Mięsień dźwigacz odbytu (łac. musculus levator ani) – w anatomii człowieka parzysty, czworokątny, płaski i cienki mięsień, tworzący razem z mięśniem guzicznym przeponę miednicy. Przyczepia się okrężną linią na łuku ścięgnistym stanowiącym wzmocnione pasmo powięzi zasłonowej, na kości łonowej, kości kulszowej i nasadzie kolca kulszowego. Włókna mięśnia zbiegają się przyśrodkowo, ku dołowi i tyłowi, kończąc się w środku ścięgnistym krocza, na brzegach i przedniej powierzchni kości guzicznej, więzadle odbytowo-guzicznym, a także po bokach kanału odbytu. Część z nich za kanałem odbytu tworzy pętlę włókien zaodbytniczych, a inna część przed tym kanałem krzyżuje się z włóknami drugiej strony jako włókna przedodbytnicze[1][2]. Dolna pwierzchnia mięśnia oddzielona jest od dołu kulszowo-odbytniczego powięzią dolną przepony miednicy[1].
Mięsień ten dzieli się na dwie części:
- tylną, mięsień biodrowo-guziczny (łac. musculus iliococcygeus)
- przednią, mięsień łonowo-guziczny (łac. musculus pubococcygeus), z kolei dzielony na mięsień łonowo-guziczny właściwy (łac. musculus pubococcygeus proprius), mięsień łonowo-odbytniczy (łac. musculus puborectalis) i mięsień dźwigacz stercza u mężczyzn lub mięsień dźwigacz pochwy u kobiet (łac. musculus levator prostatae, musculus levator vaginae)[1].
Inny podział zakłada cztery części: mięsień łonowo-odbytniczy, mięsień łonowo-guziczny, mięsień biodrowo-guziczny, mięsień odbytniczo-guziczny[3].
Unaczyniony jest przez tętnicę sromową wewnętrzną i tętnicę pęcherzową dolną, a unerwiony przez nerwy ze splotu krzyżowego (S3–4), odchodzące od niego bezpośrednio lub jako gałązki nerwu sromowego[1][4].
Mięsień dźwigacz odbytu podnosi ku górze i przodowi przeponę miednicy i odbyt i dociska tylną ścianę odbytnicy do przedniej. Nieraz przypisuje się mu także funkcję podczas wypróżniania (zwęża się w miejscu dzielącym bańkę odbytnicy oraz kanał odbytu)[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 692–694, ISBN 978-83-200-4501-7.
- ↑ Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W.M. Mitchell, Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 2, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 418–421, ISBN 978-83-66548-15-2.
- ↑ Jerzy Walocha (red.), Anatomia prawidłowa człowieka. Miednica, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, ISBN 978-83-233-3580-1.
- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom V. Układ nerwowy obwodowy. Układ nerwowy autonomiczny. Powłoka wspólna. Narządy zmysłów, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 142, ISBN 978-83-200-3258-1.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.