stroiłbym, byłbym stroił stroiłbyś, byłbyś stroił stroiłby, byłby stroił stroilibyśmy, bylibyśmy stroili stroilibyście, bylibyście stroili stroiliby, byliby stroili ż stroiłabym, byłabym stroiła stroiłabyś, byłabyś stroiła stroiłaby, byłaby stroiła stroiłybyśmy, byłybyśmy stroiły stroiłybyście, byłybyście stroiły stroiłyby, byłyby stroiły n stroiłobym, byłobym stroiło stroiłobyś, byłobyś stroiło stroiłoby, byłoby stroiło imiesłów przymiotnikowy czynny m strojący, niestrojący ż strojąca, niestrojąca strojące, niestrojące n strojące, niestrojące imiesłów przymiotnikowy bierny m strojony, niestrojony strojeni, niestrojeni ż strojona, niestrojona strojone, niestrojone n strojone, niestrojone imiesłów przysłówkowy współczesny strojąc, nie strojąc rzeczownik odczasownikowy strojenie, niestrojenie

(2.1) koniugacja VIa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		stroić się
czas teraźniejszy		stroję się	stroisz się	stroi się	stroimy się	stroicie się	stroją się
czas przeszły	m	stroiłem się	stroiłeś się	stroił się	stroiliśmy się	stroiliście się	stroili się
	ż	stroiłam się	stroiłaś się	stroiła się	stroiłyśmy się	stroiłyście się	stroiły się
	n	stroiłom się	stroiłoś się	stroiło się
tryb rozkazujący		niech się stroję	strój się	niech się stroi	strójmy się	strójcie się	niech się stroją
pozostałe formy czas przyszły m będę się stroił, będę się stroić będziesz się stroił, będziesz się stroić będzie się stroił, będzie się stroić będziemy się stroili, będziemy się stroić będziecie się stroili, będziecie się stroić będą się stroili, będą się stroić ż będę się stroiła, będę się stroić będziesz się stroiła, będziesz się stroić będzie się stroiła, będzie się stroić będziemy się stroiły, będziemy się stroić będziecie się stroiły, będziecie się stroić będą się stroiły, będą się stroić n będę się stroiło, będę się stroić będziesz się stroiło, będziesz się stroić będzie się stroiło, będzie się stroić czas zaprzeszły m stroiłem się był stroiłeś się był stroił się był stroiliśmy się byli stroiliście się byli stroili się byli ż stroiłam się była stroiłaś się była stroiła się była stroiłyśmy się były stroiłyście się były stroiły się były n stroiłom się było stroiłoś się było stroiło się było forma bezosobowa czasu przeszłego strojono się tryb przypuszczający m stroiłbym się, byłbym się stroił stroiłbyś się, byłbyś się stroił stroiłby się, byłby się stroił stroilibyśmy się, bylibyśmy się stroili stroilibyście się, bylibyście się stroili stroiliby się, byliby się stroili ż stroiłabym się, byłabym się stroiła stroiłabyś się, byłabyś się stroiła stroiłaby się, byłaby się stroiła stroiłybyśmy się, byłybyśmy się stroiły stroiłybyście się, byłybyście się stroiły stroiłyby się, byłyby się stroiły n stroiłobym się, byłobym się stroiło stroiłobyś się, byłobyś się stroiło stroiłoby się, byłoby się stroiło imiesłów przymiotnikowy czynny m strojący się, niestrojący się ż strojąca się, niestrojąca się strojące się, niestrojące się n strojące się, niestrojące się imiesłów przysłówkowy współczesny strojąc się, nie strojąc się rzeczownik odczasownikowy strojenie się, niestrojenie się

przykłady:

(1.1) Popatrz jak Ania stroi swoje lalki!

(1.2) Wczoraj stroiłem lutnię, a dziś na koncercie ukażę wam jej moc i piękno.

(1.3) Mariusz, stroi gitarę.

(1.4) Nie strój tak swojej córki, przecież do lasu jedzie, nie na bal!

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) dekorować, ozdabiać, zdobić, przystrajać, wystrajać

(1.2) nastrajać, tonować, nabierać tonu, ostrzyc, lamować, garnirować, podcinać

(1.4) przyodziewać

(2.1) gw. (Górny Śląsk) sztiglować

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wystrój mrz, strojność ż, strój, strojenie, stroik

przym. strojny

przysł. strojnie

czas. wystroić, przystroić

związki frazeologiczne:

stroić chimery • stroić fochy • stroić fumy • stroić miny • stroić muki • stroić się w cudze piórka • stroić sobie żarty z

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) adorn, deck, decorate, embellish; (1.2) trim, tune; (1.4) deck out, overdress
• kaszubski: (1.1) strojic; (1.2) strojic; (1.3) strojic
• rumuński: (2.1) podobi
• szwedzki: (1.3) stämma
• włoski: (1.3) accordare, intonare

źródła: