Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1961 |
Rozformowanie |
1989 |
Nazwa wyróżniająca |
Łużycka |
Patron | |
Tradycje | |
Rodowód |
68 pułk artylerii haubic |
Dowódcy | |
Pierwszy |
płk Eugeniusz Androsiuk |
Ostatni |
ppłk Józef Głowala |
Organizacja | |
Numer | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
32 Łużycka Szkolna Brygada Artylerii im. gen. broni Bolesława Czarniawskiego (32 BA) / 32 Brygada Rakiet Operacyjno-Taktycznych[uwaga 1] (32 BROT) – związek taktyczny Wojsk Rakietowych Sił Zbrojnych PRL.
Formowanie i zmiany organizacyjne
9 września 1953 Minister Obrony Narodowej nakazał przeprowadzić reorganizację 6 i 8 Dywizji Artylerii Przełamania. W ramach reorganizacji 8 DAPrzeł, w garnizonie Orzysz, sformowana została 32 Brygada Artylerii Haubic.
Brygada zorganizowana została według etatu Nr 4/98 o stanie 747 żołnierzy i 12 pracowników kontraktowych, na bazie 68 Pułku Artylerii Haubic oraz stanu osobowego, wyposażenia i środków transportowych 140 Pułku Artylerii Haubic (bez jednego dywizjonu). Numer jednostki wojskowej 2368, którym dotychczas posługiwał się 68 pah, przydzielony został 32 BAH.
Brygada była pierwszą z brygad rakiet operacyjno-taktycznych utworzonych w Wojsku Polskim. Powstała w 1961 w wyniku przeformowania 32 Brygady Artylerii z Orzysza w brygadę rakiet operacyjno-taktycznych. W celu zachowania w tajemnicy charakteru jednostki nie zmieniono jej wcześniejszej nazwy.
1 września 1962 brygada biorąca udział w szkoleniu na poligonie rakietowym Kapustin Jar w ZSRR, dokonała pierwszego odpalenia rakiety bojowej klasy ziemia-ziemia. W lipcu 1976 32 Brygadę Artylerii przekształcono w 32 Szkolną Brygadę Artylerii. Na wypadek wojny na jej bazie mobilizowana była jednostka bojowa. W 1989 brygadę szkolną przekształcono w 32 Ośrodek Szkolenia Wojsk Rakietowych i Artylerii. Brygada w okresie wojny mogła niszczyć uderzeniami rakietowo-jądrowymi i chemicznymi cele znajdujące się w przewidywanym pasie natarcia armii. Głowice jądrowe i chemiczne miały pochodzić ze składów Armii Radzieckiej.
Skład organizacyjny i uzbrojenie
dowództwo i sztab
- dwa dywizjony artylerii (3 i 6 da)[uwaga 3]
- bateria dowodzenia
- 3 x baterie startowe (1 wyrzutnia w każdej baterii)
- pluton obsługi technicznej
- sekcja gospodarcza
- sekcja remontu pojazdów
- bateria meteorologiczna
- bateria dowodzenia
- bateria techniczna
- bateria transportowo-gospodarcza
- kompania maszyn inżynieryjnych
- pluton obrony przeciwchemicznej
- warsztaty remontowe
Uzbrojenie brygady w latach 60. stanowiło 6 wyrzutni rakietowych 9K51 (R-170) na podwoziu działa samobieżnego ISU-152, które mogły odpalać rakiety R-11M z głowicą jądrową o mocy 20 lub 40 kT. (oznaczenie NATO – Scud A)
W latach 1975 roku wprowadzono na uzbrojenie nowe wyrzutnie rakietowe typu 9K72 Elbrus (R-300) na podwoziu samochodu ciężarowego MAZ-543P, które mogły odpalać rakiety R-17 z głowicą jądrową o mocy 20, 40 lub 100 kT. (oznaczenie NATO – Scud B)
Żołnierze brygady
Dowódcy brygady:
- płk Eugeniusz Androsiuk 1961-?
- płk Bolesław Staniszewski
- płk Stanisław Słupski
- płk Zbigniew Początek
- płk Czesław Łabanowicz
- płk Sławomir Oleszczak
- płk Zygmunt Czarnotta
- płk Alfons Kupis 1983-1986
- płk Rudolf Somerlik[3]
- ppłk Józef Głowala[uwaga 4]
Oficerowie brygady: Włodzimierz Kwaczeniuk
Uwagi
- ↑ Niejawna nazwa brygady oddająca w pełni jej przeznaczenie i usytuowanie w strukturze organizacyjnej SZ RP w czasie wojny oraz określająca jej podstawowe uzbrojenie
- ↑ Zdjęcie wykonane w okresie późniejszym
- ↑ Na przełomie lat 70. i 80. dodano do dywizjonów po jednej wyrzutni. Dywizjon miał cztery wyrzutnie i dwie baterie startowe.
- ↑ Dowódca 32 Ośrodka Szkolenia Wojsk Rakietowych i Artylerii
Przypisy
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
- ↑ Michał Trubas. Wojska „jednorazowego użytku”. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2/2011. s. 156.
- ↑ Puchała 2013 ↓, s. 284.
Bibliografia
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960 : skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy : przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydaw. TRIO : Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
- Michał Trubas: 2 Pomorska Brygada Artylerii. Warszawa: Wydaw. Comandor, 2005, s. 36-38. ISBN 83-88329-99-5.
- Michał Trubas. Wojska „jednorazowego użytku”. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2/2011. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.