Cmentarz wojenny nr 271 – Biadoliny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Biadoliny Szlacheckie

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

nieczynny

Liczba pochówków

65

Data otwarcia

1915

Architekt

Robert Motka

Położenie na mapie gminy Dębno
Mapa konturowa gminy Dębno, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 271 – Biadoliny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 271 – Biadoliny”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 271 – Biadoliny”
Położenie na mapie powiatu brzeskiego
Mapa konturowa powiatu brzeskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny nr 271 – Biadoliny”
Ziemia50°00′11,5″N 20°43′48,7″E/50,003194 20,730194

Cmentarz wojenny nr 271 – Biadoliny – cmentarz z I wojny światowej znajdujący się we wsi Biadoliny Szlacheckie w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Dębno. Jest jednym z 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W VIII okręgu brzeskim cmentarzy tych jest 52[1].

Położenie

Cmentarz w Biadolinach znajduje się po prawej stronie drogi Wokowice – Biadoliny, biegnącej tuż po południowej stronie linii kolejowej Kraków – Przemyśl. Zlokalizowany jest w lesie, tuż przy tej drodze, a naprzeciwko nastawni kolejowej[2].

Historia

Pochowano tutaj żołnierzy armii austriackiej, niemieckiej i rosyjskiej, którzy zginęli w walkach na okolicznych terenach w dniach 13 marca–6 maja 1915. Po zwycięstwie połączonych sił austriackich i niemieckich w bitwie pod Krakowem i bitwie pod Limanową wojska rosyjskie wycofały się na wschód, broniąc linii kolejowej Przemyśl – Bochnia. Przez tereny te dwukrotnie przetoczył się front wojenny, a wzdłuż linii kolejowej na okolicznych polach znajdowały się okopy i transzeje[3]. Ogółem na cmentarzu pochowano 65 żołnierzy, 46 znanych jest z nazwiska. Wśród nich było 40 żołnierzy armii austriackiej, 10 z armii niemieckiej i 15 z armii rosyjskiej[4].

Opis cmentarza

Cmentarz wykonany jest na planie prostokąta. Wejście przez dwie żelazne bramki, pomiędzy którymi ustawiono wysoki betonowy krzyż. Ogrodzenie tworzą masywne betonowe słupki, pomiędzy którymi zamontowano podwójny rząd grubych rur żelaznych. Od południowej strony część ogrodzenia tworzy kamienny mur, w który wkomponowano ścianę pomnikową. Jest na niej tablica inskrypcyjna z napisem w języku niemieckim. W tłumaczeniu na język polski napis na tablicy brzmi:

„Gdy nas noc na końcu świata otoczyła,

Bóg dał nam złotą gwiazdę,

Która zwycięstwo zwiastując,

Wstaje nad Tobą, kochana Ojczyzno”

Poniżej tablicy jest mały podest, na którym można umieszczać znicze, a zwieczeńczenie ściany pomnikowej tworzy trójkąt z dużym wieńcem laurowym. Na cmentarzu jest kilka rzędów nagrobków. Są to betonowe nagrobki zwieńczone małymi żeliwnymi krzyżami. Są dwa rodzaje krzyży; jednoramienne austriackie i dwuramienne prawosławne, część z krzyży jest odłamana i nie ma ich na cmentarzu. Na niektórych nagrobkach znajdują się tabliczki z nazwiskami żołnierzy. Oprócz nich są cztery innego rodzaju nagrobki; na solidnym betonowym postumencie mają ustawione drewniane krzyże kryte daszkiem, Jest jeszcze jeden nagrobek w postaci betonowego krzyża, który swoim stylem nie pasuje do pozostałych[5]

Losy cmentarza

W okresie Polski międzywojennej cmentarz jako nowy był jeszcze w dobrym stanie. Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz zmalała, przybyły bowiem nowe, świeższe cmentarze i dramatyczne historie nowej wojny. Dla komunistycznych władz niewygodne też było pielęgnowanie historii wojny, która przyniosła Polsce niepodległość od zaborców (w tym rosyjskich). Młodzież szkolna uporządkowywała cmentarz przed dniem Wszystkich Świętych i zapalała znicze, jednak cmentarz ulegał w naturalny sposób niszczeniu przez czynniki pogody i roślinność. Dopiero od lat 80. zaczęto bardziej dbać o cmentarze z I wojny światowej[1]. Cmentarz odnowiono, nie odtworzono jednak odłamanych krzyży. Cmentarz znajduje się w zacienionym i wilgotnym miejscu, wskutek czego mury i betonowe elementy zarastają mchem.

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 Roman Frodyma: Galicyjskie cmentarze wojenne. Tom III. Bochnia-Limanowa-Brzesko. Rewasz, 1998. ISBN 83-85557-52-0.
  2. ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2013-10-10].
  3. ↑ Kazimierz Pilch: Bielcza. Wieś galicyjska. Brzesko: Brzeska Oficyna wydawnicza, 2007.
  4. ↑ Jerzy J.P. Drogomir: Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Tom 2. Tarnów: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, 2002. ISBN 83-85988-57-2.
  5. ↑ Zachodniogalicyjskie cmentarze wojenne. [dostęp 2014-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-09)].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.